Tuyên bố của Ngoại trưởng Malaysia Anifah Aman đưa ra hôm 28-1 sau hai ngày các bộ trưởng nhóm họp cho thấy khối ASEAN đã tỏ ý quan ngại về việc Trung Quốc lấn biển ở vùng có tranh chấp trên Biển Đông.
Tuyên bố được đưa sau khi Philippines cảnh báo các thành viên ASEAN trong kỳ họp các ngoại trưởng, được tổ chức tại Malaysia, rằng độ tin cậy của khối 10 quốc gia khu vực này đang bị thử thách, trừ phi toàn khối mạnh mẽ trong cách xử lý “vấn đề cốt yếu ở ngay sân nhà chúng ta”.
Lo ngại về việc sẽ làm tổn hại đến quan hệ với nước láng giềng hùng mạnh phương bắc, ASEAN đã trải qua nhiều năm phản ứng một cách thận trọng trước các động thái ngày càng quyết đoán của Trung Quốc trong vấn đề Biển Đông.
Trung Quốc đã tuyên bố chủ quyền trên hầu hết vùng biển này, nơi các thành viên ASEAN Brunei, Malaysia, Philippines và Việt Nam cũng tuyên bố chủ quyền.
Những hành động được coi là hiếu chiến của Bắc Kinh đã khiến khu vực cảm thấy báo động, làm người ta lo là sẽ có xung đột xảy ra.
Ngoại trưởng Philippines Albert del Rosario hồi tuần trước tố cáo Bắc Kinh đã tìm cách xây dựng các đảo quanh những rặng đá ngầm tại Trường Sa thành những nơi có thể trở thành vị trí đồn trú hoặc sân bay. Theo ông, trước việc lấn biển ồ ạt này, nếu ASEAN không hành động sẽ làm suy yếu sự thống nhất của khối.
Ông cũng kêu gọi cộng đồng quốc tế “phải nói với Trung Quốc rằng những gì họ đang làm là sai trái, rằng họ phải chấm dứt các hoạt động lấn biển ngay lập tức”.
Các ngoại trưởng nhóm họp tại thành phố Kota Kinabalu của Malaysia trên đảo Borneo, địa điểm nằm ngay gần vùng biển có tranh chấp. Đây cũng là cuộc họp đầu tiên của các nhà ngoại giao trong năm nay, năm mà Malaysia giữ chức chủ tịch ASEAN.
Đ.N (DNSGCT)