Có vẻ như những ngày huy hoàng của nhóm cổ phiếu dầu khí như GAS, PVD, PVS… đã thật sự rời xa. Đâu còn những “con sóng” liên tục dẫn dắt thị trường những tháng cuối năm 2014, giờ chỉ còn là những phiên “xả hàng” của khối ngoại và nỗ lực níu kéo của những người vẫn còn ưa thích nhóm cổ phiếu này cho mục tiêu dài hạn.
Nói gì thì nói, hoạt động sản xuất và kinh doanh của các doanh nghiệp dầu khí trên sàn niêm yết không thể tách rời với diễn tiến của thị trường dầu thế giới. Sau một quãng thời gian ngắn hồi phục, giá dầu thế giới đang tiếp tục giảm sâu. Tuần qua, giá dầu thế giới càng giảm mạnh hơn sau khi hãng dầu khí Baker Hughes cho biết số lượng giàn khoan dầu tại Mỹ tăng, còn Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA) thì dự báo nhu cầu dầu toàn cầu sẽ tăng trưởng chậm hơn trong năm tới. Tính đến hết tuần qua, giá dầu thô ngọt nhẹ giao tháng 12 chỉ còn xấp xỉ 40 USD/thùng. Nếu chỉ tính riêng trong tuần từ 9 đến 13-11, giá dầu mất khoảng 8% – mức sụt giảm mạnh nhất kể từ lần giảm sâu tới 9,6% trong tuần từ 9 đến 13-3. Giá dầu thô trên thế giới đã giảm xuống ngưỡng rất thấp và dự báo còn tiếp tục giảm xuống dưới 40 USD/thùng khi Tổ chức các nước xuất khẩu dầu (OPEC) cho biết khả năng dư cung còn kéo dài trong thời gian tới. Đó là chưa kể nguồn cung còn có khả năng tăng lên do dầu đá phiến của Mỹ, trong khi cầu thế giới suy giảm do triển vọng kinh tế chưa sáng sủa.
Việc giá dầu giảm mạnh dĩ nhiên có tác động tiêu cực đến các doanh nghiệp trong lĩnh vực dầu khí. Kết quả kinh doanh hiện tại có thể chưa phản ánh hết những tác động đó, nhưng rủi ro giảm sản lượng hoặc ngừng khai thác của các hợp đồng mới khi giá dầu tiếp tục đi xuống có thể khiến những đơn vị này gặp nhiều khó khăn hơn nữa trong tương lai. Tuy nhiên, thị trường chứng khoán không đợi đến khi các kết quả kinh doanh tiếp theo của các doanh nghiệp dầu khí được công bố, mà đã phản ứng rất nhanh chóng. Những ngày qua, lượng cung cổ phiếu nhóm dầu khí áp đảo lượng cầu, khiến cho giá liên tục giảm xuống. Theo đánh giá, diễn biến tiêu cực này còn kéo dài, đặc biệt là các mã chứng khoán của doanh nghiệp thăm dò khai thác với chi phí hoạt động cao. Triển vọng dành cho sự tăng trưởng của nhóm cổ phiếu dầu khí trong năm tới cũng kém lạc quan.
Dù kết quả kinh doanh năm nay của các doanh nghiệp niêm yết chưa sụt giảm nhiều do hạch toán những hợp đồng còn tồn đọng trong quá khứ, nhưng rủi ro cắt giảm sản lượng hoặc ngừng khai thác của các hợp đồng mới khi giá dầu thô tiếp tục đi xuống có thể khiến triển vọng kinh doanh trong những năm sau trở nên tệ hơn. Tuy nhiên, đây cũng có thể là cơ hội chọn lọc để đầu tư trong dài hạn cho những nhà đầu tư tổ chức có nguồn vốn lớn và chiến lược kinh doanh rõ ràng. Theo các chuyên gia, rất có thể trong thời gian tới nhóm cổ phiếu dầu khí vẫn tiếp tục dò đáy, do giá những cổ phiếu dầu khí hiện nay vẫn còn cách vùng đáy cũ khoảng 15 – 20%. Áp lực giảm điểm vẫn còn.
Ngọc Khang (DNSGCT)