“Những đứa trẻ” trong “dòng chảy” mới

Từ năm 2005 đến nay, họa sĩ Nguyễn Thị Hiền đã có loạt triển lãm cá nhân với tên gọi chung là “Dòng chảy”, được tổ chức trong và ngoài nước, mới nhất là “Dòng chảy 6” mà nhân vật chính là những trẻ nhỏ được thể hiện bằng sơn dầu và sơn mài,

Hai chất liệu quen thuộc trong sáng tác của chị (tại Bảo tàng Mỹ thuật TP. Hồ Chí Minh, 97 Phó Đức Chính, Q.1, từ 3-10 đến 10-10). Tròn ba năm trước, với triển lãm “Dòng chảy 5”, họa sĩ Nguyễn Thị Hiền đã mang “Những con chữ” gồm tranh và tượng lấy cảm hứng từ chữ viết của những nhà văn, nhà thơ, họa sĩ Việt Nam nổi tiếng như: Ngô Tất Tố, Nguyễn Công Hoan, Nguyên Hồng, Kim Lân, Nguyễn Tuân, Nguyễn Huy Tường, Nguyễn Đình Thi, Nguyễn Bính, Tô Hoài, Hoàng Cầm, Bùi Xuân Phái, Lưu Quang Vũ… Lần này, phòng tranh “Những đứa trẻ” của chị được khơi nguồn từ những đứa trẻ thơ đã đi qua cuộc đời sáng tác gần sáu thập niên của chị.

Đó là những đứa trẻ mà chị “đã bắt gặp trên những hành trình khắp mọi miền đất nước, từ thành thị, nông thôn đến miền núi”, những đứa trẻ đã để lại dấu ấn trong chị – mỗi đứa trẻ một thân phận, một cuộc đời, “những đứa trẻ nông thôn mót lúa trên đồng hay đốt lửa sưởi ấm trong một chiều mùa đông ở miền trung du” hoặc những đứa trẻ ở cùng xóm với chị “mới từ nơi sơ tán trở về Hà Nội” vào thuở chị còn đội mũ rơm đi học trong những năm chiến tranh, cho đến những đứa trẻ của ngày hôm nay. Đó còn là những đứa trẻ con hàng xóm, là chính em, con, cháu của chị, những đứa trẻ mà khi vẽ, họa sĩ cảm thấy “lòng mình ấm áp, dung dị, bình an, tràn đầy tình thương yêu, trân trọng, nâng niu…” như chị tự bạch. Và trong suốt cuộc đời làm nghệ thuật của mình, trẻ thơ luôn là đề tài luôn làm chị rung động, cho chị nhiều cảm hứng về sự luôn tươi mới tuyệt đẹp của cuộc sống. Chính vì thế, chị đã thể hiện một thế giới thật hồn nhiên, trong trẻo của “những mầm non đang chuẩn bị đón nhận cuộc đời dài của mình ở phía trước – những đứa trẻ cần lắm sự nâng niu tựa như những bông hoa mới nhú cần sự quan tâm chăm sóc của mọi người để mỗi đóa hoa, mỗi đứa trẻ lớn lên sẽ phát triển và tỏa hương thơm của riêng mình, đóng góp chung cho xã hội”. Có thể nói, những chân dung trẻ thơ đẹp trong phòng tranh này đem lại nhiều cảm xúc cho người xem.

Bắt đầu cầm bút vẽ từ năm tám tuổi, đến năm 1956 ở tuổi lên mười Nguyễn Thị Hiền đã đoạt giải thưởng quốc tế đầu tiên cho tranh thiếu nhi. Trải qua gần 60 năm làm nghệ thuật, dù nay không còn trẻ nữa và sức khỏe đã giảm sút nhưng họa sĩ vẫn cần mẫn, đều đặn sáng tác để cứ đôi ba năm lại tổ chức một triển lãm cá nhân. Chị vẫn ấp ủ nhiều dự án sáng tác và triển lãm mới trong tương lai gần và xa. Gần 70 tranh sơn dầu và sơn mài “Những đứa trẻ” của dự án “Dòng chảy 6” cho thấy ở họa sĩ Nguyễn Thị Hiền vẫn tràn trề năng lực sáng tạo và sự say mê nghề nghiệp hiếm thấy.

• Ngã Văn