Theo thống kê những năm gần đây, VN-Index thường khó tăng điểm vào tháng 5, do thị trường chứng khoán bước vào vùng trũng thông tin hoặc những tin kinh tế vĩ mô không có tính hỗ trợ. Quý I năm nay, tốc độ tăng trưởng kinh tế ở mức thấp nhất trong ba năm gần đây, trong khi vẫn nhập siêu 1,94 tỉ USD, còn lạm phát cơ bản bình quân bốn tháng đầu năm cũng tăng 1,62% so với bình quân cùng kỳ năm 2016… Đúng ra, những con số không tích cực như vậy sẽ tạo áp lực rất lớn cho thị trường chứng khoán, có thể khiến cho các chỉ số suy giảm kéo dài. Đặc biệt, giá cổ phiếu lại đang ở mức cao do thị trường vừa trải qua một đợt tăng giá khá kể từ đầu năm.
Ấy vậy mà, sau kỳ nghỉ lễ, thị trường lại sôi động một cách bất ngờ và chính sự hào hứng của dòng tiền đã giúp cho VN-Index không chỉ trụ vững mà còn hướng đến những cột mốc điểm thành công trước đó. Những phiên giao dịch có khối lượng trên 4.000 tỉ đồng xuất hiện trở lại, giúp thanh khoản thị trường tăng mạnh so với những ngày cuối tháng Tư. Góp phần lớn nhất cho sự hồi phục nhanh của sàn HSX vẫn là cổ phiếu bluechip, với nhóm tài chính – ngân hàng là đầu tàu. Ngoài ra, một số cổ phiếu có tính đầu cơ cao cũng đang được nhà đầu tư săn đón và có vẻ như xu hướng này còn kéo dài. Điều đó cho thấy giới đầu tư một mặt vẫn lựa chọn cổ phiếu giá trị cho mục tiêu trung, dài hạn, mặt khác cũng tìm kiếm lợi nhuận ngắn hạn với cổ phiếu thị trường trong khi chờ đợi thời cơ mới.
Có thể khẳng định dòng vốn ngoại là một trong những nhân tố cực kỳ quan trọng đối với thị trường chứng khoán nước ta nói riêng, thị trường tài chính nói chung trong giai đoạn vừa qua. Số liệu thống kê cho thấy, trong bốn tháng đầu năm 2017, khối ngoại mua ròng hơn 6.140 tỉ đồng trên thị trường chứng khoán và gần 13.000 tỉ đồng trên thị trường trái phiếu chính phủ. Nếu việc mua ròng trên thị trường chứng khoán có thể liên quan đến các doanh nghiệp cụ thể, với tình huống đặc thù khiến nhà đầu tư tìm thấy triển vọng sinh lời, thì việc mua ròng trên thị trường trái phiếu chính phủ lại chứng tỏ họ đánh giá cao triển vọng kinh tế nước ta trong trung hạn. Đặc biệt, chỉ số CDS 5 năm (đánh giá mức độ rủi ro của việc nắm giữ trái phiếu chính phủ) của Việt Nam đang ở mức thấp kỷ lục cho thấy độ tín nhiệm với trái phiếu chính phủ của nhà đầu tư đang ở mức cao. Việc cả nguồn vốn từ đầu tư trực tiếp và gián tiếp nước ngoài duy trì dồi dào cũng tạo điều kiện cho nhà đầu tư sử dụng nguồn vốn vào thị trường trái phiếu chính phủ. Cũng phải thấy rằng lợi suất trái phiếu chính phủ kỳ hạn năm năm của nước ta cao hơn một số quốc gia trong khu vực, khiến cho đây trở thành kênh đầu tư sinh lời hấp dẫn.
Việc Cục Dự trữ Liên bang Mỹ tăng lãi suất hai lần kể từ tháng 12-2016 cùng với triển vọng lạc quan về sự phục hồi của nền kinh tế số 1 thế giới được cho là sẽ có tác động tiêu cực đến dòng vốn đầu tư tại các nền kinh tế mới nổi, trong đó có nước ta. Đã có những ý kiến lo ngại việc nguồn vốn ngoại rút khỏi thị trường. Tuy nhiên, dòng vốn ngoại đã không có nhiều xáo trộn, chứng tỏ phần lớn các quỹ đầu tư nước ngoài ở nước ta có định hướng đầu tư dài hạn và điều này đã giúp thị trường duy trì được sự tăng trưởng. Việc Nhà nước thoái vốn tại Vinamilk, Habeco, Sabeco… và nhiều doanh nghiệp nhà nước tên tuổi tiếp tục được cổ phần hóa đã giúp cho nguồn vốn ngoại có nhiều “đất diễn” hơn. Điều quan trọng hơn, sự vững vàng của khối ngoại giúp cho tâm lý của nhà đầu tư cá nhân trong nước trở nên ổn định, là tiền đề để VN-Index hướng đến các đỉnh mốc cũ.
- Ngọc Khang