Ukraina quy trách nhiệm tình trạng leo thang cho thành phần vũ trang thân Nga đòi ly khai, tuần trước đã chiếm các tòa nhà chính phủ trong nhiều thành phố ở miền đông. Trước tình hình căng thẳng này Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc triệu tập một phiên họp khẩn, không định trước vào đêm Chủ nhật vừa qua để thảo luận về tình hình ngày càng nguy hiểm ở Ukraina.
Phiên họp được triệu tập tiếp theo sau tối hậu thư do Tổng thống lâm thời Ukraina, Oleksandr Turchynov đề ra cho các lực lượng thân Nga “hạ vũ khí hoặc sẽ đối mặt với một cuộc hành quân chống khủng bố toàn diện”.
Những phần tử thân Nga bắt giữ một người đàn ông thuộc phe đối lập ở thành phố Lugansk, Đông Ukraina
Trong bài diễn văn đọc trên đài truyền hình hôm Chủ nhật, ông Turchynov tuyên bố Ukraina quyết tâm không để Nga chiếm miền đông sau khi đã sáp nhập bán đảo Crimea hồi tháng trước.
Ông tuyên bố sẽ ân xá cho bất cứ phần tử nào thân Nga đòi ly khai hạ vũ khí trước thứ Hai. Tổng thống Turchynov tố cáo Moscow thực hiện cuộc chiến tranh nhắm vào Ukraina, quốc gia đã có thời là một phần của Liên Xô trước đây.
Bộ trưởng Ngoại giao Nga lập tức bác bỏ lệnh của Tổng thống Turchynov phát động cuộc hành quân gọi đó như một “tội ác” và yêu cầu Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc xem xét vấn đề này.
Tổng thống Turchynov đọc bài diễn văn chỉ vài tiếng đồng hồ sau khi các lực lượng đặc biệt của Ukraina và lực lượng dân quân thân Nga chạm súng trong thành phố Slovyansk ở miền đông Ukraina, và cả hai bên đều báo cáo thương vong. Bộ trưởng Nội vụ Ukraina Arsen Avakov cho biết một sĩ quan an ninh bị thiệt mạng và năm người bị thương trong vụ giao tranh mới nhất sau khi Nga sáp nhập Crimea hồi tháng trước. Ít nhất một nhà hoạt động thân Nga theo báo cáo cũng bị thiệt mạng trong cuộc giao tranh và hai người bị thương.
Đại sứ Hoa Kỳ tại Liên Hiệp Quốc Samantha Power nói trong chương trình This Week của đài truyền hình ABC rằng bất ổn ở miền đông Ukraina mang các dấu hiệu liên hệ của Moscow.
Trong một tuyên bố, người đứng đầu Liên minh NATO Anders Fogh Rasmussen nói rằng ông “cực kỳ quan ngại về tình hình căng thẳng gia tăng trong vùng”. Ông mô tả đó là một “chiến dịch bạo động phối hợp bởi thành phần thân Nga đòi ly khai” tìm cách gây bất ổn ở Ukraina.
Trong khi đó, Ngoại trưởng Nga Lavrov nói rằng cuộc khủng hoảng là do chính phủ Ukraina gây ra vì Kiev đã làm ngơ trước “những nhu cầu, và quyền lợi chính đáng của dân nói tiếng Nga ở miền đông”.
Lê Quân