Bị thiệt hại nhiều nhất trong các cuộc biểu tình chống Nhật ở các thành phố Trung Quốc vừa qua là hai tập đoàn xe hơi Toyota và Nissan.
Một nhà máy Toyota ở Trung Quốc
Toyota, được xếp hạng số một thế giới trong sáu tháng đầu năm nay, đã cho ngừng hoạt động phần lớn các cơ sở lắp ráp xe hơi tại Trung Quốc, trong vòng bốn ngày kể từ hôm 26-9. Trong khi đó một số nhà máy của Nissan tại Trung Quốc đóng cửa suốt tuần qua.
Trước đó, cả hai tập đoàn của Nhật đã phải tạm ngưng một phần hoặc toàn bộ dây chuyền sản xuất, vì lo ngại cho sự an toàn của các nhân viên và cơ sở sản xuất, trong bối cảnh xảy ra các cuộc biểu tình bài Nhật ở nhiều nơi trên lãnh thổ Trung Quốc.
Kinh tế gia Takeshi Takayama, thuộc Viện nghiên cứu NLI (Nippon Life Insurance) ở Tokyo nói với AFP “Không ai thực sự biết là đến khi nào điều này sẽ lại tiếp tục xảy ra”.
Ngoài các cuộc biểu tình bài Nhật, trong thời gian qua, các cơ quan của Trung Quốc, đặc biệt là hải quan, dường như tìm cách gây khó dễ, do vậy, nhiều doanh nghiệp Nhật Bản cho rằng cần phải khẩn trương tìm kiếm cơ hội ở nơi khác, không nên “bỏ tất cả trứng vào trong một giỏ”.
Theo số liệu chính thức của Bắc Kinh, trong năm 2011, đầu tư của Nhật Bản tại Trung Quốc lên tới 6,3 tỉ USD, tăng 50% so với năm 2010. Còn đầu tư của Hoa Kỳ chỉ là 3 tỉ USD, giảm 26%.
Đối với kinh tế gia Takeshi Takayama, đương nhiên Trung Quốc vẫn là đối tác thương mại quan trọng nhất của Nhật Bản, nhưng các doanh nghiệp nước này đang hướng tầm nhìn về các nước châu Á khác như Việt Nam, Thái Lan.
Tăng trưởng kinh tế Trung Quốc chậm lại, giá nhân công tăng là hai trong số nhiều yếu tố buộc các doanh nhân Nhật Bản phải xem xét lại kế hoạch đầu tư.
Một số nước Đông Nam Á nhanh chóng hiểu được rằng đây là một cơ hội tốt. Philippines đang nhắm tới khoảng 15 doanh nghiệp lớn của Nhật Bản. Manila hứa sẽ có những ưu đãi thuế khóa dành cho các doanh nghiệp Nhật Bản rời Trung Quốc sang Philippines.
Một địa điểm khác đang trở nên rất hấp dẫn là Myanmar. Ngày 15-10 tới đây, hãng hàng không All Nipon Airways (ANA) sẽ khai trương tuyến bay Tokyo – Yangon. Phòng Thương mại và Công nghiệp Nhật Bản đã cử một phái đoàn quan trọng sang Myanmar để xây dựng các quan hệ, tiếp xúc với giới doanh nhân địa phương và các quan chức chính phủ.
Theo AFP, Nhật Bản còn dự tính tổ chức một cuộc gặp quốc tế hỗ trợ tài chính cho Myanmar vào tháng tới ở Tokyo, bên lề cuộc họp thường niên của Quỹ Tiền tệ Quốc tế và Ngân hàng Thế giới. Tháng 4 vừa qua, Nhật Bản đã xóa nợ 3 tỉ USD và chuẩn bị nối lại tài trợ cho Myanmar, một quốc gia giàu khoáng sản và nhiên liệu.
V.Đ
