Năm 2017 được nhiều nhà sản xuất smartphone đánh giá tiếp tục sẽ là một khoảng thời gian khốc liệt của nhóm hàng smartphone tại thị trường Việt Nam. Trong vòng ba năm gần đây, với tốc độ tăng trưởng bình quân của thị trường khoảng 10%, giá trị của nhóm hàng smartphone năm 2017 ước chừng 3,5-3,8 tỉ USD, chưa kể phần của những lô hàng nhập lậu, xách tay…
Theo nhiều nguồn tin, trong năm nay, thị trường sẽ đón thêm nhiều tên tuổi mới cũng như tiễn biệt những tên tuổi đã từng tung hoành… Trước thực tế “sống chết đến mức lạnh lùng”, các hãng sản xuất tiếp tục duy trì chiến lược cạnh tranh một cách toàn diện, từ thiết kế vẻ ngoài, cấu hình bên trong đến giá cả. Có khả năng thị trường smartphone sẽ tiếp nhận chừng 50 thương hiệu mới có mức độ lớn nhỏ khác nhau. Nhưng theo độ phủ của sản phẩm, chiến lược kinh doanh, chính sách tiếp cận thị trường trong những năm qua, xem ra mặt hàng smartphone đã được phân định rạch ròi vị thứ, “mâm trên chiếu dưới” đã khá rõ nét.
Mâm trên
Theo số liệu từ các kênh bán lẻ, thị phần của Samsung năm 2016 ước chừng 40%. Năm nay, theo dự đoán của giới chuyên gia về thị trường smartphone, ngôi đầu bảng vẫn là Samsung với thị phần ước chừng 45%. Giám đốc tiếp thị của một hãng sản xuất smartphone nhận định: “Với tốc độ tung ra sản phẩm theo chiến lược kinh doanh của Samsung, không có tên tuổi nào có thể lay động được vị trí của họ”. Tính đến cuối tháng 2, tổng hợp số liệu từ các kênh bán lẻ lớn như Thegioididong.com, FPT Shop, Viễn Thông A…, dòng Galaxy J7 Prime vẫn bán chạy nhất trên thị trường. Ngày 18-2, Samsung chính thức mở bán trên tất cả các kênh hai sản phẩm mới là Galaxy A5 2017 (8,99 triệu đồng) và A7 2017 (10,99 triệu đồng). Đại diện Samsung Việt Nam cho biết, dù là hai sản phẩm tiệm cận nhóm hàng cao cấp nhưng lượng đặt hàng trước cho hai phiên bản 2017 này đã đạt 32.000 chiếc. Riêng trong ngày mở bán, Samsung đã bán 11.200 máy (tính trên lượng hàng đã đặt hàng trước), chưa kể lượng khách hàng vãng lai. Theo một khảo sát, số lượng đặt hàng trước A5 hay A7 2017 tại các kênh lớn khá lớn: Thế giới Di động được 10.600 máy, FPT Shop được 6.169 máy, Viễn Thông A cũng gần 5.000 máy… Ông Đoàn Văn Hiểu Em – Giám đốc kinh doanh của Thegioididong.com bình luận: “Dù mùa mua sắm cuối năm vừa trôi qua được mấy ngày nhưng việc hệ thống của chúng tôi có lượng đặt hàng trước với con số hơn 10.000 máy là thành công của hai dòng A 2017”.
