Từ rạng sáng 16-9, những chiếc xe tải Hàn Quốc lại lăn bánh vượt biên giới để tiến vào Kaesong sau khi những cuộc thảo luận song phương diễn ra nhiều tuần trước đó đã làm giảm căng thẳng giữa hai bên và khu công nghiệp Kaesong được mở cửa trở lại. Tinh thần lạc quan của giới doanh nghiệp Hàn Quốc về cơ hội kinh doanh tại khu vực đặc biệt sát biên giới đã nhanh chóng tan biến sau khi những mâu thuẫn về chính trị đã dẫn tới quyết định của CHDCND Triều Tiên đóng cửa Kaesong hồi tháng 4 năm nay. Sau đó, căng thẳng quân sự leo thang, nhất là việc Bình Nhưỡng đưa ra lời đe dọa về tấn công bằng vũ khí hạt nhân đã khiến Hàn Quốc phải nhanh chóng rút 53 ngàn công nhân ra khỏi khu công nghiệp này.
Xe tải và ôtô vượt biên giới Hàn Quốc sang khu công nghiệp Kaesong đầu tuần qua
May mắn là tình hình đã được cải thiện, cho dù lo ngại về vũ khí hạt nhân của CHDCND Triều Tiên vẫn còn. Mới đây nhất, những hình ảnh chụp từ vệ tinh cho thấy CHDCND Triều Tiên đã bắt đầu khởi động lại lò phản ứng hạt nhân plutonium vốn từng cung cấp nguyên liệu cho ít nhất là hai cuộc thử nghiệm hạt nhân trước đây. Cũng trong ngày 16-9, cách khu công nghiệp Kaesong không xa, quân đội Hàn Quốc đã bắn chết một người đàn ông đang cố gắng bơi qua sông, vượt biên giới để sang lãnh thổ CHDCND Triều Tiên.
Giờ đây, nhiệm vụ quan trọng đầu tiên của các ban quản lý xí nghiệp Hàn Quốc tại Kaesong chính là kiểm tra tình trạng trang thiết bị của các nhà máy sản xuất đã bị ngưng hoạt động trong gần năm tháng qua. Kaesong, được xây dựng từ một chính sách hòa giải được phát động bởi cựu Tổng thống Hàn Quốc Kim Dae-Jung hồi năm 2004 và được xem là một trong những biểu tượng hiếm thấy về sự cải thiện quan hệ giữa hai miền Nam – Bắc Triều Tiên. Trên thực tế, Kaesong hiện đang cung cấp một nguồn ngoại tệ vô cùng quan trọng cho CHDCND Triều Tiên đang rất khát vốn (thông qua thuế và nhiều nguồn thu khác). Trong một nỗ lực ngăn chặn các cuộc bế quan có khả năng xảy ra trong tương lai, hai phía đã quyết định thành lập một hội đồng liên minh nhằm giám sát khu vực Kaesong cũng như giải quyết các vấn đề liên quan đến hoạt động tại đây nhằm đảm bảo Kaesong sẽ trở thành khu công nghiệp có sức cạnh tranh cao so với những khu công nghiệp nổi tiếng trên thế giới. Trong cuộc thảo luận hồi tuần qua, Bình Nhưỡng cũng đã chấp thuận yêu cầu từ Seoul về nỗ lực khuyến khích đầu tư nước ngoài tại CHDCND Triều Tiên, vô hình trung tạo ra một sức ép khiến Bình Nhưỡng khó có thể lần nữa đóng cửa Kaesong, cho dù căng thẳng về chính trị có thể vẫn sẽ xảy ra. Tuy nhiên, câu hỏi lớn được đặt ra là liệu có doanh nghiệp nào đến từ các nước khác dám đầu tư vào Kaesong không khi quan hệ giữa hai miền vẫn căng thẳng. Chỉ trong vòng năm tháng bị đóng cửa, Kaesong đã khiến giới doanh nghiệp Hàn Quốc mất đi một khoản chi phí hoạt động lên tới một ngàn tỉ won, tương đương 920 triệu USD.
Lâm Kiên theo AFP