Khi tin Cyprus đề nghị Nga triển khai căn cứ hải quân tại đây chưa kịp nguội, phương Tây lại e ngại trước khả năng Nga xây dựng căn cứ quân sự lớn ở Syria.
Nếu điều này trở thành sự thật, sức mạnh Hạm đội Biển Đen của Nga chính thức thoát khỏi cái “ao làng” mà vươn tới Địa Trung Hải và xa hơn là Đại Tây Dương.
Sputniknews dẫn tuyên bố của Tổng thống Syria Bashar al-Assad rằng Nga có thể xây dựng một căn cứ quân sự lớn ở Syria. “Chúng tôi hoan nghênh việc mở rộng sự hiện diện của Nga ở Đông Địa Trung Hải, đặc biệt là trên bờ biển và tại các hải cảng của chúng tôi”, Tổng thống Bashar Assad tuyên bố.
Theo giới chuyên gia quân sự, lời mời gọi của Syria là cơ hội mà chắc chắn Nga khó có thể bỏ qua. Bởi trước đó, căn cứ hải quân của Nga tại cảng Tartus, Syria vốn là tiền đồn cực kỳ quan trọng với Moscow, là nơi để sức mạnh hải quân Nga tiến từ Biển Đen tới Địa Trung Hải.
Về mặt địa lý, Hạm đội Biển Đen của Nga bị quây trong “ao làng” Biển Đen. Các tàu chiến của hạm đội này muốn đến được Đại Tây Dương chỉ có một con đường duy nhất là đi qua Istanbul, Thổ Nhĩ Kỳ vào Địa Trung Hải. Căn cứ Tartus cho phép Hải quân Nga triển khai một phần lực lượng bên ngoài để không rơi vào thế bị động.
Nếu mất Tartus, con đường duy nhất để tiến ra Đại Tây Dương của Hạm đội Biển Đen thông qua Địa Trung Hải coi như bị bít mất và Hạm đội Biển Đen gần như bị cô lập.
Điều này sẽ tạo nên một mối đe dọa rất lớn cho an ninh quốc gia Nga. Trong trường hợp xảy ra xung đột ở những vùng biển khác thì Hạm đội Biển Đen gần như không còn khả năng chi viện bởi con đường duy nhất của họ đã bị chặn.
Hiện nay chính quyền Damascus đã đồng ý để chuyển đổi Tartus từ căn cứ hậu cần thành căn cứ vĩnh viễn cho Hải quân Nga. Ngày 27-3, tờ Al Monitor của Trung Đông đề cập đến tuyên bố của Tổng thống Cyprus hồi tháng 2-2015 chủ động đề nghị cho Nga triển khai căn cứ quân sự tại đảo quốc này.
Việc Cyprus cho Nga triển khai căn cứ quân sự sẽ không có gì đáng bàn nếu đảo quốc này không phải là thành viên của EU, liên minh đang áp đặt hàng loạt các biện pháp trừng phạt Nga vì cuộc khủng hoảng Ukraine.
Lời đề nghị của Cyprus đặc biệt đáng lo ngại một khi không quân Nga sử dụng căn cứ Andreas Papandreou và một sân bay quốc tế ở Paphos (Tây Nam Cyprus), địa điểm chỉ cách căn cứ Akrotiri của Không quân Hoàng gia Anh khoảng 50km.
Phương Tây đang lo ngại Nga gây ảnh hưởng đến một loạt thành viên của EU, rõ nhất là Hy Lạp. Hiện nay, Hy Lạp cũng có thể trở thành thành viên EU tiếp theo quay sang ủng hộ Nga và cho phép Moscow thiết lập căn cứ quân sự tại đất nước của mình.
Cyprus và Hy Lạp đã lên tiếng phản đối các biện pháp trừng phạt bổ sung chống lại Nga. Trong khi đó, chính phủ mới của Hy Lạp gần đây đã thực hiện các sáng kiến để thúc đẩy quan hệ kinh tế và quân sự với Nga.
N. Nam (DNSGCT)