Trong phiên họp điều trần trước tiểu ban chống tham nhũng của Quốc hội Brazil về vụ tai tiếng hối lộ, tham nhũng, rửa tiền của Công ty dầu lửa Petrobras, các nghị sĩ và báo giới vừa yên vị đã phải hốt hoảng khi những con vật ghê sợ màu nâu nhạt nghênh ngang bò trên thảm xanh phòng họp. Nghị sĩ Jorge Sola của đảng PT cầm quyền khẳng định Waldir Soares de Oliviera, thành viên đảng đối lập PSDB, chính là kẻ chủ mưu thả chuột hòng biến cuộc điều trần nghiêm túc của Quốc hội thành trò hề trước cử tri.
Ngay sau khi các nhân viên an ninh dọn sạch chuột, phiên họp được tiến hành với bản điều trần chi tiết của thủ quỹ đảng cầm quyền PT, Joao Vacari Neto – đối tượng chính trong vụ điều tra bất minh tài chính của đảng PT cầm quyền suốt 12 năm qua. Đương kim Tổng thống Dimal Rousseff là thành viên hội đồng quản trị Petrobras từ năm 2003 đến năm 2010.
Có 54 chính khách, kể cả cựu tổng thống, chủ tịch quốc hội, bộ trưởng, cùng các nhân vật chóp bu Công ty quốc doanh Petrobras bị cáo buộc là hình thành một mạng lưới tham nhũng khổng lồ, chằng chịt. Công ty dầu và khí Petrobras thành lập năm 1953, hiện tại, chính phủ Brazil sở hữu 64%. Với hơn 80 ngàn nhân viên, Petrobras là công ty lớn nhất và hoạt động hữu hiệu nhất Nam Mỹ, doanh thu năm 2013 là 130 tỉ USD, lãi ròng 10 tỉ USD.
Cuộc điều tra được tiến hành đầu năm nay, khi một cựu giám đốc điều hành Petrobras, Paulo Roberto Costa tố cáo một bộ phận dưới quyền của ông đã chi trả nhiều triệu USD cho các chính khách. Bị bắt tháng 3-2015, Roberto Costa đã khai ban quản lý các nhà máy lọc dầu lập một quỹ đen không giới hạn, chuyên chuyển tiền cho những ai ngầm thỏa thuận này nọ với Petrobras.
Tổng thống D. Rousseff cho rằng cuộc điều tra đến nơi đến chốn Petrobras, dù làm chấn động dư luận xã hội, sẽ mang lại sự thay đổi căn bản tích cực cho Brazil và hứa sẽ thu hồi số tiền hối lộ, tham nhũng về cho công quỹ.
Lê Lành theo Bloomberg, Foxnation (DNSGCT)
