Một cuốn For Whom the Bell Tolls (Chuông nguyện hồn ai) của Ernest Hemingway có hạn trả vào ngày 6-1-1987, nhưng vừa mới được trả lại cho chi nhánh Northern District của Thư viện Công cộng Toronto tuần trước.
Với mức phạt trễ hạn hiện nay là 0.35 CAD mỗi ngày, tiền phạt cho cuốn sách trả trễ này hơn $4000. Tuy nhiên, tiền phạt của thư viện Toronto chỉ tối đa là $14.
“Tôi ngạc nhiên là sách được bảo quản tốt,” thủ thư Sarah Walcz nói với đài CTV Toronto. “Cuốn sách này già hơn tôi một chút, khoảng 6 tháng.” Bên trong bìa trước của sách là thẻ hạn trả được đóng dấu tay, kèm với một lá thư viết tay.
“Tôi là người tin rằng chẳng bao giờ quá muộn, nên tôi đem trả cuốn sách này,” thư viết. “Tôi không thể tưởng nổi tiền phạt trễ hạn là bao nhiêu, (trễ tới 32 năm và 72 ngày rồi), vì vậy tôi phải giấu tên.
“Nhưng tôi không phải là kẻ gian, nên tôi hứa là tôi đã hoặc tôi sẽ có nghĩa cử đối với thư viện.”
Thủ thư Walcz nói thư viện trân trọng lời hứa đó, mà sẽ dùng để tài trợ cho các chương trình như khuyến khích trẻ em dùng thư viện và lớp dạy tiếng Anh dành cho di dân mới.
Cô cũng nghĩ rằng người mượn sách vẫn còn dùng chi nhánh này, nên đã viết thư giấu tên gởi kèm. Tiểu thuyết kinh điển của Hemingway này vẫn chưa phải là kỷ lục trả sách trễ ở Canada.
Hồi tháng trước, một ông cụ ở Moncton, New Brunswick, dọn dẹp nhà cửa và phát hiện một cuốn sách kỹ năng sống “Relax and Live” (“Thư giãn và sống”) và đem trả thư viện sau 63 năm.
Hạn trả sách là vào tháng 5/1956, và với mức phạt 2 xu/ngày, tổng mức phạt là $459. Nhưng thư viện đã miễn cho ông.
Và hồi tháng 2, cựu thủ thư Mora Ann Gregg của Đại học Manitoba tìm thấy một cuốn sách bà mượn vào năm 1946 tại một thư viện ở Maryland, Mỹ.
Bà Gregg phát hiện cuốn sách thiếu nhi “The Postman” (“Người đưa thư”) sờn cũ của tác gia Charlotte Kuh trên kệ sách của bà trong khi dọn dẹp căn hộ ở Toronto.
Sau đó bà gởi cuốn sách trả lại thư viện thời thơ ấu của bà và kèm theo thư xin lỗi. Thư viện đó không thu tiền phạt trễ hạn đối với sách thiếu nhi – còn sách người lớn có tiền phạt giới hạn ở mức tối đa 15 USD.