Tìm giải pháp thay thế nhựa thường khiến chúng ta suy nghĩ và nhớ đến những động tác hàng ngày của cha ông chúng ta. Mael Coutant et Julien Febvre, hai nhà tình nguyện của tổ chức Maison du zéro déchet (Ngôi nhà không chất thải) ở Paris, nhắc nhở chúng ta về những điều tốt đẹp cần ứng dụng hàng ngày.
Que bông ngoáy lỗ tai
Lục địa thứ 7, tức lục địa của rác thải nhựa, không ngừng lớn lên và làm ô nhiễm các đại dương của chúng ta, trong đó que bông, bông gạc chiếm phần lớn. Thậm chí, chúng ta còn thấy que bông ở các bãi biển và cả trong bụng loài cá. Năm 2020, que bông sẽ bị cấm bán ở Pháp. Những que tre, que nhựa quấn bông ở 2 đầu đã bắt đầu xuất hiện trên các quầy hàng cũng như những cây que lấy ráy tai Nhật bản còn được gọi bằng cái tên oriculis.
Julien Febvre, người tổ chức và tình nguyện viên của La Maison du zéro déchet ở Paris (Ngôi nhà không rác thải), hoan nghênh lệnh cấm này. Chị nhớ lại: “Bạn không cần phải lấy ráy tai mỗi ngày. Ráy tai giúp bảo vệ màng nhĩ. Từ nhiều năm nay, tôi đã làm như bà tôi: tôi dùng đầu cây kẹp tóc để loại bỏ phần ráy tai thừa, nhưng chỉ thi thoảng mà thôi. Bạn cũng có thể dùng ngón tay út quấn giấy mềm để ngoáy tai”.
Chai nhựa
Ở Pháp, nước vòi có thể uống được. Thay vì mua và mang về nhà khối chai nhựa nước uống nặng nề mỗi lần đi siêu thị, tại sao không tận dụng nước vòi? Loại bỏ việc sử dụng nước uống trong chai nhựa mỗi năm sẽ giảm số lượng chai nhựa rất đáng kể. Mael Coutant, tình nguyện viên của La Maison du zéro déchet, nói: “Nhiều người nhăn nhó với mùi vị của nước vòi. Để làm sạch nước và loại bỏ mùi vị của clo, bạn chỉ cần đặt một cục than vào nước”.
Đối với những người thích sử dụng máy pha cà phê tại văn phòng, lý tưởng nhất là chuẩn bị thức uống nóng riêng trong bình giữ nhiệt ở nhà và đem vào cơ quan. Thùng rác sẽ không phải chất chứa cốc đựng cà phê mà tuổi thọ chỉ kéo dài có 5 phút. Bạn muốn có một ly càfê uống vội hay mang đi? Julien Febvre, người thường làm việc này, khuyên: “Bạn có thể yêu cầu người bán cho thức uống vào bình giữ nhiệt mang theo. Nếu người bán còn do dự, bạn nên vui vẻ giải thích mục đích, với nụ cười trên môi”.
Màng nhựa đậy thức ăn
Màng nhựa (film étirable) đậy thức ăn là một phần của rác thải nhựa có tuổi thọ rất hạn chế. Để bảo quản thức ăn một cách sinh thái, có một giải pháp: sử dụng khăn giấy tẩm sáp ong và và nhựa thông.
Sự thay thế bằng chất liệu tự nhiên này, thường gọi bằng tên thương mại Beeswrap, có thể giặt, tái sử dụng cũng như dễ phân hủy. Beeswrap có giá bán chỉ khoảng 10 euro. Bạn cũng có thể làm Beeswrap tại nhà. Julien Febvre cho biết thêm: “Cá nhân tôi thường chọn giải pháp hợp lý nhất. Khi tôi muốn giữ món súp trong tủ lạnh, tôi để nó trong cái xoong có nắp đậy hoặc dùng cái đĩa để đậy”.
Túi nhựa
Túi nhựa là thành phần rác thải tìm thấy nhiều nhất trong các đại dương. Ở Pháp, một số nơi cấm túi nhựa, nhưng nhiều siêu thị vẫn còn cấp túi nhựa đựng đồ tại các quầy tính tiền. Theo Planetoscope, một tổ chức sinh thái bảo vệ trái đất, mỗi giây có 16.000 túi nhựa được phát ra trên toàn thế giới, tương đương với 500 tỷ túi mỗi năm! Julien Febvre đề nghị: “Tại sao không sử dụng các túi đựng đồ bạn có sẵn ở nhà? Balô, giỏ xách, túi lưới đựng rau cua ông bà chúng ta, túi vải…”.
