Ăn bữa sáng đều đặn mỗi ngày là bí quyết để có được một sức khỏe tốt – đó là kết luận từ một cuộc nghiên cứu mới đây tại Đại học Y Harvard; và cũng theo nghiên cứu đó thì có thể bữa sáng là bữa ăn quan trọng nhất trong ngày.
Chính vì vậy mà ở nhiều nước và với nhiều dân tộc trên thế giới, bữa sáng – dù “nặng” hay “nhẹ” thực sự là một nghi lễ ẩm thực khởi đầu một ngày mới.
Du khách đến với các quốc gia xa xôi thường phải tìm cách thưởng thức các món ăn thức uống là đặc sản, quốc hồn quốc túy ở các xứ sở đó, chẳng hạn đến Nhật Bản thì không thể bỏ qua sushi và sake chính gốc đất nước hoa anh đào, đến Ấn Độ thì nhất thiết phải thưởng thức cà ri, trong hành trình đến Ý thì chắc chắn phải ăn pasta… Thế nhưng chính bữa điểm tâm tại các nước, dù được coi là khiêm tốn so với bữa chính, vẫn là cách để bạn dấn mình vào lịch sử và văn hóa của nơi chốn mình đang tìm đến. Hãy bỏ qua bữa điểm tâm buffet của khách sạn để tìm đến các hàng quán, cùng với dân địa phương ăn bữa sáng truyền thống của họ. Bạn sẽ thấy rằng ở nhiều quốc gia, chính bữa sáng mới đem đến sự thú vị, ngon lành nhất trong ngày.
Ở đất nước Ireland, theo tập tục từ xa xưa bữa sáng là “bữa nặng ký” nhất. Dân địa phương ăn điểm tâm với một mâm đầy thịt heo xông khói (bacon), trứng gà chiên, khoai tây chiên hay đậu trắng xốt cà, cà chua nướng, xúc xích đen, xúc xích trắng (đen hay trắng chỉ lượng tiết heo nhiều hay ít được nhồi khi làm xúc xích) và bánh mì mặn phết bơ. Các thành phần trong bữa ăn sáng kiểu Ireland có thể gia giảm tùy từng nơi nhưng không thể thiếu một thứ nào. Đi cùng với nó còn có một ly nước trái cây hay một tách trà. Và cũng là bình thường nếu như bạn thấy dân Ireland chén sạch sẽ bữa sáng đó cùng với một vại bia đen Guinness!
Bữa sáng “nặng ký” này cũng phổ biến ở Anh và một vài nước chịu ảnh hưởng của văn hóa Anh như Úc, New Zealand, Nam Phi hoặc ở các bang vùng New England của Mỹ. Tại nhiều quán ăn ở Anh và Ireland, bạn có thể gọi một “bữa điểm tâm cả ngày” (all-day breakfast) như thế vào bất kỳ lúc nào chứ không chỉ vào buổi sáng.
Người Nhật cũng rất coi trọng bữa sáng. Dù nhiều người Nhật hiện nay ăn sáng theo kiểu phương Tây nhưng bạn rất dễ tìm thấy những quán ăn phục vụ bữa điểm tâm truyền thống xứ Phù tang, gồm cơm nóng, hải sản, trứng luộc và không bao giờ thiếu một chén xúp miso được nấu với đậu nành lên men. Có thể nói xúp miso là thành phần quan trọng nhất trong bữa sáng kiểu Nhật. Ở các vùng biển phía bắc Nhật, bữa ăn sáng còn “dữ dằn” hơn với một “sashimi bowl” gồm tô cơm phủ kín tôm sú, cá ngừ, cá hồi, mực nang, trứng cá hồi, hầu hết đều tươi sống, thêm thịt và trứng cua nấu chín. Chưa hết, còn có món cá thu nướng lửa than và chén xúp miso đi kèm. Có vậy người ta mới đủ calori để làm việc trong ngày ở nơi nhiều tháng trong năm tiết trời luôn giá rét.
