Sáng 22-9 tại Khách sạn Rex, TP. Hồ Chí Minh, giải thưởng Sách Hay 2013 do Viện Nghiên cứu phát triển giáo dục IRED tổ chức đã được công bố. Cũng như những năm trước, Hội đồng trao giải gồm các thành viên là những nhân sĩ có uy tín trong giới học thuật nước nhà: Nhà văn Nguyên Ngọc, Tiến sĩ Quách Thu Nguyệt, Giáo sư Chu Hảo, Nhà nghiên cứu triết học Bùi Văn Nam Sơn, Viện trưởng Viện IRED Giản Tư Trung. Năm nay, giải Sách Hay có hai điểm mới. Thứ nhất, hạng mục Phát hiện mới được tăng lên ba giải thưởng so với năm ngoái chỉ có một giải. Ngoài ra, giải Phát hiện mới cũng được xét duyệt trao cho mọi thể loại, có thể là tác phẩm hoặc dịch phẩm. Điểm mới thứ hai của năm nay là lễ trao giải có thêm tọa đàm Sách và khai minh.
Lễ trao giải
Ở hạng mục sách kinh tế, cuốn Đối diện thách thức tái cơ cấu kinh tế đoạt giải dành cho sách viết. Nội dung sách là những nghiên cứu của nhóm chuyên gia kinh tế trong nước có sự kết hợp với các chuyên gia nước ngoài. Cũng trong hạng mục này, đoạt giải sách dịch là một tác phẩm đang bán chạy trên thị trường: cuốn Tại sao các quốc gia thất bại. Tác phẩm này dễ đọc và dành cho số đông nhưng cũng được giới hàn lâm sử dụng như một tài liệu nghiên cứu giá trị.
Nếu ở hạng mục kinh tế và giáo dục, hội đồng trao giải mong muốn mang đến những tư duy thay đổi thiết thực cho đời sống thì ở hạng mục văn học, tính nhân văn và góc nhìn hiện thực cũng được đề cao với tác phẩm Biển và chim bói cá của nhà văn Bùi Ngọc Tấn, Nắng tháng Tám của William Faulkner. Giải thiếu nhi năm nay gây sự chú ý với Những giọt mực, một tác phẩm xuất bản trước năm 1975 đoạt giải dành cho sách viết. Từ Mỹ, nhà văn Lê Tất Điều đã gửi lời chia sẻ gây xúc động: “Hơn 40 năm trước, tôi viết Những giọt mực dành cho độc giả thiếu nhi trong thời đại mình và không mơước điều gì quá xa xôi hơn. Rồi khi cuốn sách được quan tâm ở thời điểm ấy, tôi đã từng nghĩ giá như tác phẩm được nối dài qua nhiều thế hệ. Ước mơấy đã dần tàn lụi theo cuộc bể dâu, không thể ngờ hôm nay được giải thưởng Sách Hay đã làm cho Những giọt mực tái sinh”.
Giải Phát hiện mới 2013 bao gồm Chuyện nghề của Thủy của đạo diễn Trần Văn Thủy (NXB Hội Nhà văn), Giã biệt hoang vu của tác giả Nguyễn Hàng Tình (NXB Hội Nhà văn), bộ sách dịch Chuyên ngành cơ khí của nhóm dịch Lê Tùng Hiếu. Bên cạnh Chuyện nghề của Thủy đã tạo tiếng vang trong suốt thời gian qua, Giã biệt hoang vu đặc biệt được nhà văn Nguyên Ngọc đánh giá cao. Theo nhà văn Nguyên Ngọc, cuốn sách mới của cây bút Nguyễn Hàng Tình: “Là một tác phẩm xuất sắc về Tây Nguyên, không bị mờ mắt trước những cái lạ của Tây Nguyên mà dấn thân được vào những cuộc đấu tranh quyết liệt, bi tráng và anh hùng để giữ được một Tây Nguyên nguyên vẹn và tốt đẹp”.
Ngoài ra, độc giả yêu thích từng lĩnh vực có thể tin tưởng khi lựa chọn các đầu sách đã được Sách Hay 2013 trao giải. Lĩnh vực sách nghiên cứu có: Thần, Người và Đất Việt (NXB Văn hóa Thông tin); Xứ Đàng trong, lịch sử kinh tế – xã hội Việt Nam thế kỷ 17 và 18 (NXB Trẻ); sách giáo dục – quản trị: Bảy tri thức cho nền giáo dục tương lai (NXB Tri Thức); Đi vào nghiên cứu khoa học (NXB Tổng hợp TP.HCM); Chiến lược đại dương xanh (NXB Tri Thức). Sách văn học: Biển và chim bói cá của nhà văn Bùi Ngọc Tấn, tiểu thuyết dịch Nắng tháng Tám (NXB Hội Nhà văn), Totto Chan bên cửa sổ (NXB Văn học)…
Cẩm Tú