Những người ngu ngốc có xu hướng đánh giá quá cao năng lực của họ trong khi những người thông minh tỏ ra khiêm nhường. Như Shakespeare đã viết trong vở kịch As You Like It: “Kẻ ngu ngốc nghĩ rằng hắn khôn ngoan, nhưng người đàn ông khôn ngoan biết mình là một kẻ ngốc”.
Một nghiên cứu của Đại học Cornell do David Dunning và Justin Kruger thực hiện đã công nhận sự khôn ngoan này. Họ gọi đó là “hiệu ứng Dunning-Kruger”. Dưới đây là một số dấu hiệu tinh tế cho thấy bạn thông minh hơn bạn nghĩ.
Bạn có học âm nhạc
Nghiên cứu cho thấy âm nhạc giúp tâm trí trẻ em phát triển theo một số cách:
- Một nghiên cứu năm 2011 cho thấy điểm số trong bài kiểm tra trí thông minh ngôn ngữ của trẻ em từ 4 đến 6 tuổi đã tăng chỉ sau một tháng học nhạc.
- Một nghiên cứu năm 2004 do Glenn Schellenberg chủ trì đã phát hiện ra rằng những đứa trẻ 6 tuổi dành 9 tháng học nhạc lý hoặc thanh nhạc có IQ tăng cao so với những đứa trẻ tham gia các bài học kịch hoặc không học lớp nào cả.
Trong khi đó, một nghiên cứu năm 2013, cũng do Schellenberg chủ trì, cho rằng những đứa trẻ có thành tích cao thường là những đứa đã học qua âm nhạc. Nói cách khác, việc dạy âm nhạc chỉ có thể nâng cao sự khác biệt về nhận thức sẵn có.
Bạn là người lớn tuổi nhất
Một nghiên cứu cho thấy: các anh chị cả thường thông minh hơn, nhưng không phải do di truyền. Các nhà dịch tễ học Na Uy đã sử dụng hồ sơ quân sự để kiểm tra thứ bậc trong gia đình, tình trạng sức khỏe và chỉ số IQ của gần 250.000 nam giới ở độ tuổi 18 và 19 có năm sinh từ 1967 đến 1976. Kết quả cho thấy, trung bình, đứa con đầu tiên có IQ là 103, trong khi đứa thứ hai là 100 và 99 cho đứa thứ ba.
The New York Times đưa tin: “Những phát hiện mới, từ một nghiên cứu đột phá được công bố vào tháng 6 năm 2007, cho thấy những đứa con đầu có khoảng cách nhỏ nhưng đáng kể về chỉ số IQ – trung bình hơn khoảng 3 điểm – so với đứa em kề cận. Và điều này cho thấy rằng sự khác biệt không phải là do yếu tố sinh học mà là sự tương tác tâm lý giữa cha mẹ và con cái”.
Vì lý do này và cả những lý do khác, đứa con đầu lòng thường có xu hướng thành công hơn (nhưng không quá khác biệt) so với các em của chúng.
Bạn gầy
Trong một nghiên cứu năm 2006, các nhà khoa học đã thực hiện khoảng 2.200 bài kiểm tra trí thông minh của người trưởng thành trong khoảng thời gian 5 năm và kết quả cho thấy vòng eo càng lớn thì khả năng nhận thức càng thấp.
Một nghiên cứu khác được công bố cùng năm đó cho thấy những đứa trẻ 11 tuổi đạt điểm thấp hơn trong các bài kiểm tra miệng và kiểm tra giấy có nhiều khả năng bị béo phì ở độ tuổi 40. Các tác giả nghiên cứu nói rằng những đứa trẻ thông minh hơn có thể đã theo đuổi các cơ hội giáo dục tốt hơn, tìm được những công việc có địa vị cao hơn và được trả lương cao hơn, và do đó kết thúc ở một vị trí tốt hơn để chăm sóc sức khỏe của chúng so với các bạn đồng lứa kém thông minh hơn.