Chén dĩa dùng một lần
Sử dụng chén dĩa dùng một lần cho chuyến đi dã ngoại? Tất nhiên là được rồi, nhưng chắc chắn là không sinh thái chút nào. Chúng ta không thiếu sự lựa chọn hợp lý. Chỉ cần nhớ lại những gì ông bà chúng ta đã làm. Mọi thứ chuẩn bị cho chuyến dã ngoại được làm ở nhà: mứt, bánh kem, bánh trứng, trái cây, rau cải…, và chén dĩa, lý tách dùng nhiều lần.
Chúng ta không cần phải dùng ống hút, thậm chí có thể thay thế ống hút nhựa bằng ống hút bằng giấy. Julien Febvre cho biết: “Ngay cả bữa ăn trưa vội vàng tại nơi làm việc, bạn có thể yêu cầu người bán cho thức ăn vào hộp sử dụng nhiều lần mà bạn mang theo”.
Mỹ phẩm
Nhiều chai nhựa chứa mỹ phẩm đặt trên thành bồn tắm: dầu gội, dầu xả, chất tẩy rửa, gel tắm hoặc thấm chí miếng nhựa tẩy tế bào chết. Mael Coutant cho biết: “Nhiều sản phẩm có sẵn ở dạng rắn, và đôi khí các sản phẩm này có sẵn trong các cửa hàng đồ dùng hàng ngày. Đối với sản phẩm vệ sinh răng miệng, có kem đánh răng loại rắn.
Đừng bỏ qua bàn chải đánh răng bằng tre hoặc có thể thay thế đầu chải bị mòn. Về phần mình, tôi đã tự sản xuất chất khử mùi chỉ trong 5 phút và cực kỳ đơn giản. Tôi chỉ cần natri carbonate, dầu dừa, bột bắp và vài loại tinh dầu”. Tự nhiên, nhanh chóng, rẻ tiền và bảo đảm 100% không sử dụng nhựa nếu dùng chai thủy tinh để chứa.
Chất tẩy rửa
Julien Febvre nói: “Tại nhà các khách hàng của tôi, khi mở tủ trong hốc tường dưới bồn rửa chén, tôi thấy nhiều chất tẩy rửa để lau chùi riêng cho mỗi phòng và mỗi mặt sàn, trong khi chỉ cần có một vài chất chính trộn với nhau là có thể dùng để lau chùi toàn bộ ngôi nhà”. Các chất chính đó bao gồm: natri carbonate, giấm trắng, xà bông Marseille, xà bông đen, axit citric.
Tã em bé
Chuyển qua sử dụng tã em bé có thể giặt được đôi khi khá phức tạp và khó khăn đối với ba mẹ của bé. Theo Planetoscope, để cung cấp tã sử dụng 1 lần cho một em bé phải mất 4,5 cây trồng, tiêu hao 25kg nhựa sản xuất từ 67kg dầu thô, 6.500 tấm tã vứt vào sọt rác gia đình, không thể tái chế, và phải mất 500 năm để phân hủy. Cũng theo Planetoscope, mỗi giây có 635 tấm tã em bé (sử dụng 1 lần) được sử dụng trên toàn thế giới, tương đương với 20 tỷ tấm mỗi năm.
Dao cạo an toàn
Mael Coutant nhớ lại: “Tại La Maison du zéro déchet, chúng tôi khuyên nên dùng dao cạo an toàn mà cha ông chúng ta đã sử dụng trước đây. Phải mất bộn tiền để sắm nó, nhưng sự đầu tư này sẽ được thu hồi nhanh và sinh lãi. Với loại dao cạo này, chúng ta chỉ việc thay lưỡi lam bằng kim loại là xong”.
Đồ chơi bằng gỗ và giấy gói quà
Vào những dịp lễ như Giáng sinh, Tết thiếu nhi, lễ Tết…, ý tưởng mua cho em bé đồ chơi bằng gỗ có thể chỉ thoáng qua tâm trí của bạn. Mael Coutant nói thêm: “Chúng ta cũng nên suy nghĩ về đồ chơi đã qua sử dụng. Điều quan trọng là phải ngẫm nghĩ về việc mua sắm của chúng ta. Hãy tránh mua những món quà tầm phào chỉ gây cười trong 2 phút và sau đó trở thành rác thải nhựa”. Người Nhật đã xử lý rất xuất sắc nghệ thuật Furoshiki: gói quà trong chiếc khăn vải, hay tặng 2 món quà trong một gói.