Có cách thức tương tự như “đập niêu” trong phong tục truyền thống của Việt Nam, Piñata là một vật chứa thường được tạo tác bằng giấy bồi, gốm, hoặc vải, được trang trí màu mè. Bên trong chứa đầy những món đồ chơi nhỏ hay kẹo, hoặc lẫn lộn cả hai, và sau khi bị đập để rơi ra, các thứ bên trong giống như một phần của nghi lễ hoặc lễ kỷ niệm.

Piñata thường được gắn liền với đất nước Mexico. Ý tưởng về việc phá vỡ một món đồ đầy ắp những thứ bên trong là những điều thú vị đã được đưa đến châu Âu vào thế kỷ 14, nơi mà tên gọi pignatta được giới thiệu trong tiếng Ý. Người Tây Ban Nha đã mang truyền thống châu Âu này đến Mexico, mặc dù có những truyền thống tương tự ở vùng Trung bộ châu Mỹ cổ đại (Mesoamerica), chẳng hạn như truyền thống người Aztec vào ngày sinh giữa tháng 12 của thần Huitzilopochtli.
Theo các ghi chép địa phương, truyền thống piñata của Mexico bắt đầu từ thị trấn Acolman, phía bắc thành phố Mexico, nơi piñata được giới thiệu với mục đích truyền đạt giáo lý cũng như đồng thời tham gia vào nghi lễ của vị thần Huitzilopochtli. Ngày nay, piñata vẫn là một phần của văn hóa Mexico, văn hóa các quốc gia khác của Mỹ Latinh: Hoa Kỳ, nhưng nó gần như đã mất đi các đặc điểm tôn giáo/tín ngưỡng.
Nó được trang trí với các biểu tượng và màu sắc mang ý nghĩa để có được khí hậu/thời tiết thuận lợi cho mùa vụ phát triển sắp tới. Nó chứa đầy năm loại hạt ngũ cốc khác nhau, sau đó được đánh bằng những chiếc gậy mang nhiều màu sắc. Sau khi piñata vỡ ra, những tàn tích còn lại được đem đốt và tro của chúng được giữ lại để ban cho sự may mắn.
- Xem thêm: Cây đời trong nghệ phẩm thủ công Mexico
Truyền thống này đến châu Âu vào thế kỷ 14, được kết hợp với Mùa Chay của Cơ Đốc giáo; ở Tây Ban Nha, vào Chủ nhật đầu tiên của Mùa Chay, “Chủ nhật Piñata”, đã trở thành một nghi lễ kỷ niệm được gọi là Vũ điệu Piñata. Như nguồn gốc từ tiếng Ý biểu thị, “pignatta” có nghĩa là “nồi nấu bằng đất nung”, người Tây Ban Nha ban đầu đã dùng một món đồ đựng bằng đất sét trơn, trước khi bắt đầu trang trí chúng bằng những sợi dây ruy-băng, kim tuyến và giấy màu. Nguồn gốc của từ tiếng Ý được cho là có sự liên quan đến từ tiếng Latinh pinea – “cây thông hình nón”.
- Xem thêm: Nghệ phẩm chạm khắc giấy Mexico
Khi người tham gia đánh trúng piñata, nó được cho là biểu thị cuộc đấu tranh chống lại cám dỗ và điều xấu/cái ác. Khi piñata bị phá vỡ, điều thú vị bên trong sau đó biểu trưng cho phần thưởng của việc giữ vững niềm tin. Tuy nhiên, kể từ thời điểm đó, piñata đã mất hết ý nghĩa tôn giáo và trở nên phổ biến trong nhiều loại lễ kỷ niệm, không chỉ suốt Las Posadas của tháng 12.
Chiếc nồi đất sét đã được thay thế bằng vật chứa bằng giấy bồi. Việc sáng tạo nên những piñata thậm chí còn chứa đựng khía cạnh mỹ thuật ở một số vùng. David Gamez và Cecilia Meade đã tài trợ cho một cuộc trưng bày những piñata như một nghệ phẩm mỹ thuật thay vì chỉ là một phần của bữa tiệc.
Trong khi ý nghĩa tín ngưỡng/tôn giáo hầu hết đã không còn, những buổi lễ kỷ niệm vẫn diễn ra hầu như vẫn không thay đổi với sự xuất hiện của piñata. Piñata vẫn phổ biến nhất trong suốt Las Posadas cùng với các bữa tiệc sinh nhật. Người tham gia, thông thường là một đứa trẻ, sẽ có một lượt đánh/đập vào piñata, được mắc dây treo từ trên cao. Người tham gia sẽ bị bịt mắt, cầm chiếc gậy, và xoay tròn một vài lần. Khi người tham gia thực hiện việc đánh/đập piñata, một người khác di chuyển nó để nó khó bị đánh trúng hơn.
