Trung Quốc mới đây đã chấp thuận 32 dự án môi trường với tổng vốn đầu tư lên đến 118,4 tỉ nhân dân tệ, tương đương 19,5 tỉ USD, như một phần của những nỗ lực nhằm đối phó với tình trạng ô nhiễm gây nên bởi những nhà máy công nghiệp. Hôm 11-2, Zhai Qing – Phó bộ trưởng Bộ Bảo vệ môi trường Trung Quốc (MEP) cho báo chí biết từ năm 2013, văn phòng của ông đã làm việc hết mình để cải thiện hệ thống đánh giá môi trường, tăng cường khả năng giám sát cũng như xử phạt những tổ chức, doanh nghiệp gây ô nhiễm. Hiện chính quyền Bắc Kinh đang chịu sức ép rất lớn trong việc cải thiện không khí bị ô nhiễm nặng nề, nguồn nước và đất bị tổn hại. Bên cạnh những nỗ lực ấy, MEP vẫn phải vật lộn tìm giải pháp cho vấn đề quan trọng nhất là đạt được tiếng nói chung với những doanh nghiệp hàng đầu và các chính quyền địa phương vốn chỉ chú trọng đến tăng trưởng kinh tế. Theo ông Zhai, chính quyền các địa phương đều biết rõ quyền lực thực sự của MEP là rất hạn chế, mức xử phạt quá thấp so với chi phí bỏ ra nếu tuân thủ đúng những quy định, vì thế rất nhiều doanh nghiệp lớn sẵn sàng đóng tiền phạt và tiếp tục vi phạm. MEP cũng hiểu rõ những số liệu thống kê về môi trường tại các địa phương đều không đáng tin cậy khi giới chức địa phương sử dụng các kỹ thuật vệ tinh không rõ ràng để thu thập dữ liệu ô nhiễm của địa phương mình.
Mức ô nhiễm không khí tại Bắc Kinh ngày càng báo động
Để tăng cường sức mạnh, MEP kêu gọi đội ngũ thanh tra của mình phải kết hợp chặt chẽ với cảnh sát địa phương nhằm thúc ép các doanh nghiệp tuân thủ theo luật bảo vệ môi trường, cũng như tiến hành những đợt kiểm tra ngẫu nhiên tại các doanh nghiệp. Trong năm 2013, MEP cũng bắt đầu xử phạt mạnh tay hơn với các khu vực thuộc các tỉnh Quý Châu, Hà Nam, khu tự trị Nội Mông và trì hoãn việc phê chuẩn cho sáu dự án vì vi phạm luật môi trường. MEP kỳ vọng quyền hạn của họ sẽ được mở rộng khi gần đây giới lãnh đạo mới của Trung Quốc hứa hẹn về việc từ bỏ phương châm theo đuổi tăng trưởng kinh tế thuần túy. Cơ chế luật môi trường mới có thể sẽ bao gồm việc tăng mức phí phạt và quyền hạn của MEP có thể sẽ được mở rộng hơn trong cuộc “thay máu” trong nội bộ chính quyền Trung Quốc dự kiến diễn ra vào tháng 3 tới.
B. Trịnh theo Reuters