Việt Nam xếp thứ hai về số lượng sinh viên quốc tế học tập tại các trường cao đẳng cộng đồng (CĐCĐ) của Hoa Kỳ, với hơn 10.000 sinh viên. Vì sao các trường CĐCĐ – vốn đào tạo và phục vụ cho cộng đồng địa phương – ngày càng thu hút du học sinh quốc tế? Cuộc hành trình phấn đấu lấy bằng đại học (ĐH) ở Hoa Kỳ bắt đầu từ các trường CĐCĐ có thuận lợi hơn vào thẳng các trường ĐH?
“Chính sách mở cửa” bằng các thủ tục nhập học đơn giản của trường CĐCĐ cũng chính là yếu tố thu hút DHS. Nếu các trường ĐH đòi hỏi bạn phải có học lực tốt, các chứng chỉ có chuẩn hoá như: SAT, TOEFL… thì các trường CĐCĐ không bắt buộc.
Bởi, nhiều trường CĐCĐ có các chương trình giảng dạy tiếng Anh đa dạng (chương trình ESL – English as a Second Language) dành cho SV chưa đủ điều kiện tiếng Anh ghi danh. Nếu trường CĐCĐ có đòi hỏi điểm TOEFL và các chứng chỉ liên quan thì yêu cầu nhập học cũng thấp hơn so với các trường ĐH 4 năm.
Chính vì vậy, các trung tâm tư vấn du học Việt Nam thường khuyên DHS nộp đơn vào các trường CĐCĐ có mức học phí rẻ, thủ tục chứng minh tài chính cũng nhẹ nhàng hơn.
Các khóa học đa dạng và linh động
Hoa Kỳ có gần 1.200 trường CĐCĐ được kiểm định chất lượng, làm thế nào để có thể tìm được trường phù hợp nhất với mình? Du học sinh Việt Nam thường chọn học CĐCĐ ở bang California, Texas và Washington.
Quy mô của các trường CĐCĐ cũng rất khác biệt. Một số trường lớn gồm nhiều cơ sở ở ngoại ô với hơn 50.000 SV, có hàng trăm chương trình học; nhưng cũng có những trường nhỏ, quy mô khoảng 1.000 SV và chỉ dạy một số chuyên ngành.
Những trường sĩ số ít có lợi thế là giảng viên và nhân viên tư vấn có thể quan tâm, giúp đỡ cụ thể DHS. Mặt khác, nhiều giảng viên của trường CĐCĐ có kinh nghiệm thực tế, giúp SV có kỹ năng thực hành.
Theo một chuyên gia tư vấn giáo dục cho một số website phục vụ cộng đồng người Việt ở Hoa Kỳ, chương trình giảng dạy của CĐCĐ chú trọng đào tạo kiến thức căn bản về toán, khoa học, xã hội và Anh ngữ, song song với đào tạo tay nghề đủ để SV có “vốn” đi làm. Chương trình và các lớp học mở ít hay nhiều phụ thuộc vào nhu cầu tuyển dụng của xã hội.
CĐCĐ được sự tài trợ từ ngân sách của bang, nếu mức tài trợ nhiều thì học phí của trường CĐCĐ của địa phương sẽ thấp. Rẻ nhất là học phí của bang California khoảng 26 USD cho một tín chỉ; mức đắt nhất thuộc về bang New Jersey khoảng 133 USD/tín chỉ.
Ngoài các chương trình học tập lấy bằng CĐ, các trường CĐCĐ còn có các chương trình dạy nghề và đào tạo chuyên môn. Các trường này có mối quan hệ chặt chẽ với các trường ĐH và các doanh nghiệp trong cùng bang, do vậy, bài giảng của trường CĐCĐ được thiết kế tăng cường thực hành, thực tế để đảm bảo sự thành công của SV trong học tập cũng như khả năng làm việc ngay sau khi tốt nghiệp.
Các khóa học của CĐCĐ rất đa dạng và linh động. Đó có thể là chương trình tiếng Anh dành cho những SV chưa đủ trình độ tiếng Anh. Có thể là chương trình cấp bằng kép THPT và CĐ (hai năm) dành cho HS 16 tuổi, có TOEFL 450 trở lên muốn lấy bằng tốt nghiệp và chứng chỉ trong hai năm.