Thời gian quy định được giới hạn bằng cách hát một bài hát truyền thống. Vào khoảng thời gian đó, người tham gia sẽ nỗ lực hết sức để đánh trúng vào piñata. Theo truyền thống, piñata là một chiếc nồi đất sét và nhiều người kiếm sống chỉ bằng việc bán những chiếc nồi để mọi người mua về trang trí theo ý muốn. Tuy nhiên, phần lớn chiếc nồi đất sét piñata đã được tạo tác thay thế bằng bìa cứng và giấy bồi, thời thượng thường là như những chiếc bóng bay.
- Xem thêm: Mặt nạ giấy bồi Raghurajpur
Một lý do nữa là do những mảnh nồi vỡ ra có thể gây nguy hiểm cho trẻ em. Sau đó, chúng được trang trí bằng giấy kếp hay còn gọi là giấy nhún, giấy màu và các vật phẩm khác. Piñata ngày nay có đủ hình dạng và kích cỡ, với nhiều nhân vật trong phim hoạt hình hoặc những nhân vật khác mà hầu hết trẻ em đều biết đến. Các hình dạng phổ biến hiện nay là Người Dơi, Siêu nhân, Người Nhện hay các nhân vật dựa trên các bộ phim và chương trình truyền hình nổi tiếng như Nemo, Vua Sư tử…
Vào dịp Giáng sinh, phong cách truyền thống với các đỉnh chóp nhọn rất phổ biến vì nó được nối kết với Ngôi sao của Bethlehem. Tuy nhiên, những mẫu mã thiết kế piñata đã được thương mại hóa hoàn toàn ở hầu hết các vùng.
Một số địa phương ở Mexico chuyên tạo tác những piñata để bán. Acolman, nơi bắt nguồn xuất xứ của những piñata, cùng với vùng lân cận Otumba là một. Acolman tổ chức Hội chợ piñata quốc gia thường niên. Sự kiện này bao gồm các sự kiện văn hóa, hội thảo về chế tác piñata, các cuộc thi piñata và posadas truyền thống. Sự kiện này đã thu hút tới 100.000 du khách trong những ngày này, nhiều người đến từ thành phố Mexico.
Khoảng 400 gia đình ở thị trấn San Juan de la Puerta, ở phía nam thành phố tự trị Cuerámaro ở Guanajuato, được dành riêng để tạo tác ra những piñata và sản xuất khoảng 16.000 chiếc mỗi tháng. Việc tạo tác piñata đã hỗ trợ công ăn việc làm cho khoảng một nửa dân số của thị trấn. Đây là hoạt động kinh tế quan trọng thứ hai sau nông nghiệp. Truyền thống này bắt đầu vào năm 1960 bởi Juan Remigio Anguiano, người đã mang nghề thủ công này đến thị trấn sau khi sinh sống ở thành phố Mexico.
Ngày nay, những piñata từ thị trấn này được bán đến nhiều vùng trong cả nước. Tại trại giam Huajuapan de León, các tù nhân tạo tác những piñata để bán. Điều này bắt đầu khi một số tù nhân mang theo nghề thủ công này khi họ bị giam giữ khoảng 20 năm trước. Những piñata này đã trở thành truyền thống cho người dân của thành phố vào dịp Giáng sinh.
Tuy nhiên, hầu hết các piñata được sản xuất dựa trên những hình ảnh này mà không thực hiện luật bản quyền. Những người nắm giữ bản quyền đã phàn nàn về sự vi phạm bản quyền của các nhà chế tác, sản xuất piñata ở Mexico. Chính quyền liên bang đã phản ứng bằng cách thu giữ những nghệ phẩm hàng hóa như vậy tại các cửa hàng ở những khu vực khác nhau của thành phố Mexico.
Người bán dạo cũng than phiền rằng họ đã bán những piñata này trong nhiều thập niên mà không bao giờ gặp vấn đề gì. Còn người sản xuất khi gặp phải vấn đề với luật bản quyền đã nói rằng rất khó để bán các loại khác vì hầu hết khách hàng đều thích mua những kiểu dựa trên các nhân vật hoạt hình phổ biến này. Mexico xuất khẩu piñata sang Hoa Kỳ và các nơi khác trên thế giới, nhưng bản quyền cũng là một vấn đề gặp phải ở đây.
