Cái chết ngày nay được nhìn với con mắt khác nhiều so với thời xưa. Trong khi ngày nay chúng ta vội vã liệm người thân quá cố vào cỗ quan tài và nhanh chóng đem chôn hoặc hỏa táng, xã hội cổ đại đã thực hiện các nghi lễ phức tạp sau khi chết, những phần rùng rợn nhưng không kém phần hấp dẫn. Đôi khi ngay cả người chết cũng có một câu chuyện hấp dẫn để kể lại.
Ramesses III
Nếu người Ai Cập cổ đại được biết đến vì một điều, ngoài những kim tự tháp được xây dựng công phu thì đó là những xác ướp được bảo quản hoàn hảo, cung cấp cho chúng ta một cánh cửa đi vào quá khứ. Một số xác ướp có nguồn gốc nổi bật trong thời kỳ này, chẳng hạn như của vua Tut và Seti I, nhưng xác ướp của Ramesses III là bí ẩn nhất.
Ramesses III là một pharaoh trị vì ở Ai Cập trong triều đại thứ 20. Trong hơn một thiên niên kỷ, các học giả đã tranh luận gay gắt về các sự kiện dẫn đến cái chết của ông. May mắn thay, cơ thể ông được xử lý bằng một loạt các phương pháp khác nhau sau khi ông mất và đã giữ được xác ông trong tình trạng tốt.
Nhiều câu hỏi đã được giải đáp sau khi mộ ông được khai quật. Việc quét CT đã phát hiện ra một vết cắt sâu trên cổ họng của Ramesses III, dài 7 cm và kéo dài gần như đến cột sống của ông. Vết cắt này đã cắt đứt không chỉ các mạch máu lớn của ông, mà cả thực quản và khí quản, chấm dứt triều đại của một trong những pharaoh vĩ đại cuối cùng của Ai Cập. Nhiều người tin rằng ông đã bị con mình sát hại.
Xác ướp mang tên “The Grauballe Man”
Vào giữa thế kỷ 20, nhiều thi thể được bảo quản cực kỳ tốt đã được phát hiện trong một bãi than bùn ở Đan Mạch. Trong số đó, Grauballe Man là xác ướp thu hút chú ý nhất. Trên khuôn mặt vẫn còn sự ám ảnh, mái tóc đỏ rực và những chi tiết trên khuôn mặt hoàn toàn rõ ràng, khiến anh trở thành một trong những xác ướp đáng để tham quan nhất.
Kiểm tra bằng radiocarbon, lá gan vẫn còn nguyên vẹn cho thấy anh ta đã sống cách đây hơn 2.000 năm và các bằng chứng tìm thấy trên cơ thể cho thấy rằng anh ta đã bị giết như một phần của nghi lễ hiến tế. Anh ta chết khi ở độ tuổi 30, có lẽ là do vết cắt sâu đến cổ.
Công chúa Ukok
Nếu bạn cần bằng chứng về việc hình xăm tồn tại mãi mãi, công chúa Ukok sẽ là minh chứng hùng hồn cho quan điểm này. Cơ thể cô được bảo quản đặc biệt tốt, đáng chú ý với những hình xăm phức tạp vẫn nổi lên trên làn da của cô, mặc dù trong thực tế là cô đã chết hơn 2.500 năm trước. Cô ấy khoảng 25 tuổi khi qua đời.
Các tác phẩm tái tạo bằng kỹ thuật số cho thấy hình xăm của cô bao gồm các loài động vật như nai; nhưng với một sự thay đổi thần thoại, con nai trong hình xăm của cô có sừng như dê và mỏ nhọn như chim.
Các nhà nghiên cứu tin rằng cô là thành viên của bộ lạc Pazyryk sống ở vùng núi Siberia. Những người du mục này có niềm tin sâu sắc rằng hình xăm giúp cho mọi người tìm thấy nhau ở thế giới bên kia. Vì lẽ đó, hình xăm của họ được xăm công phu nhất tại thời điểm đó. Gần với hài cốt của cô, được phát hiện vào năm 1993, là hài cốt của 6 con ngựa cũng được cho là đóng vai trò quan trọng trong việc hộ tống con người sang thế giới bên kia.
Xác ướp trong đất ướt
Năm 2011, các công nhân xây dựng Trung Quốc đang đào móng cho một con đường mới thì khai quật được xác ướp của một người phụ nữ sống cách đây 600 năm trong thời nhà Minh. Mặc dù đã chết hàng trăm năm và bị chôn vùi trong đất ướt, thi thể của người phụ nữ vẫn được bảo quản rất tốt. Không chỉ làn da của cô còn nguyên vẹn, mà cả mái tóc, thậm chí cả lông mày cũng vậy. Một số đồ trang sức tinh xảo cũng được tìm thấy trên người cô, bao gồm một chiếc nhẫn ngọc lớn trên ngón tay giữa và một chiếc kẹp tóc bạc vẫn còn ghim lại trên tóc cô.