Có thể là lựa chọn thích hợp cho những ai muốn học nhanh một nghề nào đó ở lĩnh vực hoạt động xã hội, dịch vụ, y tế, khởi nghiệp kinh doanh, lĩnh vực công nghệ, máy móc tự động, thiết kế nội thất, công nghệ hàng không… rồi ra trường kiếm việc làm.
Và có thể là chương trình chuyển tiếp vào ĐH, sau khi học hai năm ở CĐCĐ, SV sẽ được học chuyển tiếp năm thứ ba và năm thứ tư tại các trường ĐH ở Hoa Kỳ.
Chọn sao cho “trúng”?
Trường CĐCĐ được coi là “cánh cửa” để bước vào các trường ĐH Hoa Kỳ. Vài năm nay, một số trường CĐCĐ ở Mỹ đã bắt đầu xây dựng chương trình đào tạo bốn năm để sinh viên lấy bằng cử nhân hay kỹ sư mà không phải học chuyển tiếp.
Hoặc một số trường đã hợp tác với nhau để xây dựng chính sách “tuyển sinh kép”, SV được nhận vào học trường CĐCĐ hai năm và ĐH bốn năm cùng một lúc. Và sau khi hoàn thành chứng chỉ CĐ, SV được chuyển thẳng sang chương trình cử nhân của trường ĐH đối tác. Nhưng thực tế không phải tín chỉ nào ở trường CĐCĐ cũng được các trường ĐH chấp nhận.
Trong số hơn 300 trung tâm tư vấn du học ở TP.HCM, có những công ty quá yếu kém hoặc chạy theo lợi nhuận đã không cung cấp thật đầy đủ, chính xác thông tin cho DHS. Do vậy, có nhiều SV cảm thấy thất vọng khi bằng cấp nhận được chỉ là chứng chỉ thực hành, chứng chỉ ngắn hạn mà không phải là bằng cử nhân.
- Xem thêm: Để gia nhập “Ivy League”
Lời khuyên là trước khi nộp đơn xin nhập học vào bất kỳ trường CĐCĐ nào, du HS hãy tìm hiểu xem trường có kiểm định chưa, có liên thông, hay mức độ liên thông với những trường ĐH nào. Hầu hết việc kiểm định các trường CĐCĐ và các viện đào tạo hai năm ở Hoa Kỳ đều do các cơ quan đánh giá các trường ĐH bốn năm ở cùng bang thực hiện. Tuy nhiên, DHS cũng nên tự kiểm định lại trường CĐCĐ mà mình quan tâm.
Ngoài ra, DHS phải tìm hiểu việc chuyển tiếp từ CĐCĐ qua ĐH trong cùng khu vực có thuận lợi không. Bởi, mức độ thuận lợi phụ thuộc rất lớn vào sự thỏa thuận liên kết giữa các trường có đồng ý “trăm phần trăm” hay có giới hạn trong việc liên thông từ trường này sang trường kia. SV của các trường CĐCĐ khó chuyển tiếp qua các trường tư thục hoặc một trường khác bang vì giữa các trường này không xây dựng quy chế chuyển tiếp.
Nếu mục đích cuối cùng của DHS là bằng cử nhân và mức lương tốt (thu nhập của người tốt nghiệp trường CĐCĐ thấp hơn người tốt nghiệp ĐH), DHS cần nói rõ với trường: nói rõ mục đích theo đuổi một chứng chỉ có thể chuyển tiếp; thảo luận với các chuyên gia tư vấn giáo dục tại trường CĐCĐ để xác định ngành học; chọn một trường ĐH bốn năm và tìm những thông tin mới nhất về chính sách chuyển tiếp và chương trình học của trường đó.
- Xem thêm: Đi học trường nữ
Một trong các lý do cần phải lên kế hoạch chi tiết là vì các trường ĐH thường có yêu cầu khác nhau cho các bằng cử nhân giống nhau. Mặt khác, do kiểm định và các yêu cầu của từng trường, một số trường ĐH không chấp nhận chương trình của một số khóa học ở trường khác. Trước khi chọn nhiều khóa học trong cùng một lĩnh vực, đặc biệt là kinh doanh hoặc kỹ thuật, du HS cần trao đổi với các chuyên gia tư vấn giáo dục để hiểu rõ hơn về các hạn chế, nếu có.
