Thủ đô Helsinki của Phần Lan rất tự hào về hệ sinh thái khởi nghiệp năng động, phát triển mạnh mẽ với hàng trăm startup cũng như nhiều nhà khởi nghiệp cao vọng đang hăng hái phá vỡ hiện trạng trong lĩnh vực công nghệ.
Helsinki sở hữu một trong những hệ sinh thái startup hàng đầu thế giới trong mảng công nghệ thông tin, truyền thông, công nghệ sạch, gaming và gần đây nhất là sức khỏe.
Vì sao cộng đồng khởi nghiệp Phần Lan phát triển lớn mạnh về công nghệ, thiết kế và đổi mới sáng tạo? Tinh thần và năng lực khởi nghiệp của họ đến từ gốc rễ sâu xa của văn hóa Phần Lan: sự can đảm, bền bỉ, tài ngoại giao và khả năng hài hòa giữa truyền thống và hiện đại giúp họ trở nên khác biệt và rất giỏi đạt đến những mục tiêu mà họ chú tâm.
Celinne Da Costa, một chuyên gia huấn luyện về câu chuyện thương hiệu, đã từng thành công với nhiều nhà khởi nghiệp muốn thiết kế phong cách sống như mơ ước và biến thương hiệu của họ thành di sản. Trong thời gian ở thăm đất nước Phần Lan, cô đã đúc kết ba thói quen của người Phần Lan mà các nhà khởi nghiệp có thể học hỏi và vận dụng để phát triển một doanh nghiệp thành công.
Tinh thần sisu: Vượt qua tất cả
Người Phần Lan sống với tinh thần “sisu”. Đây là một từ mà người Phần Lan rất yêu thích. Thuật ngữ khó diễn giải này là sự pha trộn của lòng can đảm, sự dẻo dai, tinh thần bền bỉ, tính kiên trì và chủ nghĩa sinh tồn. Sisu hiện thân cho triết lý vượt qua tất cả để hoàn thành mục tiêu, và quan trọng hơn là đến được đích bằng sự chính trực.
Sisu không đơn thuần là có được điều bạn muốn, mà là một phẩm chất đòi hỏi bạn hành động dù đối mặt với nghịch cảnh, biết học hỏi từ thất bại, làm những gì bạn hứa và kiên quyết làm tới cùng những gì đã quyết tâm. Không bào chữa, không viện cớ!
Dù bạn chọn niềm đam mê hay công việc kinh doanh nào đi nữa thì hãy thực hiện nó với tinh thần “sisu”: hãy kiên định với mục tiêu, hoàn thành tốt công việc, bảo vệ sự chính trực của bạn và cam kết đạt đến thành công cuối cùng. Quan trọng nhất là duy trì lòng can đảm và sức mạnh để hành động và giữ được tầm nhìn dù cho khó khăn có xảy ra.
Văn hóa sauna: Thể hiện sự tôn trọng như nhau đối với mọi người
Sauna là một phần thiết yếu của văn hóa Phần Lan và là nơi người Phần Lan đến để thư giãn thể chất lẫn tinh thần. Đó cũng là không gian tĩnh lặng, riêng tư, là nơi để mọi người xây dựng quan hệ – dù cho đó là tình bạn, thỏa thuận hợp tác hoặc thậm chí là những quyết định quan trọng trong kinh doanh hay chính trị.
Bất kể địa vị xã hội, mọi người ở nơi tắm sauna đều “gần như khỏa thân” và nếu bạn hỏi lý do thì họ có thể đùa vui rằng “chuyện này cũng hợp lý vì bạn trần trụi khi sinh ra và khi chết đi cũng thế mà”.
Người Phần Lan nổi tiếng là giỏi ngoại giao và họ có một nền dân chủ thành công. Truyền thống này phản ánh niềm tin văn hóa cho rằng “sau hết, tất cả chúng ta đều như nhau, đều bình đẳng”.
Chính vì niềm tin này nên môi trường công sở của Phần Lan tồn tại tinh thần “đáp đền tiếp nối”, khuyến khích những người đi trước đóng góp cho cộng đồng và hỗ trợ người đi sau. Bất cứ nhà khởi nghiệp nào cũng có thể hưởng lợi từ thái độ này vì sau hết, khởi nghiệp thành công một phần đến từ sự thay đổi, phát triển và học hỏi mọi kiểu người trong xã hội. Bất cứ ai, dù là ở trình độ nào, hoàn cảnh nào trong cuộc sống đều có thể mang đến cho bạn giá trị nào đó và ngược lại.
Trong cuộc sống cá nhân và trong kinh doanh, nếu tìm cách hỗ trợ và hợp tác với cộng đồng thì tốt hơn là cạnh tranh với người khác. Bằng thái độ này, mọi người xung quanh bạn sẽ cùng nhau phát triển.
Chấp nhận sự đối lập: Cân bằng giữa tính thực tế với sự sáng tạo đổi mới
Phần Lan là một đất nước của những sự đối lập, cả về khía cạnh địa lý và văn hóa. Phía cực bắc của Phần Lan, dưới vòng Bắc cực, vào mùa hè có đợt mặt trời không lặn khoảng 73 ngày, đó là những “đêm trắng”, còn vào mùa đông mặt trời không mọc trong 51 ngày liền.
Người Phần Lan có vẻ khép kín nhưng khi trò chuyện thì họ lại rất hiếu khách và tử tế. Họ nổi tiếng với sự khiêm tốn nhưng lại đạt được nhiều thành quả thể hiện lòng tự hào dân tộc. Họ sống đơn giản nhưng luôn phấn đấu để trở nên xuất sắc. Chuyện người Phần Lan nhảy vào hồ nước lạnh giá sau khi rời khỏi nhà tắm hơi sauna là rất đỗi bình thường – và họ có thể tiếp tục lặp lại như thế sau vài tiếng đồng hồ.
Dù trung thành với truyền thống, Phần Lan vẫn trở thành một trong những quốc gia hiện đại và có nền công nghệ phát triển nhất. Việc người Phần Lan tìm cách cân bằng để luôn sáng tạo, siêu kết nối nhưng đồng thời vẫn tìm được thời gian để tái tạo và trở về với thiên nhiên là một điều thú vị.
Sự hòa hợp những thái cực này làm cho người Phần Lan trở thành những nhà khởi nghiệp cực kỳ thực tế nhưng cũng giàu sáng tạo. Đất nước này chỉ có 6 triệu người nhưng tạo ra khoảng 15.000 phát minh mỗi năm. Chính nền văn hóa đón nhận sự đối lập đã giúp cho các công ty startup trở nên tinh gọn, có thể nghĩ lớn và “rất giỏi từ bỏ những truyền thống không còn tác dụng”.
Bài học ở đây là: Nếu liên tục thách thức những giới hạn của bản thân, chúng ta sẽ được tưởng thưởng. Một nhà điều hành kinh doanh cần thực tế nhưng hãy cho phép bản thân mơ giấc mơ lớn và tạo ra những điều kiện để sự đổi mới sáng tạo có thể phát triển thịnh vượng.
