Mười ba tiếng đồng hồ sau khi các phòng phiếu mở cửa, các thủ lĩnh phe ly khai ở Donetsk đưa ra loan báo làm kinh ngạc giới truyền thông về kết quả sơ khởi cuộc trưng cầu dân ý đầy tranh cãi về việc liệu vùng này có theo gương của Crimea tách ra khỏi Ukraina hay không.
Bất kể các cảnh báo mạnh từ chính phủ ở Kiev và các lời đe dọa về những “hậu quả tai hại”, các thủ lĩnh phe ly khai nói trong một cuộc họp báo vào khuya Chủ nhật rằng 89% cử tri ở Donetsk đã bỏ phiếu để ly khai, và chỉ có 10% bác bỏ việc tuyên bố tự trị. Họ nói rằng số người đi bỏ phiếu là 74,7%.
Người dân đi bỏ phiếu ở trung tâm Donetsk
Cuộc bỏ phiếu bắt đầu nhanh chóng tại các phòng phiếu trong vùng Donetsk và Luhansk tiếp giáp với Nga. Tuy nhiên các tuyên bố đã nhanh chóng bị gắn kết với các vụ bỏ phiếu nhiều lần và các nhà hoạt động ủng hộ sự thống nhất cho đăng một băng video cho thấy việc bỏ phiếu hơn một lần rất dễ dàng.
Chính phủ lâm thời ở Kiev lên án cuộc trưng cầu dân ý bất hợp pháp và giả tạo. Chỉ có một câu hỏi trên phiếu: “Các vùng này có nên lập thành các nước cộng hòa độc lập hay không?”. Đa số dân chống ly khai nói họ không muốn bỏ phiếu. Luhansk chưa tuyên bố kết quả.
Các cử tri xếp hàng để bỏ phiếu nói rằng các vụ bạo động mới đây ở miền Đông cho thấy đã đủ lý do để ly khai. Có sự tức giận sâu xa trong người dân đối với chính phủ lâm thời vì chiến dịch quân sự của chính phủ nhằm đẩy thành phần vũ trang đòi ly khai ra khỏi nhiều tòa nhà chính phủ bị các phần tử này chiếm trong các thành phố trên khắp vùng.
Cái chết của ít nhất 42 người hồi cuối tuần trước ở Odessa sau các vụ đụng độ và cuộc giao tranh hôm thứ Sáu khiến khoảng 20 người thiệt mạng ở Mariupol, nổi bật trong trí cử tri.
Chính phủ ở Kiev bị lâm vào thế khó xử trong mấy tuần qua. Với việc lúc đầu không hành động chống lại các phần tử ly khai, họ đã để cho các phần tử này mở rộng tầm hoạt động và sau đó khi can thiệp chính quyền trung ương đã gây tức giận cho dân địa phương.
Các nhà phân tích trước đó đã cảnh báo rằng cuộc trưng cầu dân ý sẽ không đáp ứng các tiêu chuẩn quốc tế. Không có giám sát viên bầu cử từ nước ngoài. Các nhà phân tích lo ngại về tính trung thực của cuộc bầu cử, được tổ chức trong khi hành động đe dọa và bắt cóc của phe ly khai tiếp diễn.
Phần lớn các cử tri đi bỏ phiếu ở Donetsk và Luhansk nói họ hy vọng nếu cuộc trưng cầu dân ý chấp thuận quy chế độc lập, Nga sẽ nhanh chóng đồng ý sáp nhập các vùng của họ.
L.H