Năm 2016, Oppo chiếm được 22% thị phần thị trường smartphone tại Việt Nam, trong đó con bài tủ là sản phẩm chiến lược F1s. Bước sang năm nay, ông Đặng Quốc Cường – Giám đốc tiếp thị của Oppo Việt Nam cho biết: “Oppo sẽ không chú trọng đến thị phần, mà thay vào đó là nâng cấp trải nghiệm cho người dùng bằng những sản phẩm hấp dẫn cùng không gian trải nghiệm mới. Trước mắt chúng tôi sẽ xây dựng các trung tâm trải nghiệm tại các đô thị lớn như TP. Hồ Chí Minh, Hà Nội, Đà Nẵng, Cần Thơ…”. Vào tháng 4 tới, Oppo Việt Nam sẽ chính thức giới thiệu chuỗi cửa hàng giới thiệu sản phẩm. Đây là nơi sẽ trưng bày những sản phẩm cao cấp của nhà sản xuất này nhằm đem đến những hình thái trải nghiệm mới cho khách hàng. Cũng theo vị giám đốc tiếp thị của Oppo Việt Nam, năm nay Oppo sẽ có nhiều sản phẩm mới tiệm cận nhóm hàng cao cấp nhưng chưa tiết lộ sản phẩm cụ thể nào.
Dù không trực tiếp, nhưng thông qua những chính sách hỗ trợ các kênh bán lẻ lớn trên thị trường, vị trí thứ 3 không thoát khỏi tay của Apple. Đây là thương hiệu có nhiều bí ẩn nhất trong tất cả các thương hiệu đang có mặt tại Việt Nam. Năm 2016, theo số liệu của GfK Việt Nam, Apple chiếm 9,5% thị phần. Nhiều nhà bán lẻ nói rằng làm ăn với “quả táo mẻ” này đến đâu thì biết đến đó vì họ không bao giờ chia sẻ trước những gì sẽ làm. Do chưa tin nhà bán lẻ trong nước, nếu có gì mới thì họ chỉ báo trước một tuần, thậm chí chỉ vài ngày. Dù mệt nhưng các nhà bán lẻ vẫn phải cắn răng làm bạn với Apple.
Trong mâm trên, Mobiistar là thương hiệu di động Việt duy nhất có mặt. Năm ngoái, thương hiệu này giành được 5% thị phần. Ông Ngô Nguyên Kha – Giám đốc điều hành Mobiistar tâm sự: “Thị trường smartphone tiêu hao nguồn sinh lực và tiền của. Đã không ít tên tuổi ra đi sau khi xài hàng ngàn tỉ đồng. Chấp nhận cuộc chơi với smartphone thì phải biết mình đang làm gì, phải chấp nhận đối mặt với rủi ro nhiều hơn thuận lợi”. Trong tuần qua, đội ngũ tiếp thị của Mobiistar rảo quanh thị trường miền Tây để khảo sát tình hình kinh doanh cũng như tìm kiếm những cách làm mới, từ đó củng cố hy vọng “trụ” lại ở mâm trên trong năm nay.
Năm 2016, Huawei đã đạt được mục tiêu chiếm 5% thị phần smartphone tại thị trường Việt Nam. Mục tiêu của họ trong năm nay là đẩy lên 8 – 9%. Huawei vẫn duy trì nhóm sản phẩm thuộc phân khúc giá thấp và vừa, nhưng sẽ dành nhiều tâm lực và tài chính hơn để tham gia vào phân khúc cao cấp (từ 10 triệu đồng trở lên) bằng những sản phẩm kết hợp hai giá trị công nghệ và nghệ thuật, chẳng hạn hợp tác với viện màu Panton, hãng thời trang Ricostru…
Chiếu dưới
Với khả năng nắm giữ chỉ khoảng 1 – 2% thị phần, khá đông thương hiệu phải ngồi chiếu dưới, trong đó có không ít tên tuổi từng vang bóng trên thị trường cách đây mới chỉ một năm.
Dù có nhiều công bố “mạnh miệng” hồi đầu năm 2016 khi tung ra dãy sản phẩm ZenFone 3, trong đó có những sản phẩm ngấp nghé 20 triệu đồng, nhưng đến cuối năm, thương hiệu Asus đã tỏ ra mệt mỏi tại thị trường Việt Nam khi chỉ chiếm 2,27% thị phần. Dù nhờ các yếu tố cấu hình mạnh, công nghệ mới, giá rẻ, cách tân về thiết kế nhưng theo ghi nhận của các nhà bán lẻ, sản phẩm của Asus không được người tiêu dùng mặn mà chỉ vì không có những động tác tiếp thị kiên quyết và mạnh mẽ như các hãng khác. Có nguồn tin nói rằng, việc Asus “không ngóc đầu” là do những quan điểm “duy ý chí” từ các vị lãnh đạo ngồi tận Đài Loan! Cuối năm 2016, Asus đã có vài động thái nhỏ như sắp xếp lại nhân sự cho ngành hàng mobile để tìm kiếm những cách thức mới trong tiếp thị và truyền thông sản phẩm.
