Trong hội nghị giao ban, sơ kết về tái cơ cấu doanh nghiệp nhà nước trong bảy tháng đầu năm, tổ chức vào ngày 6-8, Thủ tướng Chính phủ đã gửi đi một thông điệp mạnh mẽ, yêu cầu các bộ, ngành, các tập đoàn, tổng công ty nhà nước phải đẩy mạnh hoạt động kinh doanh song song với việc thực hiện tái cơ cấu, kiện toàn đội ngũ cán bộ lãnh đạo doanh nghiệp.
Trong thời gian qua, mặc dù đã đề ra nhiều biện pháp để cải cách hệ thống doanh nghiệp nhà nước, đặc biệt là các tập đoàn và tổng công ty, nhưng trên thực tế, chuyển biến không thấy bao nhiêu, mà vẫn còn đó sự trì trệ vô cảm, điển hình là đến nay vẫn còn tới 84 doanh nghiệp nhà nước chưa có bất kỳ tiến triển nào, thậm chí chưa thành lập ban chỉ đạo cổ phần hóa. Vì vậy, Thủ tướng buộc phải nhấn mạnh: “Quan trọng nhất là sắp xếp lại đội ngũ cán bộ chủ chốt. Nếu không thực hiện được kế hoạch đặt ra thì tự nguyện từ chức”.
Ngày 7-8, tại hội nghị toàn ngành kế hoạch và đầu tư, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Bùi Quang Vinh nêu ra một việc “không hề mới”, đã thành thông lệ quốc tế nhưng lại là mới, thậm chí rất mới ở Việt Nam, đó là xây dựng kế hoạch đầu tư trung hạn cho cả giai đoạn năm năm.
Lâu nay, nói xây dựng kế hoạch năm năm nhưng Việt Nam vẫn làm kế hoạch hằng năm rồi cộng dồn, gần cuối kỳ kế hoạch nếu thấy có sự bất cập thì điều chỉnh lại một số chỉ tiêu. Bộ trưởng Bùi Quang Vinh nhấn mạnh rằng phải đổi mới công tác làm kế hoạch, chủ động bỏ kiểu làm kế hoạch manh mún, chấm dứt tình trạng đầu tư tràn lan, dàn trải, xin – cho vốn đầu tư công, sớm xóa nợ đọng xây dựng cơ bản. Tham gia hội nghị, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng phát biểu thẳng thắn: “Chúng ta cần những con số thật”. Ông chỉ ra rằng cách tính GDP của các tỉnh, thành hiện nay không xác thực và “so với quốc tế thì không giống ai cả”.
Một thực tế rất rõ ràng là cả nước có hơn 60 tỉnh thành, nơi nào cũng báo cáo tăng trưởng 9 – 10% trở lên, nếu tính trung bình cộng thì bình quân cả nước phải cao, nhưng trên thực tế chỉ đạt có 6,52% trong chín tháng qua. Con số GDP ở nước ta thường được nêu khá sớm, ví dụ GDP hằng quý thường được công bố vài ngày trước cả khi quý kết thúc, nên chắc chắn là cơ quan thống kê không sử dụng hết thông tin của kỳ thống kê, mà “vo cho tròn số”. Tính sai GDP thì dẫn đến tăng trưởng ảo và các quyết sách sai, nổi cộm là tình trạng đầu tư dàn trải, rất kém hiệu quả ở nhiều địa phương. Vì thế, tăng trưởng về quy mô cũng như về số lượng của chỉ tiêu GDP không phản ánh được đầy đủ bức tranh của nền kinh tế.
Trước đó, ngày 5-8, trong chỉ thị về lập kế hoạch đầu tư công năm năm 2016-2020, Thủ tướng đã nêu mốc phấn đấu thanh toán cơ bản các khoản nợ đọng xây dựng cơ bản đến hết ngày 31-12-2014. Chỉ thị nêu rõ, từ năm 2015 trở đi, các cấp, các ngành phải thực hiện nghiêm các quy định của Luật Đầu tư công, không để phát sinh thêm nợ đọng xây dựng cơ bản. Nếu để phát sinh các khoản nợ đọng xây dựng cơ bản từ 1-1-2015, các bộ, ngành và địa phương sẽ bị xử lý vi phạm theo quy định của Luật Đầu tư công.
Nguyễn Thắng
