Là chủ nhân đồng thời là bếp trưởng Nhà hàng Red Lantern ở Sydney (Úc), Luke Nguyễn còn là người dẫn chương trình Cooking Channel của Kênh truyền hình SBS. Trong cuốn sách mới nhất của anh có tựa đầy đủ là Việt Nam của tôi – chuyện kể và công thức món ăn (My Vietnam – stories and recipes) do nhà xuất bản Lyons Press (Mỹ) ấn hành tháng 8-2011, Luke Nguyễn đã tường thuật chi tiết hành trình đi dọc xứ sở quê hương của anh, từ Bắc chí Nam, qua đó anh khảo sát chín điểm đến đặc biệt và cả khu vực Đồng bằng sông Cửu Long. Ở mỗi nơi, anh giới thiệu cảnh sắc thiên nhiên, con người và các món ngon có liên hệ mật thiết với dân địa phương.
Món ngon có khắp đất nước Việt Nam
Xuyên suốt cuốn sách dày 344 trang này là những bức ảnh màu tuyệt đẹp minh họa sinh động những câu chuyện kể của tác giả và những món ăn Việt. Lần giở từng trang cho tới cuối sách, người đọc có cảm giác mình vừa trải qua một cuộc đi dạo khắp đất nước hình chữ S bên bờ Biển Đông. Nếu như hình ảnh trong sách rực rỡ đến độ tác phẩm này như thể một tập sách chỉ để ngắm trong lúc thư giãn thì những món ăn và giai thoại chung quanh món ăn còn tuyệt vời hơn. Và công thức để làm những món ăn đó được gắn với các chuyện kể đầy mê hoặc người đọc.
Việt Nam của tôi bắt đầu từ vùng cao phía Bắc. Trong chương đầu Những khúc hát Sa Pa (The songs of Sa Pa), Luke Nguyễn mô tả hành trình của anh đến với các chợ địa phương sống động, một bữa ăn được nấu trong nhà một người Mông ở Sa Pa và cách người bản địa làm đậu hũ thủ công. Trong chương này, Luke Nguyễn giới thiệu công thức chế biến nhiều món ăn của người Mông, trong đó có món gà đen nướng lửa than và món đậu hũ chiên xốt cà chua và tiêu đen – những món ăn mà theo anh là ngon nhất ở vùng cao phía Bắc Việt Nam.
Không bỏ qua những món ăn Việt Nam quá quen thuộc như phở, bánh mì thịt với đồ chua, Luke Nguyễn còn dành thời giờ cho những món ngon ít được (người nước ngoài) biết đến hơn – mà cũng không kém phần độc đáo – như bánh quai vạc của Hội An, hay bò xốt me, tôm xốt sa tế, bánh bao nhân tôm thịt, cá kho tộ, bánh xèo và bánh chuối nướng Nam bộ. Với công thức chế biến giản dị, dễ làm, các món ăn không quá phức tạp này đang dần trở nên được ưa thích trong lĩnh vực nấu nướng tại Mỹ và nhiều nước phương Tây.
Mỗi khi giới thiệu món ăn nào được coi là truyền thống hay hơi đặc biệt, trong công thức chế biến các món ấy Luke Nguyễn lại đưa ra những chỉ dẫn thật rõ ràng, chi tiết; từ nguồn gốc món ăn, cách thức chuẩn bị và thành phần nguyên liệu cần thiết cùng các “mẹo” nấu nướng. Nhờ vậy, người làm bếp ở nước ngoài dễ nhận biết những nguyên liệu, gia vị, các dụng cụ nhà bếp đặc thù của Việt Nam để chế biến món ăn như cái lẩu, hoặc biết chọn những bông bí đỏ sao cho ngon để làm món xào tỏi hay nhồi thịt chiên giòn.
Trong chương cuối có tên Những công thức căn bản (Basic recipes), Luke Nguyễn giới thiệu những món ăn quen thuộc nhất, được người Việt ăn hằng ngày, các món ăn không thể thiếu các thành phần như nước mắm và nước màu dừa như thịt kho tàu, cá kho tộ…
Có thể nói đây là một ký sự ẩm thực đầy ngẫu hứng và hấp dẫn, lại cung cấp cho người đọc hơn 100 công thức chế biến các món ăn của cả ba miền Việt Nam. Chính vì vậy mà nó không gây nhàm chán nếu như chỉ đơn thuần là sách dạy nấu ăn. Điều này đã được Luke Nguyễn từng thể hiện trong cuốn sách xuất bản trước đây của anh là Indochine: baguettes and bánh mì, finding France in Vietnam (Đông Dương: bánh mì ba-ghết và bánh mì, đi tìm yếu tố Pháp tại Việt Nam) và Bí quyết của Đèn Lồng Đỏ. Người ta có thể thưởng ngoạn phong cảnh Việt Nam, tìm hiểu các món ngon của đất nước này và thực hiện chúng ngay trong bếp nhà mình sau khi đọc Việt Nam của tôi.
Hướng dẫn hành trình ẩm thực ở Việt Nam
Vào tháng 6-2013 và tháng 9-2013, Luke Nguyễn sẽ hướng dẫn hai tour du lịch ẩm thực sang Việt Nam và sau đó là Campuchia, mỗi tour kéo dài trong 19 ngày.
Theo chân Luke Nguyễn, du khách sẽ được trải nghiệm ẩm thực ba miền Việt Nam, từ phở gánh trên đường phố Hà Nội đến cơm chay tại chùa Đông Thuyền ở Huế đến các món đặc sản vùng sông nước Nam bộ, học nấu ăn tại Hội An và TP. Hồ Chí Minh; học nấu ăn tại một gia đình người Việt với thực đơn theo kiểu Nhà hàng Red Lantern của Luke Nguyễn ở Sydney. Trong lớp học nấu ăn tại Sài Gòn, du khách sẽ được một bartender chuyên nghiệp hướng dẫn cách pha chế cocktail theo kiểu châu Á, sử dụng các nguyên liệu như trái vải, trái me, lá sả và cả ớt!
Ngoài ra, hành trình ẩm thực do Luke Nguyễn hướng dẫn còn bao gồm 44 bữa ăn, nghỉ tại các khách sạn năm sao ở Hà Nội, Huế, Hội An, TP. Hồ Chí Minh và Siem Reap, một đêm trên tàu du lịch ở Hạ Long và tám ngày trên tàu du lịch xuôi dòng Mekông, từ miền Tây Nam bộ sang Campuchia, thưởng thức các bữa ăn trên tàu với thực đơn do Luke Nguyễn chuẩn bị… Giá tour là 8.354 USD.
(*) Bí quyết của Đèn Lồng Đỏ là cuốn tự truyện được viết bởi Pauline Nguyễn, kể về một gia đình người Việt rời đất nước sang định cư tại Úc, sau đó mở Nhà hàng Red Lantern rất thành công tại Sydney. Lồng vào câu chuyện kể hấp dẫn là công thức chế biến 275 món ăn Việt Nam do Luke Nguyễn hướng dẫn. Năm 2009, tác phẩm này đã đứng trong Top 2 sách dạy nấu ăn bán chạy nhất tại Mỹ do tạp chí danh tiếng US Food and Wine bình chọn, và đứng trong Top 8 sách dạy nấu ăn hay nhất do website hàng đầu thế giới về ẩm thực là Epicurious.com bình chọn. Tại châu Á, Bí quyết của Đèn Lồng Đỏ đoạt giải Sách dạy nấu ăn xuất sắc nhất năm 2008.
- Nguyên Đán