“Soát xét lại chi tiêu” là một thuật ngữ được Thủ tướng Italia Mario Monti đưa ra để đề cập đến gói thắt lưng buộc bụng mới nhất của mình vừa được chính phủ của ông thông qua hồi đầu tháng 7, theo đó ngân sách nhà nước sẽ được cắt giảm thêm 26 tỉ euro trong vòng hai năm tới. Chi tiêu công sẽ được cắt giảm thêm 4,5 tỉ euro vào cuối năm nay. Hồi đầu năm 2012, các mức lương hưu cũng đã bị cắt giảm mạnh, trong khi giá tiêu dùng và các loại thuế đã được nâng lên. Những số liệu chính thức mới nhất được Cơ quan Thống kê Quốc gia Italia (ISTA) công bố hồi tháng 5-2012 cho thấy tỷ lệ thất nghiệp trong thanh niên (từ 15-24 tuổi) đã lên tới mức 36,2%. Đồng thời theo báo cáo của hai tổ chức tiêu dùng cách đây một vài ngày, chi phí sinh hoạt cho một gia đình trung bình ở Italia đã tăng gần 2.500 euro mỗi năm. Trong năm 2013, ngân sách nhà nước sẽ bị cắt giảm thêm 10,5 tỉ euro và tiếp tục giảm thêm hơn 11 tỉ euro vào năm 2014. Vào tháng 9-2013, thuế giá trị gia tăng (VAT) cũng sẽ tăng từ 21% lên 23% và điều này sẽ tạo thêm sức ép đối với tầng lớp lao động và các gia đình có thu nhập thấp. Sẽ có 10% số việc làm trong ngành dịch vụ công cộng bị cắt giảm. Cứ năm nhân viên nhà nước nghỉ hưu thì chỉ có một người sẽ được thay thế. Điều này sẽ gây tác động mạnh đối với lĩnh vực y tế công; khả năng đóng cửa 150 bệnh viện và cắt giảm 80.000 giường bệnh hiện đang trong quá trình thảo luận.
Hệ thống tổ chức các địa phương của Italia sẽ được cơ cấu lại vì những lý do tài chính. Chỉ có 59 tỉnh lớn nhất trong số 110 tỉnh của Italia sẽ vẫn được duy trì như trước (những tỉnh này phải có ít nhất là 50 thành phố, với diện tích là 30.000km2 đồng thời có số dân ít nhất là 350.000 người). Có 10 tỉnh sẽ được chuyển đổi thành cái gọi là các vùng đô thị. Hơn 3.000 tổ chức, cơ quan hành chính và một số doanh nghiệp nhà nước sẽ được cắt giảm. Thí dụ ở vùng Emilia Romagna, điều này sẽ ảnh hưởng đến 360 tổ chức.
Gói thắt lưng buộc bụng mới của chính quyền Monti là nhằm đáp ứng đầy đủ các điều kiện nêu trong hiệp ước tài chính châu Âu, thậm chí ngay cả trước khi chính phủ Italia thông qua hiệp ước này. Ông Monti một lần nữa đang kêu gọi các thành viên trong Quốc hội nhất trí thông qua hiệp ước tài chính của EU cũng như Cơ chế ổn định châu Âu (ESM) trước cuối tháng 7.
Gói thắt lưng buộc bụng mới dự kiến được đưa ra Quốc hội để xem xét thông qua vào ngày 31-7. Tất cả các phái trong Quốc hội và các tổ chức công đoàn đã nhất trí về những điểm cơ bản trong gói thắt lưng buộc bụng này. Đảng Nhân dân tự do (PDL) trung hữu của cựu Thủ tướng Silvio Berlusconi ủng hộ kế hoạch thắt lưng buộc bụng mới của Chính quyền Monti và lưu ý rằng nó bao gồm nhiều biện pháp mà bản thân ông Berlusconi cũng đã từng lên kế hoạch. Osvaldo Napoli, một đại diện của PDL, phát biểu trên đài phát thanh: “Tôi tin rằng việc “soát xét lại chi tiêu” là quan trọng đối với Italia và chính quyền Berlusconi (trước đây) cũng đã đưa vấn đề này vào trong chương trình của mình. Ông Monti phải thực hiện kế hoạch này bất kể các chính trị gia khác có nói gì đi chăng nữa”.
Không chỉ các đảng cánh hữu mà những đảng trung tả cũng hoàn toàn nhất trí về sự cần thiết phải cắt giảm chi tiêu. Khi kế hoạch “soát xét lại chi tiêu” được công bố hôm 6-7, một số chính trị gia đã có những chỉ trích, nhưng về cơ bản tất cả đều ủng hộ.
Cách đây vài tuần, các phái đảng trong Quốc hội đã tích cực bày tỏ sự ủng hộ đối với ông Monti, ngay trước khi ông lên đường sang dự Hội nghị Thượng đỉnh EU tại Brussels, bằng cách thông qua dự luật cải cách lao động. Hạ viện Italia ngày 28-6 đã thông qua dự luật này với đa số phiếu áp đảo.
T.L tổng hợp