Tín hiệu tốt đẹp trong quan hệ Việt – Mỹ đang được dư luận trong và ngoài nước đặc biệt quan tâm, đó là việc Tổng thống Donald Trump chính thức mời Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc sang thăm Hoa Kỳ, đồng thời khẳng định sẽ sang thăm và tham dự Hội nghị cấp cao APEC 2017 tổ chức tại Việt Nam vào tháng 11 năm nay.
Ngoại trưởng Mỹ Rex Tillerson khi tiếp Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh giữa tuần qua cũng bày tỏ hy vọng sẽ có dịp ghé thăm Việt Nam trong thời gian tới.
Thông tin trên cho thấy Hoa Kỳ vẫn không thay đổi cam kết của mình đối với khu vực châu Á. Một tháng trước đây, Tập đoàn Exxon Mobil của Hoa Kỳ cũng đã chính thức ký với Tập đoàn Dầu khí Việt Nam một thỏa thuận hợp tác đầu tư dự án mỏ khí Cá Voi Xanh, một dự án khai thác và mua bán khí đốt lấy từ mỏ nằm ngoài khơi tỉnh Quảng Ngãi, ước tính trữ lượng thu hồi tại chỗ khoảng 150 tỉ m³. Theo kế hoạch, Tập đoàn Exxon Mobil sẽ đầu tư hai cụm khai thác ngầm, mỗi cụm có bốn giếng khai thác và một đường ống dài khoảng 88km nối với bờ biển Chu Lai.
Trong cuộc họp với Phó thủ tướng kiêm Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh, Ngoại trưởng Mỹ Rex Tillerson và Cố vấn an ninh McMaster đã khẳng định tầm quan trọng của việc duy trì hòa bình, ổn định, an ninh và tự do hàng hải tại Biển Đông. Ông Tillerson ủng hộ việc giải quyết tranh chấp ở Biển Đông bằng biện pháp hòa bình, dựa trên các tiến trình ngoại giao và pháp lý và trên cơ sở luật pháp quốc tế.
Mặt khác, trong cuộc gặp với ông Phạm Bình Minh, Bộ trưởng Tài chính Steven Mnuchin nói Hoa Kỳ ủng hộ việc Việt Nam tiếp tục được hưởng các nguồn vốn vay ưu đãi của Ngân hàng Thế giới.
Các nhà phân tích quốc tế cho rằng Tổng thống Donald Trump đã ra dấu hiệu cho thấy ông có ý định phát triển quan hệ Mỹ – Việt, mặc dù Hoa Kỳ đã rút khỏi Hiệp định Hợp tác xuyên Thái Bình Dương – TPP. Về phía Việt Nam cũng đang tìm kiếm một thỏa thuận thương mại song phương với Hoa Kỳ để thay thế Hiệp định TPP.
Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc từng nói với một phái đoàn doanh nhân Mỹ rằng ông đã sẵn sàng thăm Hoa Kỳ và sẽ gặp Tổng thống Donald Trump trong các cuộc đàm phán về thương mại cũng như các vấn đề khác. Ông Phúc được dẫn lời khẳng định rằng chính phủ Việt Nam “coi trọng và mong muốn thúc đẩy hợp tác hữu nghị với Hoa Kỳ theo hướng thực chất, toàn diện, ổn định và lâu dài trên cơ sở tôn trọng thể chế chính trị của nhau”.
Trang Thông tin Chính phủ Mỹ dẫn lời ông Trump nói trong cuộc điện đàm với Thủ tướng Việt Nam sau khi đắc cử Tổng thống rằng ông sẽ tiếp ông Phúc “bất cứ lúc nào, dù là ở Washington hay là New York”.
Theo báo New York Post, dưới chính quyền cựu Tổng thống Barack Obama, Việt Nam đã vun đắp mối quan hệ với Hoa Kỳ lên một tầm cao mới, với mong muốn Hoa Kỳ duy trì sự hiện diện ở châu Á trước những tuyên bố lãnh thổ của nước láng giềng Trung Quốc.
Mới đây, tờ báo Hải quân Mỹ Naval Today đưa tin tàu tuần duyên USCGC Morgenthau của lực lượng Tuần duyên Mỹ đã được loại khỏi biên chế vào ngày 1-4 và sẽ được chuyển giao cho Việt Nam theo chương trình “Bán trang bị quốc phòng dư thừa”. Theo dữ liệu của Cơ quan Hợp tác An ninh Quốc phòng Hoa Kỳ, phía Việt Nam đã đề nghị mua lại ba tàu tuần tra cỡ lớn của Tuần duyên Mỹ, tuy nhiên phía Mỹ cho biết chỉ chuyển giao một chiếc trong lúc này.