Trong khi đó, một nghiên cứu gần đây cho thấy, trong số những trẻ mẫu giáo, chỉ số IQ thấp hơn có liên quan đến chỉ số khối cơ thể (BMI) cao hơn. Những nhà nghiên cứu này cho biết các yếu tố môi trường cũng góp phần quan trọng vì mối quan hệ giữa BMI và thông minh bị ảnh hưởng bởi tình trạng kinh tế xã hội.
Bạn thích nuôi mèo
Một nghiên cứu năm 2014 trên 600 sinh viên đại học đã phát hiện ra rằng những người yêu chó là những người hướng ngoại hơn so với những người xác định là người yêu mèo, theo một thử nghiệm đo lường tính cách và trí thông minh.
Nhưng đoán xem nào? Những người yêu mèo đều có điểm cao hơn trong phần kiểm tra đo lường khả năng nhận thức!
Bạn được nuôi bằng sữa mẹ
Nghiên cứu năm 2007 cho thấy những đứa trẻ được nuôi bằng sữa mẹ sẽ thông minh hơn. Trong hai nghiên cứu, các nhà khoa học đã xem xét hơn 3.000 trẻ em ở Anh và New Zealand. Những đứa trẻ được nuôi bằng sữa mẹ có điểm số trong bài kiểm tra IQ cao hơn gần 7 điểm – nhưng chỉ khi chúng có phiên bản đặc biệt của gien FADS2 (Phiên bản gen đó có mặt với số lượng gần bằng nhau ở những đứa trẻ được và không được bú sữa mẹ).
Tuy nhiên, để có thể nắm được chính xác cơ chế của mối quan hệ giữa FADS2, việc cho con bú và IQ, cần nhiều nghiên cứu hơn, các nhà khoa học lưu ý trong bài báo của họ về phát hiện này.
Bạn đang sử dụng thuốc có tính kích thích
Một nghiên cứu năm 2012 với hơn 6.000 người Anh sinh năm 1958 đã tìm thấy mối liên hệ giữa IQ cao trong thời thơ ấu và việc sử dụng ma túy bất hợp pháp ở tuổi trưởng thành.
Các nhà nghiên cứu James W. White, Catharine R. Gale và David Batty đã viết: “Trong nghiên cứu với mẫu dân số lớn của chúng tôi, IQ lúc 11 tuổi có liên quan đến khả năng sử dụng các loại thuốc bất hợp pháp được lựa chọn 31 năm sau đó”.
Họ kết luận rằng “trái ngược với hầu hết các nghiên cứu về mối liên hệ giữa IQ thời thơ ấu và sức khỏe sau này”, phát hiện của họ cho thấy “IQ thời thơ ấu cao có thể thúc đẩy các hành vi có khả năng gây hại cho sức khỏe (ví dụ, tiêu thụ quá nhiều rượu và sử dụng ma túy) ở tuổi trưởng thành”.
Bạn thuận tay trái
Thuận tay trái từng có liên quan đến tội phạm, và các nhà nghiên cứu vẫn chưa rõ liệu rằng có nhiều người thuận tay trái hơn trong các quần thể tội phạm hay không và tại sao lại như thế.
Nhiều nghiên cứu gần đây đưa ra mối liên kết giữa việc thuận tay trái với “suy nghĩ khác biệt”, một hình thức sáng tạo cho phép bạn đưa ra những ý tưởng mới lạ từ một gợi ý – ít nhất là ở nam giới.
- Xem thêm: Trí thông minh là gì?
Trong bài đánh giá của mình về một bài báo năm 1995, phóng viên Maria Konnikova của tờ New Yorker viết: “Nam giới càng sử dụng thành thạo tay trái, càng thể hiện tốt trong các thử nghiệm về suy nghĩ khác biệt. Chẳng hạn như, người thuận tay trái thực hiện thành thục khi kết hợp hai vật dụng phổ biến theo những cách mới lạ để tạo thành một đồ vật thứ ba – ví dụ, sử dụng một cái cột và một hộp thiếc để làm chuồng chim”.
Bạn cao
Một nghiên cứu của Đại học Princeton năm 2008 với hàng ngàn người đã phát hiện ra rằng những người cao hơn đạt điểm cao hơn trong các bài kiểm tra IQ khi còn nhỏ và kiếm được nhiều tiền hơn khi trưởng thành.
Các nhà nghiên cứu viết: “Ngay từ khi 3 tuổi – trước khi đi học học đã nổi trội hơn – và trong suốt thời thơ ấu, trẻ cao hơn thực hiện tốt hơn đáng kể các bài kiểm tra nhận thức”.
Bạn uống rượu thường xuyên
Nhà tâm lý học tiến hóa Satoshi Kanazawa và các đồng nghiệp nhận thấy rằng, trong số những người trưởng thành tại Anh cũng như Mỹ, những người đạt điểm cao trong các bài kiểm tra IQ khi họ là trẻ em hoặc thanh thiếu niên uống nhiều rượu hơn và thường xuyên hơn ở tuổi trưởng thành so với những người có điểm thấp hơn.
Bạn đã học cách đọc sớm
Vào năm 2012, các nhà nghiên cứu đã xem xét gần 2.000 cặp sinh đôi giống hệt nhau ở Anh và thấy rằng anh chị em đã học đọc sớm hơn có xu hướng đạt điểm cao hơn trong các bài kiểm tra về khả năng nhận thức.
Các tác giả nghiên cứu cho rằng phát triển khả năng đọc từ sớm làm tăng cả khả năng ngôn ngữ và phi ngôn ngữ (ví dụ như lập luận).
Bạn lo lắng nhiều
Một cơ quan nghiên cứu cho thấy những người lo lắng có thể thông minh hơn những người khác theo một số cách nhất định, theo một số nghiên cứu khác nhau về sự lo lắng.
Ví dụ, trong một nghiên cứu, các nhà nghiên cứu đã yêu cầu 126 sinh viên đại học điền vào các bảng câu hỏi, trong đó họ chỉ ra mức độ thường xuyên gặp phải lo lắng. Họ cũng phải chỉ ra mức độ thường xuyên tham gia vào tin đồn hoặc suy nghĩ liên tục về các khía cạnh của tình huống làm họ khó chịu như nhà tâm lý học Edward Selby đã báo cáo trong Psychology Today.
Kết quả cho thấy những người có xu hướng lo lắng và lo nghĩ lại rất nhiều có điểm số cao hơn trong bài đánh giá trí thông minh ngôn ngữ, trong khi những người không lo nghĩ nhiều lại đạt điểm cao hơn trong các bài kiểm tra trí thông minh phi ngôn ngữ.
Bạn hài hước
Trong một nghiên cứu, 400 sinh viên tâm lý học đã thực hiện các bài kiểm tra trí thông minh đo lường khả năng lý luận trừu tượng và trí thông minh ngôn ngữ. Sau đó, họ được yêu cầu đưa ra chú thích cho một số phim hoạt hình của New York, và những chú thích đó đã được những người đánh giá độc lập xem xét.
Theo dự đoán, sinh viên thông minh hơn được đánh giá là hài hước hơn.
Bạn hiếu kỳ
Trong bài viết cho tạp chí Harvard Business Review, ông Tomas Chamorro-Premuzi, giáo sư tâm lý kinh doanh của Đại học Lomdon, đã thảo luận về cách sự hiếu kỳ (Curiousity quotient – CQ) và sự khao khát hiểu biết khiến một người tò mò hơn ra sao.
Về tầm quan trọng của CQ, ông đã viết: “Vấn đề chưa được nghiên cứu sâu như EQ và IQ, nhưng có một số bằng chứng cho thấy nó cũng quan trọng trong việc quản lý sự phức tạp theo hai cách chính. Thứ nhất, những cá nhân có CQ cao hơn thường dễ chấp nhận những điều mơ hồ. Phong cách suy nghĩ phức tạp, tinh vi, tinh tế này xác định bản chất của sự phức tạp. Thứ hai, CQ dẫn đến mức độ đầu tư trí tuệ và tiếp thu tri thức cao hơn theo thời gian, đặc biệt là trong các lĩnh vực giáo dục chính quy, như khoa học và nghệ thuật (lưu ý: điều này tất nhiên khác với cách đo mã lực trí tuệ thô của IQ)”.