Từ một thương hiệu mạnh, dẫn đầu nhóm hàng smartphone trong nhiều năm nhưng uy tín của HTC đã dần giảm sút từ năm 2015. Những ngày đầu năm nay, ông Nguyễn Hồng Châu – Giám đốc HTC Việt Nam chính thức tuyên bố: “Trong năm 2017, HTC chỉ tập trung vào những sản phẩm cao cấp, bỏ hẳn những sản phẩm thuộc dòng thấp và trung. HTC U là dòng sản phẩm riêng, duy nhất tách hẳn với thị trường smartphone còn lại”. Ông Châu cho biết thêm rằng trong năm nay, với ba giá trị mới về thiết kế, điều khiển sản phẩm bằng giọng nói và trí tuệ nhân tạo, dòng HTC U với hai phiên bản là U Ultra và U Play sẽ thành công vì dòng smartphone cao cấp không có nhiều lựa chọn. Thế giới Di động là nhà bán lẻ độc quyền các sản phẩm HTC U tại thị trường Việt Nam.
Người tiêu dùng đang chờ mong sự trở lại của Nokia với những sản phẩm đáng nhớ một thời cũng như những sản phẩm mới chạy hệ điều hành Android. Nhưng nếu tên tuổi này không có những động thái tiếp thị thương hiệu và sản phẩm mới thì sự trở lại chỉ thỏa mãn trí tò mò của người tiêu dùng.
Dù là một tên tuổi lớn với thương hiệu Lumia nhưng năm ngoái, Microsoft chỉ chiếm được 1,49% thị phần. Có lẽ năm nay không phải là năm huy hoàng của Microsoft vì đến giờ này vẫn chưa thấy những điều gì mới mẻ ở nhóm hàng smartphone mang tên Lumia. Có thể thị phần của tên tuổi này chẳng còn là bao trong năm 2017, nhiều chuyên gia dự báo như vậy.
Nhiều thương hiệu lớn từng nổi danh một thời như Sony, LG, Lenovo, Motorola… nhưng năm nay vẫn khó bứt lên được. Có nguồn tin cho hay Sony đang từ từ “dãn ra” khỏi thế giới smartphone. LG không mấy mặn mà với smartphone tại thị trường Việt Nam. Lenovo có nhiều cố gắng nhưng thân phận chẳng đi đến đâu. Motorola có ra sản phẩm nhưng chỉ góp mặt cho… vui!
Năm ngoái, Vivo và Coolpad cùng có được 1,3% thị phần. Dù ôm nhiều tham vọng nhưng với chính sách tiếp thị, khuyến mại của hai thương hiệu này chưa thuyết phục được giới tiêu dùng. Thay vì giảm giá hoặc tặng kèm quà cho người tiêu dùng, Vivo lại nâng niu cửa hàng bán lẻ bằng cách tặng thêm tiền cho từng sản phẩm được bán ra, còn giá đến tay người dùng vẫn không đổi. Coolpad thì tỏ ra yếu cả về tài chính lẫn chiến lược kinh doanh nên cách làm của họ bị cho là “cà giựt”, gây nhiều khó khăn cho nhà bán lẻ.
- Minh Tú
Xem thêm:
Thị trường smartphone 2017: Đang thiếu chân kiềng thứ 3
Lenovo giới thiệu nhiều thiết bị di động mới tại MWC 2017
Asus chính thức ra mắt ZenFone Live chuyên livestream