Đến nay, hầu hết các nhà tiếp thị đều đã quen với sự hiện diện của AI. Nó có thể viết, chỉnh sửa, tối ưu hóa và tạo ra nội dung chiến dịch với tốc độ nhanh đến mức khó tin. Chỉ cần vài dòng gõ lệnh, AI đã có thể sinh ra hàng chục phiên bản email marketing, hàng trăm caption quảng cáo, thậm chí cả những đoạn video dựng sẵn khung.
Không phải ngẫu nhiên mà một báo cáo gần đây đã đặc biệt xác định chuyên gia tiếp thị nằm trong năm nghề nghiệp hàng đầu sẽ mất nhiều việc làm nhất vào tay AI vào năm 2050. Con số này khiến nhiều người trong ngành chột dạ: nếu máy móc làm được hầu hết, vậy con người còn giữ được vai trò gì?
AI giỏi, nhưng không có trái tim
Trước hết, phải công nhận, AI đúng là “siêu nhân” trong những công việc lặp lại. Nó phân tích dữ liệu khách hàng, tối ưu từ khoá, thậm chí viết cả đoạn quảng cáo cơ bản. Nhưng đó chỉ là “cơm chín”. Để cơm thành bữa ăn ngon, phải thêm gia vị, thêm câu chuyện, thêm sự tử tế.
Người làm marketing sống được là nhờ cái “gia vị” đó. Giống như ca sĩ karaoke có thể hát đúng nốt, nhưng chỉ khi ca sĩ ngoài đời gắn cảm xúc thật thì bài hát mới khiến mình rơi nước mắt. AI có thể “chế lời”, nhưng nó không biết nhớ về một mối tình cũ để mà nghẹn giọng.
Ba mảnh đất con người còn giữ được
Nếu bạn hỏi, vậy marketer cần nắm cái gì để không bị thay thế? Mình sẽ kể lại bằng ba “mảnh đất” sau:
1. Kể chuyện và sáng tạo có hồn
Khách hàng ngày nay bội thực thông tin. Quảng cáo nhảy khắp nơi, nhưng điều còn đọng lại trong trí nhớ là một câu chuyện. Giống như bạn nhớ hoài cái mùi nắng phơi áo ngoài hiên, chứ chẳng nhớ bao nhiêu “bảng Excel” bạn từng lướt.
Một thương hiệu sống lâu dài nhờ biết kể câu chuyện tử tế: tại sao nó sinh ra, nó muốn phục vụ ai, nó khác biệt thế nào. AI có thể viết hàng nghìn dòng slogan, nhưng chỉ con người mới biết chọn ra câu chữ khiến trái tim rung động.
2. Xây dựng niềm tin và mối quan hệ
Hãy tưởng tượng, bạn nhận được tin nhắn sinh nhật từ ngân hàng: “Chúc quý khách một năm mới nhiều may mắn”. Đọc xong, bạn biết ngay đó là copy-paste, chẳng cảm động chút nào. Nhưng nếu nhân viên ngân hàng từng hỗ trợ bạn lúc khó khăn, gọi điện chúc mừng thật lòng, thì cảm giác khác hẳn.
Marketing không chỉ là bán sản phẩm. Nó là bán sự tử tế, bán niềm tin. Cái bắt tay, nụ cười, sự lắng nghe khi khách hàng bức xúc – đó là “điều không có trong thuật toán”.
3. Tư duy chiến lược và tầm nhìn
AI giỏi dựa vào dữ liệu quá khứ. Nhưng còn tương lai thì sao? Nó không thể “nhìn xa trông rộng” như con người. Một nhà marketing giỏi phải dám đặt câu hỏi: “5 năm nữa khách hàng sẽ cần gì? Xu hướng xã hội sẽ đi về đâu?”.
Chiến lược không chỉ là tính toán, mà còn là trực giác, trải nghiệm và sự nhạy cảm với đời sống. Máy không biết buổi chiều ở công viên đầy nắng sẽ khiến người ta khao khát một chai nước mát. Nhưng con người thì biết.
Cái khó không phải AI, mà là chính mình
Thật ra, mối đe doạ lớn nhất với marketer không phải AI. Đó là khi tụi mình quên mất “cái hồn” của nghề. Cứ mãi copy-paste, chạy theo trend rẻ tiền, quên rằng khách hàng cần được trân trọng, thì lúc đó, có AI hay không, bạn cũng tự biến mình thành… robot.
Trong kinh tế học có khái niệm “lợi thế cạnh tranh bền vững”. Với cá nhân cũng vậy. Bạn không thể thắng máy ở tốc độ xử lý, nhưng bạn thắng ở khả năng lắng nghe, thấu hiểu, biến dữ liệu thành một câu chuyện tử tế. Lợi thế đó mới bền.
Một ngày của marketer tương lai
Thử tưởng tượng, một ngày làm việc trong tương lai:
– AI sẽ chuẩn bị cho bạn bảng dữ liệu khách hàng, gợi ý mẫu quảng cáo, thậm chí lên lịch email.
– Nhưng bạn mới là người quyết định kể câu chuyện nào, gửi thông điệp ra sao, chọn màu sắc nào để hợp với “tâm trạng” xã hội lúc đó.
– Bạn cũng là người ngồi cùng đội sales, nghe họ kể khách hàng đang khó khăn gì, và từ đó điều chỉnh chiến dịch.
AI giống như trợ lý đánh máy, nhưng bạn vẫn là “đạo diễn” của cả vở kịch. Nếu bạn giao hết cho AI, thì vở kịch sẽ giống như robot múa máy. Nhưng nếu bạn thêm “chất người” vào, khán giả mới vỗ tay.
Bài học từ cái ly cà phê nguội
Có lần, mình để ly cà phê trên bàn, mải làm việc đến khi nhớ ra thì nó nguội ngắt. Nhấp một ngụm, vị đắng vẫn còn, nhưng hương thơm thì mất. Ước mơ và sự tử tế trong công việc cũng vậy. Nếu bạn để nguội, nó chỉ còn cái xác, không còn hồn.
AI rồi sẽ ngày càng thông minh hơn. Nhưng nếu con người biết giữ cho công việc marketing cái “hồn” của cảm xúc, của câu chuyện, của niềm tin, thì chẳng có gì phải lo.
🌱 Lời nhắc cuối: Đừng để mình thành cái máy trong khi cố gắng chứng minh máy không thay được người. Làm marketer tử tế, sáng tạo có hồn, xây dựng niềm tin. Máy sẽ hỗ trợ bạn, nhưng chính bạn mới là người viết nên câu chuyện.
Dậy đi bạn trẻ. Đừng than thở “AI sẽ cướp việc”. Hãy hỏi mình: “Mình có đang sống và làm việc đủ có hồn chưa?”. Ly cà phê để lâu sẽ nguội, nhưng ước mơ mà giữ nóng thì sẽ thơm mãi.
