Giãn tĩnh mạch, một bệnh về mạch máu khiến tĩnh mạch bị sưng, xoắn ảnh hưởng đến 35% dân số Hoa Kỳ. Triệu chứng này thường được tìm thấy ở chân, nhưng có thể xuất hiện ở nơi khác trên cơ thể. Còn được gọi là suy tĩnh mạch, giãn tĩnh mạch xảy ra khi các tĩnh mạch bị tổn thương gây khó khăn cho việc đưa máu từ chân đến tim.
Có rất nhiều suy nghĩ sai lầm về tình trạng này. Kathleen Gibson, bác sĩ phẫu thuật mạch máu và chuyên gia về tĩnh mạch của Bệnh viện Lake Washington Vein, Bellevue, bang Washington của Hoa Kỳ, sẽ giúp bạn giải đáp những vướng mắc về nó.
1. Giãn tĩnh mạch là vô hại
Giãn tĩnh mạch có thể chỉ là một vấn đề thẩm mỹ trong một số trường hợp. Tuy nhiên, nó cũng có thể gây nhói, đau và ngứa. Các trường hợp nghiêm trọng hơn gây sưng (đặc biệt là khi đứng hoặc ngồi lâu), viêm da và da dày. Giai đoạn cuối có thể gây ra vết loét mở, nhưng hầu hết bệnh nhân không đi đến giai đoạn đó. Chỉ có 10% bệnh nhân tiếp tục bị biến chứng tiến triển do giãn tĩnh mạch.
2. Giãn tĩnh mạch là do bắt chéo chân khi ngồi
Không đúng. Việc này khó có thể chứng minh. Nguyên nhân gây ra chứng giãn tĩnh mạch là di truyền và mang thai, đặc biệt là mang thai nhiều lần. Ở những bệnh nhân đã bị giãn tĩnh mạch, béo phì hoặc tăng cân có thể làm cho tình trạng bệnh trở nên tồi tệ hơn. Mặc dù bệnh phổ biến hơn ở những người già và phụ nữ, nhưng cũng có thể xảy ra ở nam giới và người trẻ tuổi.
3. Luôn có thể nhìn thấy các dấu hiệu của giãn tĩnh mạch
Bạn có thể bị giãn tĩnh mạch mà không bị phồng, tĩnh mạch xanh (như dây thừng) xuất hiện trên chân của bạn. Đôi khi chúng ẩn quá sâu để nhìn thấy, nhưng vẫn có thể gây ra các triệu chứng: sưng, mỏi và đau chân, chuột rút ở chân, nổi mẩn ngứa và sậm màu.
4. Tĩnh mạch mạng nhện là chứng giãn tĩnh mạch
Tĩnh mạch mạng nhện chỉ là những tĩnh mạch bị giãn trên bề mặt da, nhìn chung chỉ là vấn đề thẩm mỹ. Giãn tĩnh mạch nằm trong lớp mỡ giữa cơ và da. Tuy nhiên, áp lực từ giãn tĩnh mạch có thể khiến tĩnh mạch nhện xảy ra, đặc biệt là ở khu vực mắt cá chân.
5. Tập thể dục sẽ làm cho chứng giãn tĩnh mạch tồi tệ hơn
Tiến sĩ Gibson thường khuyên các bệnh nhân của mình rằng tập thể dục rất tốt cho sức khỏe về mọi mặt, và không có bằng chứng nào cho thấy họ dừng việc tập thể dục. Một số người có vấn đề với các tĩnh mạch sâu trong cơ bắp, được gọi là suy tĩnh mạch sâu. Nó có thể không thể hiện triệu chứng gì ở một số người, nhưng có thể gây sưng, hoặc thay đổi ở da hoặc lở loét ở những người khác. Những người bị suy tĩnh mạch sâu báo cáo rằng đi bộ hoặc các hoạt động sử dụng cơ bắp chân thực sự có ích vì các cơn co thắt buộc máu lên đến trung tâm của cơ thể. Nếu bạn có vấn đề về sưng chân, hãy tập thể dục mắt cá chân để duy trì độ mềm dẻo.
6. Lựa chọn điều trị duy nhất là phẫu thuật, nhưng không hiệu quả lắm
Điều đó có thể đã từng đúng nhưng nay không còn đúng nữa. Trước hết, chỉ cần mang vớ nén là một lựa chọn hoàn toàn hợp lý nếu chứng giãn tĩnh mạch không ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống. Chúng làm giảm các triệu chứng đau và sưng nhưng không phải là một phương pháp chữa trị. Khi tháo vớ nén ra, các triệu chứng sẽ quay trở lại khá nhanh. Về mặt phẫu thuật, điều trị giãn tĩnh mạch bằng cách gây mê toàn thân và cắt bỏ tĩnh mạch bị ảnh hưởng.
15 năm trước, các bác sĩ bắt đầu sử dụng phương pháp cắt đốt nội nhiệt, theo đó họ luồn ống thông vào tĩnh mạch sau đó đốt nó lại. Cách này rất hiệu quả nhưng vì nhiệt được sử dụng, cần tiêm nhiều thuốc gây tê cục bộ và có thể gây tổn thương cảm giác ở dây thần kinh da sau đó. Hiện nay, có nhiều lựa chọn khác nhau, không sử dụng nhiệt hoặc vết mổ phẫu thuật, và trong khi người cao niên có nguy cơ bị giãn tĩnh mạch cao hơn 50%, tỷ lệ chữa trị thành công của họ cũng tương đương như những người trẻ.
