Thành cổ bốn ngàn năm
Rời núi Nemrut, cả đoàn chuyển hướng về phía tây để tới một địa danh đã nổi tiếng từ cách đây bốn ngàn năm: Thành phố cổ Harran. Nằm trên trục đường dẫn từ Ba Tư sang Thổ Nhĩ Kỳ, Harran ngay từ thế kỷ XVI trước Công nguyên đã là thủ đô của một vương quốc hùng mạnh và từng là đối thủ đáng gờm của nền văn minh Ai Cập thời đó. Xung quanh Harran là hệ thống tường thành phòng thủ với tổng chiều dài khoảng 4km và cao khoảng 12m. Những cuộc khai quật gần đây cho thấy Harran được quy hoạch theo kiểu hình ê-líp với sáu cổng thành và tường thành được xây bằng đá, có thêm cả một hệ thống kênh hào phòng thủ xung quanh. Đến thế kỷ XII sau Công nguyên, Harran vẫn là cả một lưu vực màu mỡ, nhiều cây cối xanh tươi và hệ thống kênh rạch chằng chịt. Nhưng sau đó hạn hán liên miên đã làm thay đổi mọi thứ. Nguồn nước dồi dào xưa kia biến mất, cỏ cây xanh tươi không còn nữa mà thay vào đó là một vùng đất cằn cỗi.
Kiến trúc tôn giáo ở Sanliurfa
Các nhà sử học cho rằng nhà thờ Hồi giáo ở Harrancó thể là công trình xây dựng sớm nhất trong lịch sử Trung Đông. Vào giai đoạn thế kỷ IX đến thế kỷ XIII sau Công nguyên, Harran là trung tâm nghiên cứu đạo Hồi cũng như khoa học lớn nhất Trung Đông. Trên phương diện kiến trúc, Harran ngày nay nổi tiếng với các ngôi nhà hình nón xây từ đất nung và rơm. Tất cả đều được xây vào đầu thế kỷ XIX sau Công nguyên, trên nền móng là những phế tích của Harran bốn ngàn năm trước.
Du khách tham quan Sanliurfa
Cách Harran năm mươi cây số, Sanliurfa cũng là điểm du lịch nổi tiếng của Thổ Nhĩ Kỳ. Thành phố xinh đẹp này được cho là nơi sinh của Abraham, ông tổ của dân tộc Do Thái. Truyền thuyết kể rằng có một vị thần tên là Nemrod mơ thấy một ngày nào đó mình sẽ bị lật đổ bởi một nhà tiên tri sắp sửa chào đời. Hoảng sợ, vị thần này truy tìm và tiêu diệt tất cả các phụ nữ đang mang thai. Người mẹ đẻ của Abraham trốn được và giấu con trai trong một cái hang. Khi trưởng thành, Abraham âm mưu lật đổ Nemrod nhưng không thành công và ông bị Nemrod ném xuống vực thẳm. Để chắc chắn, Nemrod còn chuẩn bị cả lửa và gỗở dưới vực để khi Abraham ngã xuống thì sẽ bị đốt thiêu rụi. Nhưng lạ thay, thượng đế đã cứu sống Abraham bằng cách biến lửa thành nước suối và gỗ thành cá. Điều đó giải thích tại sao ngày nay tại Sanliurfa có một con sông chảy uốn khúc quanh cái động được cho là nơi Abraham từng ẩn náu. Ngoài ra, dưới sông có rất nhiều cá chép sinh sống.
Đầu tượng
Sanliurfa được cho là nơi vô cùng linh thiêng bởi những truyền thuyết nói trên và trở thành một trong những địa danh hành hương nổi tiếng nhất Trung Đông. Xuyên suốt các giai đoạn lịch sử, Sanliurfa luôn được cả ba tôn giáo Do Thái, Thiên Chúa và đạo Hồi sùng bái. Những du khách ngoại đạo đến Sanliurfa cũng sẽ bị cuốn hút bởi các công trình tôn giáo uy nghi và vô cùng xinh đẹp của thành phố.
Nguyễn Văn Thái