Những piñata dựa trên các hình ảnh hoạt hình của Walt Disney và các nhân vật khác đã bị thu giữ ở biên giới vì vi phạm luật bản quyền Hoa Kỳ. Một số người cũng đã bị bắt giữ và những piñata bị tiêu hủy bởi các nhân viên hải quan vì nghi ngờ cất giấu ma túy. Vì vậy, giờ đây thị trường thích hợp cho các piñata ở Mexico là những đề tài cho người thành niên. Chúng bao gồm các nhân vật chính trị, đặc biệt là những người không đặc biệt yêu thích.
- Xem thêm: Đồ chơi đất nung đặc sắc của Nga
Một loại khác dành cho khách hàng thành niên là các piñata có đề tài về tình dục, chủ yếu là những con người ở dạng thức vũ công và vũ nữ thoát y kỳ lạ. Hình tượng người phụ nữ trong loại này, phổ biến nhất là các cô gái tóc vàng. Hình tượng nam giới trong loại này có sắc da tối hơn được ưa thích. Những piñata này sẽ chứa đầy các vật phẩm dành cho người lớn như bao cao su ngoài các viên kẹo. Piñata cũng phổ biến tương tự ở một số quốc gia Mỹ Latinh khác.
3. Piñata cũng đã trở nên phổ biến trong cộng đồng người Mỹ gốc Mexico và gốc Tây Ban Nha và Latinh ở Hoa Kỳ. Piñata được sử dụng trong các bữa tiệc sinh nhật, lễ Giáng sinh và lễ kỷ niệm Cinco de Mayo (lễ hội kỷ niệm chiến thắng của quân đội Mexico trong trận chiến đấu với quân Pháp tại thành phố Puebla năm 1862, khi Pháp đang chiếm đóng đất nước này.
4. Ở châu Âu, có truyền thống tương tự ở đất nước Đan Mạch là sl– katten af t–nden (đánh con mèo ra khỏi thùng) ở đó một cái thùng gỗ được đập để nhả kẹo ra.
Ở Catalonia, một truyền thống trong mùa Giáng sinh được gọi là “fer cagar el tió” (làm cho khúc gỗ mới đốn hạ ỉa ra). Một khúc gỗ được bọc chăn vài ngày trước lễ Giáng sinh và được “cho ăn” cỏ. Vào đêm trước lễ Giáng sinh, khúc gỗ liên tục được đánh bằng gậy để khiến cho khúc gỗ “ỉa”. Tấm chăn sau đó được gỡ bỏ để lộ những món quà đã bị “đào thải” bởi khúc gỗ.
Trong các bữa tiệc ở Ý với trò chơi tương tự như piñata, được gọi là pentolaccia, thường được tổ chức vào Chủ nhật đầu tiên của Mùa Chay.
5. Ở Maharashtra, Ấn Độ, một truyền thống tương tự khác được gọi là Dahi Handi thấy vào lễ hội Janmashtami, ngày sinh của vị chúa tể Krishna. Hình tượng tượng trưng cho chân dung thời thơ ấu của vị chúa tể Krishna là Maakhan Chor tinh nghịch (kẻ trộm bơ).
Những chiếc bình bằng đất sét chứa đầy bơ sữa, tiền hoặc các món ăn, thay cho bơ, được treo ở các quảng trường công cộng hoặc trên đường phố ở độ cao dường như thách thức những đứa trẻ phá vỡ chúng. Các đội đưa ra kế hoạch, kỹ thuật, kỹ năng và nỗ lực tuyệt vời để hình thành các kim tự tháp người, cái này cao hơn cái kia, trong nỗ lực phá vỡ chiếc nồi để nhận phần thưởng.
Tại các ngôi làng miền Nam Ấn Độ, các lễ hội có một cuộc thi gọi là Uri adithal (bịt mắt đập nồi) gần tương tự với truyền thống piñata.
Ở Nhật Bản, một trò chơi tương tự gọi là suikawari được chơi ở đó sử dụng một quả dưa hấu.
Ở Philippines, một trò chơi tương tự có tên là hampas-palayok hoặc pukpok-palayok (đập nồi) được chơi trong các bữa tiệc của người Philippines và các bữa tiệc truyền thống (như sinh nhật), ở đó một nồi đất sét chứa đầy các món ăn hoặc phần thưởng được sử dụng.