Trong một diễn biến khác, Vietnam Airlines đang có những bước chuẩn bị mở đường bay thẳng sang Mỹ dự kiến vào cuối năm 2018. Cách đây gần 10 năm, điều này đã được đặt ra nhưng chưa thực hiện do gặp nhiều cản trở, trong đó có việc cơ quan chức trách Việt Nam chưa đạt năng lực giám sát an toàn theo tiêu chuẩn của Mỹ.
Thông tin mới nhất từ Cục Hàng không Việt Nam cho biết vào tháng 5 tới, Cục Hàng không Liên bang Mỹ (FAA) sẽ đến Việt Nam rà soát kỹ thuật. Đây là tiền đề để các hãng hàng không nước ta được mở đường bay thẳng đến Mỹ, không phải quá cảnh ở nước thứ ba. “Hiện, chúng tôi đã sẵn sàng cho đợt rà soát kỹ thuật này. Kết quả tích cực của đợt rà soát sẽ là cơ sở quan trọng cho đợt Đánh giá an toàn hàng không toàn cầu (IASA) sắp tới của FAA với Cục Hàng không Việt Nam trước khi cấp phê chuẩn CAT1” – Cục trưởng Cục Hàng không Việt Nam Lại Xuân Thanh nói.
Việt Nam đang duy trì theo các tiêu chuẩn an toàn hàng không của ICAO, nhưng để được FAA phê chuẩn CAT1 thì phải nâng tiêu chuẩn theo quy định của Mỹ.
Công việc đầu tiên và quan trọng nhất là hoàn thiện hệ thống văn bản quy phạm pháp luật, hệ thống các tài liệu hướng dẫn liên quan đến an toàn và giám sát an toàn. Kế đó, phải xây dựng đội ngũ giám sát viên an toàn hàng không đảm bảo cả số lượng và chất lượng, xây dựng chương trình đào tạo, huấn luyện giám sát viên từ cơ bản đến nâng cao. Xây dựng kế hoạch, chương trình để có thể kiểm soát toàn bộ công việc, kết quả làm việc của giám sát viên.
Theo ông Lại Xuân Thanh, đội ngũ giám sát viên an toàn hàng không hiện nay đều được cử đi đào tạo cả trong và ngoài nước để có được hàng loạt các chứng chỉ theo yêu cầu của phía FAA.
Trước đây, Cục Hàng không Việt Nam không có phi công nào là công chức, nhưng bây giờ, theo tiêu chuẩn của FAA, phải có tối thiểu hai giám sát bay là phi công làm việc toàn thời gian. Các giám sát viên phải thực hiện đầy đủ tất cả quy trình, nội dung giám sát với cả việc khai thác tàu bay cũng như đảm bảo tiêu chuẩn đủ điều kiện bay của máy bay.
Ngoài ra, Cục Hàng không Việt Nam cũng phải hoàn thiện hệ thống chế tài, vừa xử phạt vi phạm hành chính, vừa khuyến cáo, kiểm soát việc thực hiện khuyến cáo của nhà chức trách hàng không đối với việc đảm bảo an toàn…
Sau khi đạt CAT1, Cục Hàng không Việt Nam sẽ được phép giám sát các hãng hàng không có trụ sở tại nước ta nhằm bảo đảm sự tuân thủ các quy chế và đáp ứng các tiêu chuẩn quốc tế để có thể bay thẳng đến Mỹ, không phải quá cảnh ở nước thứ ba.
Hiện tại, hãng hàng không Vietnam Airlines đã nộp hồ sơ xin cấp phép bay thương mại lên Bộ Giao thông Vận tải Mỹ. Trên cơ sở đánh giá CAT1 của FAA, Vietnam Airlines sẽ nghiên cứu, lập kế hoạch khai thác đến thị trường Mỹ vào thời điểm thích hợp, dự kiến vào cuối năm 2018.
Thống kê cho thấy, năm 2016, tổng dung lượng thị trường giữa Việt Nam và Hoa Kỳ đạt 689.000 khách. Tăng trưởng trung bình giai đoạn 2010-2016 đạt 8,4%/năm, trong đó dung lượng khách giữa Việt Nam – Los Angeles là lớn nhất với 137.000 lượt khách, Việt Nam – San Francisco lớn thứ hai, đạt hơn 90.000 khách/năm.
- Gia Minh
Xem thêm:
