Tại Hội nghị cấp cao ASEAN – Trung Quốc lần thứ 20 diễn ra ngày 13-11 tại Manila (Philippines), các nhà lãnh đạo ASEAN và Trung Quốc đã chính thức tuyên bố khởi động tham vấn và đàm phán về nội dung Bộ quy tắc COC, coi đây là cơ sở quan trọng góp phần duy trì hòa bình ở Biển Đông. Hai bên cũng đồng thời khẳng định lại việc thực hiện nghiêm túc và đầy đủ Tuyên bố DOC và tuân thủ luật pháp quốc tế, bao gồm Công ước Liên Hiệp Quốc về Luật Biển 1982.
Hai bên đã thông qua Tuyên bố về bảo vệ môi trường biển và bờ biển ở Biển Đông với mục tiêu bảo đảm an sinh xã hội, nâng cao đời sống kinh tế, giúp người dân trong khu vực ứng phó với các tác động từ biến đổi khí hậu và ô nhiễm môi trường. Chính phủ các nước thành viên ASEAN và Trung Quốc cam kết đáp ứng nguyện vọng của tuyên bố này.
Theo bản tuyên bố, các lãnh đạo thừa nhận “Việc bảo tồn và quản lý bền vững môi trường bờ biển và trên biển là quan trọng đối với sự thịnh vượng kinh tế và nâng cao chất lượng cuộc sống của người dân các nước ASEAN và Trung Quốc”.
Tuyên bố nhấn mạnh, cho đến khi có một sự giải quyết toàn diện và lâu dài các tranh chấp lãnh thổ và tranh cãi về thẩm quyền, các bên sẽ nghiên cứu hoặc tiến hành các hoạt động hợp tác có liên quan mà không gây hại cho lập trường của các bên liên quan.
Cũng theo tuyên bố giữa ASEAN và Trung Quốc, các nhà lãnh đạo lưu ý rằng “Tình hình môi trường hiện tại ở Biển Đông đòi hỏi phải có hành động và sự quan tâm chung, nhằm bảo vệ hệ sinh thái và đa dạng sinh học trên biển”.
Hội nghị nhất trí 2018 là dấu mốc quan trọng trong quan hệ ASEAN – Trung Quốc khi hai bên kỷ niệm 15 năm thiết lập quan hệ đối tác chiến lược, đồng thời dự kiến sẽ thông qua Tầm nhìn Đối tác Chiến lược ASEAN – Trung Quốc 2030 tại Hội nghị cấp cao ASEAN – Trung Quốc lần thứ 21 vào năm sau, cũng như nhất trí chọn nội dung “sáng tạo” là trọng tâm hợp tác của năm 2018.
- T.K
