Báo cáo cho thấy, vào tháng 5 vừa qua, BYD đã mạnh tay giảm giá một số mẫu xe chủ lực của mình lên tới 30%, một quyết định đầy táo bạo nhằm duy trì doanh số và củng cố vị thế dẫn đầu.
Động thái này không chỉ là một điều chỉnh thông thường, mà còn là một đòn “tất tay” trong cuộc chiến giành ngôi vương xe điện. Tuy nhiên, đằng sau ánh hào quang của vị trí số một là một câu chuyện phức tạp hơn nhiều, chứa đựng những nghịch lý chiến lược mà ngay cả một gã khổng lồ cũng phải đối mặt. Câu chuyện của BYD không chỉ là về những chiếc xe, mà còn là một bài học sâu sắc về cuộc chiến giá, áp lực tài chính và những rào cản văn hóa, kinh tế khi vươn ra thị trường toàn cầu.
Trận chiến sinh tử tại “sân nhà”: Cuộc chiến giá và áp lực lợi nhuận
Không có thị trường nào trên thế giới khốc liệt như thị trường xe điện Trung Quốc. Đây là một chiến trường đầy rẫy những “người chơi” mới, từ các startup công nghệ non trẻ đến những “ông lớn” xe truyền thống, tất cả đều tranh giành miếng bánh thị phần khổng lồ. Với tư cách là người dẫn đầu, BYD đã không chọn cách phòng thủ. Ngược lại, hãng đã tung ra một đòn phản công đầy táo bạo: một cuộc chiến giá chưa từng có.
Sự quyết liệt này không phải là hành động bộc phát, mà là một nước cờ chiến lược đầy tính toán. Với lợi thế vượt trội về chuỗi cung ứng được tích hợp theo chiều dọc – từ sản xuất pin, chip bán dẫn cho đến hoàn thiện xe – BYD có khả năng tối ưu hóa chi phí sản xuất mà ít đối thủ nào sánh kịp. Cuộc chiến giá này không chỉ nhằm kích thích doanh số trong ngắn hạn, mà còn là một chiến lược “thanh lọc” thị trường, đẩy các đối thủ nhỏ hơn vào thế khó khăn về tài chính, buộc họ phải rời cuộc chơi hoặc sáp nhập. Mục tiêu cuối cùng là củng cố vị thế độc tôn của BYD trong dài hạn, biến thị trường xe điện Trung Quốc thành sân chơi riêng của mình.
Tuy nhiên, mọi chiến lược đều có cái giá của nó. Từ góc độ tài chính, việc giảm giá sâu, dù mang lại lợi thế về thị phần, chắc chắn sẽ bào mòn biên lợi nhuận của tập đoàn. Áp lực này đã sớm được phản ánh trên thị trường chứng khoán. Theo một phân tích từ Business Insider, giá cổ phiếu của BYD tại Trung Quốc đã sụt giảm tới 15% trong năm 2025. Đây là một tín hiệu rõ ràng từ các nhà đầu tư: họ lo ngại rằng chiến lược “đốt tiền” để giành thị phần này có thể không bền vững, và những con số doanh số ấn tượng có thể không đi kèm với lợi nhuận tương xứng. Sự sụt giảm này là minh chứng sống động cho thách thức mà BYD đang phải đối mặt: Làm thế nào để duy trì vị thế dẫn đầu mà không tự làm suy yếu nền tảng tài chính của mình?
Con đường chông gai tại Việt Nam: Bài học về chiến lược quốc tế hóa
Trong khi đang phải vật lộn với cuộc chiến giá ở sân nhà, BYD vẫn không ngừng ấp ủ tham vọng vươn ra toàn cầu. Và Việt Nam, một thị trường đầy tiềm năng với tốc độ tăng trưởng kinh tế cao và nhu cầu xe điện ngày càng tăng, là một mục tiêu chiến lược. Tuy nhiên, theo phân tích của Vneconomy hành trình chinh phục thị trường này của BYD đang diễn ra chậm hơn nhiều so với kỳ vọng, và sự chật vật của một gã khổng lồ tại một thị trường mới đã phơi bày những thách thức phức tạp mà không phải ai cũng nhìn thấy.
Nguyên nhân cốt lõi không nằm ở công nghệ hay chất lượng sản phẩm của BYD, mà nằm ở chiến lược tiếp cận thị trường chưa thực sự phù hợp.
Đầu tiên, đó là rào cản về thương hiệu và nhận diện. Ở Trung Quốc, BYD là một cái tên quen thuộc, gắn liền với sự đổi mới và giá trị. Nhưng tại Việt Nam, BYD vẫn là một thương hiệu xa lạ, chưa tạo được lòng tin vững chắc trong tâm trí người tiêu dùng. Trong khi đó, các đối thủ đã có mặt trên thị trường như Hyundai, Kia đã có nền tảng vững chắc, và đặc biệt là sự trỗi dậy của VinFast, đã tạo ra một cuộc chơi hoàn toàn khác.
Đây cũng chính là thách thức lớn thứ hai: sự cạnh tranh từ đối thủ nội địa. VinFast không chỉ là một hãng xe, mà đã xây dựng được một hệ sinh thái toàn diện bao gồm mạng lưới trạm sạc phủ rộng, dịch vụ hậu mãi chuyên nghiệp và quan trọng nhất là niềm tự hào dân tộc. Trong khi BYD vẫn đang trong giai đoạn đầu xây dựng cơ sở hạ tầng, VinFast đã có lợi thế to lớn về sự tiện lợi và lòng trung thành của khách hàng. Cuộc chiến tại Việt Nam không chỉ là cuộc đua về giá hay công nghệ, mà còn là cuộc chiến về niềm tin và sự hiện diện.
Thách thức cuối cùng nằm ở sự thiếu đồng bộ trong chiến lược. Việc tập trung toàn lực vào cuộc chiến giá ở Trung Quốc có thể đang làm xao nhãng nguồn lực cần thiết để đầu tư vào một thị trường mới. Việc xây dựng hệ thống đại lý, dịch vụ và marketing tại Việt Nam đòi hỏi một khoản đầu tư khổng lồ và một chiến lược kiên định trong dài hạn. Tuy nhiên, sự chững lại trong các động thái gần đây của BYD tại Việt Nam có thể cho thấy một sự thận trọng, hoặc thậm chí là sự phân bổ nguồn lực chưa thực sự hiệu quả.
Kết luận: Bài học về sự cân bằng
Câu chuyện của BYD là một ví dụ điển hình về những phức tạp trong kinh doanh toàn cầu. Vị thế “ông vua” trên sân nhà không đồng nghĩa với chiến thắng ở mọi nơi. Thành công ở một thị trường phụ thuộc vào khả năng của doanh nghiệp trong việc hiểu và thích ứng với văn hóa, thói quen và bối cảnh cạnh tranh đặc thù của thị trường đó.
Đối với BYD, thách thức lớn nhất không phải là cạnh tranh với đối thủ, mà là cân bằng giữa hai chiến tuyến: một cuộc chiến sinh tử để bảo vệ ngôi vương ở Trung Quốc, và một cuộc chạy đua marathon đầy kiên nhẫn để xây dựng vị thế ở các thị trường quốc tế như Việt Nam. Để thực sự trở thành một thế lực toàn cầu, BYD sẽ phải chứng minh khả năng không chỉ tạo ra những chiếc xe tốt mà còn phải xây dựng những chiến lược đủ linh hoạt để chinh phục trái tim người tiêu dùng trên khắp thế giới, ngay cả khi nó phải đối mặt với những cuộc chiến giá và sự hoài nghi của chính các nhà đầu tư.