Một nghiên cứu của Đại học Goldsmiths ở London đã phát hiện ra rằng đầu tư trí tuệ, hay “cách đầu tư thời gian và công sức vào trí tuệ”, đóng một phần quan trọng trong sự tăng trưởng nhận thức.
Bạn bừa bộn
Trong một nghiên cứu được công bố trên Psychological Science, Tiến sĩ Kathleen Vohs của Trường Đại học Quản trị Minnesota Carlson đã tiết lộ rằng làm việc trong một căn phòng không gọn gàng thực sự thúc đẩy sự sáng tạo.
Trong nghiên cứu, 48 người tham gia được yêu cầu đưa ra những cách sử dụng khác thường cho một quả bóng bàn. 24 cá nhân làm việc trong các phòng gọn gàng đã đưa ra các phản ứng sáng tạo ít hơn so với nhóm làm việc trong các phòng bừa bộn.
Vì vậy, nếu bạn là một người không thể ngăn nắp, hãy nói với mọi người rằng bạn đang thúc đẩy óc sáng tạo và đổi mới bản thân vào lần tới khi ai đó bảo bạn nên dọn dẹp phòng.
Bạn không quan hệ tình dục cho đến khi tốt nghiệp trung học
Theo một nghiên cứu từ Đại học North Carolina Chapel Hill, những học sinh trung học có IQ cao hơn thường “giữ mình” hơn so với những người có IQ trung bình hoặc thấp hơn. Mẫu nghiên cứu thực hiện trên 12.000 thanh thiếu niên từ lớp 7 đến lớp 12.
Không chỉ có khả năng còn trinh trắng cao hơn, những thanh thiếu niên có IQ cao hơn thường ít khi hôn hoặc nắm tay với người yêu. Trang blog khoa học Gene Expression đưa ra một số lời giải thích về sự khác biệt này, chẳng hạn như những người thông minh có ham muốn tình dục thấp hơn; họ không thích rủi ro, mạo hiểm hoặc đơn giản là khó có thể tìm thấy bạn tình.
Bạn là người thức khuya
Một nghiên cứu được công bố trên The Official Journal of the International Society for the Study of Individual Differences cho thấy, khi tất cả các yếu tố khác được loại ra, những người thức khuya có xu hướng đánh bại những người dậy sớm về khía cạnh trí tuệ. Tóm lại, các bằng chứng nhân chủng học chỉ ra rằng “các hoạt động về đêm” hiếm khi xảy ra vào thời xa xưa. Điều đó có nghĩa là những cá nhân thông minh hơn thường thức khuya hơn vì những người thông minh hơn có nhiều khả năng “chọn các giá trị tiến hóa mới lạ”.
Bạn không phải cố gắng
Điều này không có nghĩa là sự lười biếng là một dấu hiệu của sự thông minh. Nhưng công bằng mà nói thì những người thông minh đơn giản là không phải cố gắng cực lực như những người luôn phải đấu tranh xây dựng kỹ năng của họ – ít nhất là trong một số lĩnh vực nhất định. Trả lời tờ The New York Times, các nhà tâm lý học David Z Hambrick và Elizabeth J. Meinz đã trích dẫn một nghiên cứu của Đại học Vanderbilt về những người trẻ cực thông minh.
Nghiên cứu đã theo dõi 2.000 người trong top 1% những người đạt điểm SAT (bài kiểm tra đánh giá năng lực chuẩn hóa hàng đầu) ở tuổi 13. Hambrick và Meinz đã viết: “Phát hiện đáng chú ý trong nghiên cứu của họ là, so với những người tham gia thuộc phân vị 99,1 về khả năng trí tuệ ở tuổi 12, những người thuộc phân vị 99,9 – những người có năng khiếu thiên phú – có khả năng lấy bằng tiến sĩ, bảo đảm có bằng sáng chế, xuất bản một bài báo trên một tạp chí khoa học hoặc xuất bản một tác phẩm văn học cao hơn từ 3 đến 5 lần. Mức độ khả năng trí tuệ càng cao, bạn càng có một lợi thế to lớn trong thế giới thực”.
Họ kết luận rằng trong khi việc phấn đấu để thông minh hơn là đáng khen ngợi, có những khả năng bẩm sinh hoàn toàn không thể học được.