Huevos ranchero ở Mexico
Ở Mexico, bữa sáng truyền thống của người bản xứ được gọi là huevos ranchero có nghĩa là bữa ăn sáng kiểu nông trại, theo đó những người chăn gia súc trên đồng cỏ phải ăn bữa sáng chất lượng nhất để đủ sức ngồi trên lưng ngựa rong ruổi suốt ngày. Huevos ranchero thường gồm trứng và tortillas (bánh nướng làm bằng bột bắp nhồi thịt) và phủ xốt salsa chế biến từ cà chua, ớt. Có người còn ăn thêm bơ và xúc xích thịt heo chorizo. Nếu thêm vào bữa sáng ấy một ít đậu trắng và cơm thì coi như bạn đã đủ calori cho cả ngày! Ở một vài bang nước Mỹ, nơi có đông người nhập cư từ Mexico, bạn có thể gọi huevos ranchero tại nhiều quán ăn.
Bữa sáng ở Roma với bánh ngọt, trái cây và cà phê
Sang Ý, bữa điểm tâm truyền thống lại nhẹ bởi người Ý coi bữa trưa quan trọng hơn và là bữa chính trong ngày. Ở xứ sở của mì ống và pizza, bữa sáng lại gồm bánh ngọt, trái cây và cà phê. Nhưng bạn đừng thất vọng vì cam đảo Sicilia được coi là số 1 thế giới. Quả mơ và quả mận trên hòn đảo nổi tiếng mafia này cũng ngon tuyệt. Thưởng thức trái cây Ý xong, đến món bánh ngọt và kết thúc bằng một tách cà phê espresso phủ đầy kem thơm lừng, bạn đã sẵn sàng cho chuyến đi thăm các thắng tích lừng danh ở Roma, Napoli, Turino, Verona… và nhất là Venice.
Cháo kasha của người Nga
Người Nga ăn bữa sáng truyền thống với cháo kasha nấu với hạt lúa mì hay hạt kiều mạch nhiều giờ. Trong tô cháo kasha còn có đường, muối, bơ và nho khô. Thật ra, món cháo này có xuất xứ từ các lưu dân Do Thái sang Nga nhiều thế kỷ trước và được họ gọi là “món ăn linh hồn”. Cháo kasha trông thật giản dị nhưng rất bổ dưỡng, dễ chế biến, tiện dụng và rất cần cho cơ thể để giữ ấm trong thời tiết khắc nghiệt của mùa đông nước Nga. Món cháo này còn phổ biến với các dân tộc Xla-vơở Trung Âu và Đông Âu.
Cháo cũng là món điểm tâm thông dụng của ở Trung Quốc lục địa và Đài Loan, tuy nhiên cháo của người Hoa được nấu bằng gạo với thịt, cá, gà, vịt… và thường rất loãng, không đặc như kasha của người Nga. Tại các quán hàng tại các khu người Hoa ở nhiều nước Đông Nam Á, du khách luôn gặp món cháo trong thực đơn.
Nhẹ nhất có lẽ là món ăn sáng của người Li-bùng (và một số dân tộc vùng Trung Đông), nó có tên là labneh và được chế biến bằng dầu ôliu, sữa chua, trái ôliu, dưa chuột, thêm vài lá bạc hà cho thơm. Trong bất kỳ thực đơn nào tại các nhà hàng, quán ăn ở Beirut và nhiều địa phương khác tại Li-băng, bạn luôn thấy có món labneh truyền thống. Hãy nếm thử nó, bạn sẽ bất ngờ với hương vị lạ lùng của món điểm tâm này.
Còn thực đơn cho bữa điểm tâm ở Việt Nam rất đa dạng tùy theo vùng miền, song phổ biến ở các khu đô thị vẫn là phở, các món bún, hủ tiếu, cơm tấm, bánh mì… Về với những vùng quê, bạn sẽ tìm thấy nhiều món ăn sáng thật giản dị như bánh bèo chén ở Đại Lộc, Thăng Bình của Quảng Nam, bún cá ở Châu Phú của An Giang, bánh căn ở các làng ven biển của Ninh Thuận…