Xác ướp này là một bí ẩn. Việc tìm thấy xác ướp ở Trung Quốc là không phổ biến, và theo nhà khảo cổ học Victor Mair, có rất ít bằng chứng cho thấy việc ướp xác được thực hiện tại đó theo thông lệ, mà việc ướp xác thường dành cho các thành viên cấp cao của xã hội như Lady Dai nổi tiếng. Nhiều khả năng quá trình này là ướp xác tự nhiên, do thành phần của nước mà cô ấy đang nằm. Nó chứa một lượng oxy nhỏ, ngăn vi khuẩn phá vỡ cơ thể cô trong quá trình phân hủy thông thường.
“Tutankhamun” của Torquay
Ngày nay ướp xác không phải là một điều gì đó mà mọi người sẽ chọn. Tuy nhiên, Allan Billis không chỉ là người tình nguyện cho quá trình này, mà còn sẵn sàng công bố để nó được phát sóng trên truyền hình. Được xem là xác ướp Tutankhamun của Torquay, người tài xế taxi 61 tuổi, đã qua đời vì bệnh ung thư phổi năm 2011.
Trước khi mất, ông đã ký cam kết hiến xác cho khoa học. Nhờ công việc của tiến sĩ Stephen Buckley, xác ông đã trở thành thi thể đầu tiên sau hơn 1.000 năm được ướp xác bằng cách sử dụng các kỹ thuật mà người Ai Cập cổ đại đã dùng để bảo tồn xác của Tutankhamun, người đã chết hơn 3.000 năm trước, vào năm 1323 trước Công nguyên.
Gia đình anh cảm thấy thế nào về việc ướp xác. Sau quá trình ướp xác, vợ anh nói: “Tôi là người phụ nữ duy nhất có chồng được ướp xác”.
Thiền sư Dashi-Dorzho Itigilov
Trong cuộc sống, Dashi-Dorzho Itigilov là một nhà sư. Một đêm trong năm 1927, ông nói với các học trò và các thầy tu rằng thời gian của ông đã hết, trước khi yêu cầu họ tham gia thiền định cùng ông. Người ta kể rằng khi đang thiền, ông lặng lẽ qua đời. Ngay sau đó, ông được chôn ở vị trí ngồi trong tư thế hoa sen, trong một quan tài bằng gỗ thông.
Vài năm sau, quan tài ông được khai quật, cho thấy xác ông được bảo quản tốt và vẫn ngồi trong tư thế hoa sen. Itigilov được an táng trở lại và quan tài được bọc trong muối. Cơ thể của ông gần đây đã được khai quật lần nữa với sự hiện diện của nhiều nhân chứng, bao gồm các nhà khoa học và chuyên gia pháp y. Một lần nữa, xác ông cho thấy đang ở trong tình trạng gần như hoàn hảo. Phân tích các mẫu da và tóc cho thấy các tế bào của Itigilov gần giống với các tế bào đã chết trong vòng 36 giờ hơn là so với các tế bào đã chết gần 100 năm.
Các xác ướp của đoàn thám hiểm Franklin
Vào năm 1845, một nhóm hơn 100 người đã đi thuyền đến Tân Thế giới với hy vọng sẽ băng qua được hành lang Tây Bắc, một tuyến đường thương mại huyền thoại đến châu Á lúc đó. Hai chiếc tàu chở những người đàn ông và đồ tiếp tế của họ đã không đến đích – họ không bao giờ được nghe thấy nữa. Ít nhất là cho đến năm 1850, khi một đoàn thám hiểm khác đi ngang qua đảo Beechey và phát hiện ra những gì còn sót lại của một cộng đồng đã chết từ lâu, bao gồm 3 ngôi mộ bí ẩn với những cái tên John Torrington, John Hartnell và William Braine.
Hơn 100 năm sau, vào năm 1984, một nhóm các nhà nhân chủng học đã tới khu vực này để tiến hành các xét nghiệm pháp y trên các thi thể được tìm thấy trong các ngôi mộ trên đảo Beechey. Sau khi khai quật, người ta phát hiện ra rằng cả 3 cơ thể đều được bảo quản rất tốt, nhờ một phần không nhỏ vào lớp băng vĩnh cửu ở vùng lãnh nguyên. Trên thực tế, chúng được bảo quản tốt đến mức nhóm nghiên cứu có thể xác định nguyên nhân tử vong có thể xảy ra đối với những người đàn ông đã chết khoảng 138 năm trước.
