Trung Quốc mới đây đã công bố ngân sách quốc phòng năm 2014 là 808,23 tỉ nhân dân tệ (khoảng 131,57 tỉ USD), tăng 12,2% so với năm 2013. Điều này đã gây lo ngại cho Mỹ và những nước láng giềng vốn đang có ngân sách quốc phòng về lãnh thổ, lãnh hải với Bắc Kinh.
Theo một bài viết trên tạp chí The Diplomat, nhiều ý kiến cho rằng chi tiêu quốc phòng của Trung Quốc có thể vượt xa con số công bố trên đây bởi Bắc Kinh luôn giấu kín chi tiêu thật sự về quốc phòng.
Khá nhiều báo cáo cho biết trong năm 2013, chi tiêu quốc phòng của Trung Quốc ở mức gần 200 tỉ USD, như vậy với việc tăng 12,2% lần này thì con số thực tế sẽ lên đến khoảng 224 tỉ USD.
Một tên lửa phòng không của Trung Quốc
Trong khi đó, ngân sách của Lầu Năm Góc trong năm 2014 là 527 tỉ USD, có nghĩa ngân sách quốc phòng của Trung Quốc chỉ bằng 42% của Mỹ. Tuy nhiên, khoảng cách này sẽ nhanh chóng bịthu hẹp do Mỹ hoặc vẫn giữ nguyên hoặc thậm chí cắt giảm ngân sách quốc phòng.
Mặc dù Trung Quốc đang gặp nhiều khó khăn về kinh tế nhưng mức tăng 12,2% ngân sách quốc phòng trong năm 2014 là mức cao nhất kể từ năm 2011. Trong bối cảnh đây là năm đầu tiên Trung Quốc công bố ngân sách quốc phòng dưới sự lãnh đạo của ông Tập Cận Bình, xu hướng tăng này được dự đoán là sẽ còn tiếp tục kéo dài trong chín năm tới.
Giới quan sát cho rằng dường như hiện nay việc tăng chi tiêu quốc phòng của Trung Quốc đã không còn phụ thuộc vào tỷ lệ tăng trưởng GDP của nước này như trước đây nữa.
Đây là năm thứ ba liên tiếp tỷ lệ tăng ngân sách quốc phòng của Trung Quốc cao hơn tỷ lệ tăng trưởng của nền kinh tế (theo dự đoán của Trung Quốc, con số này chỉ đạt 7,5% trong năm 2014).
Tuy vậy giới lãnh đạo Trung Quốc tuyên bố rằng sẽ dành nhiều tiền hơn để trả lương cho hai triệu binh lính và sĩ quan quân đội, nhưng không nói là tỷ lệ bao nhiêu.Chi phí cho binh lính thấp là một trong những lợi thế rất đáng kể của Trung Quốc so với hầu hết quân đội các nước khác.
Theo thống kê của Viện Nghiên cứu Quốc tế về chiến lược và thu chi quốc phòng (IISS), trong năm 2013 chi phí cho binh lính của Quân Giải phóng Nhân dân Trung Quốc (PLA) chỉ chiếm 30% tổng ngân sách, trong khi con số này của Pakistan, Nhật Bản và Ấn Độ đều xấp xỉở mức 45%. Còn theo Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ, chi phí dành cho binh lính của quân đội Hoa Kỳ ở mức 50% tổng ngân sách quốc phòng.
Ủy ban Ngân sách Nội địa Hoa Kỳ cho biết kể từ năm 2011 chi phí cho các nhân viên phục vụ trong quân đội đã tăng 41%, trong đó chưa bao gồm khoản hỗ trợ chiến tranh cũng như trượt giá. Nếu tiếp tục giữ nguyên tỷ lệ này và ngân sách quốc phòng chỉ tăng ở mức bù đắp cho lạm phát, chi phí cho binh lính sẽ chiếm toàn bộ ngân sách quốc phòng của Mỹ vào năm 2039.
N. Nam