Gần đây, hai thành phố lớn nhất cả nước là Hà Nội và TPHCM đồng loạt phấn đấu trở thành đô thị thông minh. Cùng với nông thôn mới, đô thị thông minh đang là mô hình thu hút sự quan tâm của nhiều người.
Đương nhiên, với sự tiến bộ của khoa học, công nghệ, đô thị thông minh giúp nhà quản lý nâng cao hiệu suất, phục vụ người dân tốt hơn. Nhưng đô thị thông minh không thể thay thế được con người trong văn hóa ứng xử với môi trường và với nhau.
Tình trạng ô nhiễm âm thanh, tiếng ồn, rác thải… hiện đã làm nản lòng người dân, ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng cuộc sống. Kế đó là cung cách ứng xử của cư dân với nhau. Một đô thị hỗn hợp thành phần dân cư thường tồn tại thực trạng mỗi người ứng xử theo thói quen của riêng mình. Đô thị thông minh liệu có thể uốn nắn được những hành vi thuộc công năng văn hóa?
Xây dựng chiến lược xây dựng đô thị thông minh bằng việc xác lập mục tiêu cụ thể, thậm chí trong ngắn hạn thì con người mới tiên liệu được lộ trình, bước đi và tốc độ. Chia nhỏ mục đích thành mục tiêu ngắn hạn thì sẽ dễ dàng kiểm chứng được mức độ khả thi của chiến lược trong hoạt động thực tiễn. Người dân cũng có thể giám sát. Chẳng hạn như xây dựng thành phố sạch sẽ, gọn gàng trước đã.
Người dân nước ta giờ đã có điều kiện du lịch nhiều nơi trên thế giới, đi gần thì như Singapore, Đài Loan; xa hơn thì sang tận châu Âu, châu Mỹ. Điều dễ dàng nhận thấy là cảnh quan, môi trường những nơi đó sạch sẽ, gọn gàng. Soi lại đô thị của chúng ta, người quét rác chiếm thiểu số trong số dân còn người xả rác lại có thể là bất kỳ ai. Làm thế nào để người quét rác giữ gìn được thành quả của mình và người xả rác gánh chịu hậu quả do mình gây ra, đó là vấn đề ta đang đối diện.
Ngoài ra, sự sạch sẽ còn phải đi với sự gọn gàng. Môi trường sạch sẽ thôi chưa đủ, vì nếu sạch sẽ mà mọi thứ vẫn lộn xộn, cẩu thả thì môi trường sẽ luộm thuộm, cảnh quan méo mó và con người cũng không thừa hưởng được giá trị của môi trường đem lại, đồng thời xa rời nếp sống văn minh, tiến bộ.