Cũng như các dấu hiệu viêm phổi và bệnh lao, các nhà nghiên cứu cho biết mỗi người trong số họ đều có một lượng chì gây chết người trong cơ thể, có lẽ là từ hệ thống chưng cất nước của tàu mà sẽ tạo ra hàm lượng chì cao. Lượng chì tìm thấy trong cơ thể họ rất đáng kinh ngạc; theo đó nó tương đương với số lượng mỗi người tiêu thụ 3,3 mg mỗi ngày trong suốt 8 tháng.
Người phụ nữ sinh ra xác ướp
Năm 1955, Zahra Aboutalib đến bệnh viện để sinh con, nhưng sau một thời gian dài chuyển dạ, cô vẫn chưa sinh con. Bác sĩ của cô đã yêu cầu mổ lấy thai, nhưng vì sợ hãi cuộc phẫu thuật, cô đã rời bệnh viện. Một thời gian sau, đứa bé chết trong bụng cô. Cô từ chối trục thai ra.
Khoảng 46 năm sau, cô bắt đầu bị đau dữ dội ở bụng. Khi các bác sĩ chụp X-quang, họ đã phát hiện ra một khối u với sự tăng trưởng khổng lồ. Kiểm tra sâu hơn cho thấy khối u này là phần còn lại của cái thai bị vôi hóa, người đã qua đời gần năm thập kỷ trước.
Hiện tượng này được gọi là lithopedion. Nó cực kỳ hiếm, chỉ có khoảng 300 trường hợp được ghi nhận. Quá trình bắt đầu nếu cơ thể không thể trục xuất thai nhi đã chết. Để bảo vệ bản thân khỏi bị nhiễm trùng do sự phân hủy mô, cơ thể phát triển một lớp vôi hóa xung quanh thai nhi, ướp xác một cách hiệu quả và biến nó thành một em bé bằng đá.
Xác ướp La Doncella
La Doncella (hay còn gọi là Maiden) là cơ thể được bảo quản rất tốt của một cô gái Inca 15 tuổi, người có lẽ đã bị hiến tế hơn 500 năm trước. Buổi lễ diễn ra trên núi lửa Argentina, Llullaillaco, ở độ cao 6.700m so với mực nước biển.
Hài cốt của cô, cùng với hài cốt của hai đứa trẻ khác, được phát hiện vào năm 1999. Kể từ đó, chúng ta đã biết được nhiều chi tiết hấp dẫn về cô, đầu tiên là trước khi chết, cô bị căn bệnh tương tự như bệnh lao hoặc nhiễm trùng phổi mãn tính, có lẽ đã là một bản án tử hình vào thời điểm đó. Người ta tin rằng cô chết vì hạ thân nhiệt.
Rõ ràng là người thân của cô đã dùng những biện pháp tuyệt vời để an ủi cô trước khi chết vì hiến tế thực sự là một vinh dự lớn. Và người ta phát hiện ra không chỉ có rượu ngô trong cơ thể cô, mà còn phát hiện ra những mảnh lá coca trong miệng cô. Người Inca đã sử dụng lá coca để chống lại ảnh hưởng của các căn bệnh về độ cao.
Xác ướp của Evita Peron
Eva Peron là vợ của Juan Peron, người từng giữ chức tổng thống Argentina từ năm 1946 đến năm 1955. Điều này khiến bà trở thành đệ nhất phu nhân yêu dấu của Argentina. Vào ngày 26.7.1952, Evita qua đời vì bệnh ung thư ở tuổi 33.
Sau khi chết cơ thể của bà được bảo quản bằng việc pha trộn các phương pháp ướp xác khác nhau. Mục tiêu là làm cho cơ thể của bà phù hợp để trưng bày công khai, có thể tổ chức quốc tang và người dân đến nói lời tạm biệt.
Sau đó, vào năm 1955, các chiến binh thuộc phong trào Anti-Peronist đã đánh cắp thi thể của bà và sau đó đã gửi trả xác ướp của bà sau một cuộc phiêu lưu kéo dài gần 15 năm. Cuối cùng, cơ thể của bà đã được trả lại cho chồng bà, khi ấy đã tái hôn với một người phụ nữ tên Isabel Peron. Thật không may, xác ướp của Evita đã phải chịu nhiều cú đánh, bao gồm chấn thương ở mặt, ở chân và một ngón tay bị mất.
Người ta nói rằng sau khi lấy lại xác của Evita, hai vợ chồng Juan Peron đã giữ nó trưng bày trong nhà, đôi khi còn để cô ở bàn bếp. Người vợ thứ hai của Peron còn chải tóc Evita mỗi ngày và được cho là đã bò vào trong quan tài để nằm bên cạnh cô ấy, Hy vọng sẽ hấp thụ một số ma thuật của Evita.
Hiện nay xác ướp của Evita được đặt trong hầm mộ của gia đình bà và cuối cùng bà cũng được yên nghỉ.