Dù tuần cuối của tháng 3, thị trường đã có một vài phiên điều chỉnh, trong đó ngày 26-3 VN-Index giảm đến 13,79 điểm, nhưng nhìn chung tâm lý của thị trường từ đầu năm đến nay là khá tốt. Năm 2013, thị trường chứng khoán Việt Nam là một trong 10 thị trường chứng khoán tăng trưởng cao của thế giới và quý I vừa qua vẫn duy trì được đà tăng đó. Ba tháng đầu năm 2014, với mức tăng 19% của VN-Index và 33% của HNX-Index, thị trường chứng khoán Việt Nam tăng trưởng vào loại cao nhất thế giới.
Dòng vốn ngoại đã góp phần không nhỏ cho đà tăng này và ở chiều ngược lại, chính mức tăng ấn tượng của VN-Index đã hấp dẫn các dòng vốn lớn từ bên ngoài đổ vào nước ta. Nhiều nhà đầu tư nước ngoài, đặc biệt là các nhà đầu tư Nhật Bản thời gian gần đây đã bày tỏ sự quan tâm đến thị trường chứng khoán Việt Nam. Thêm vào đó, nhà đầu tư ngoại kỳ vọng vào hai chính sách lớn trong thời gian tới, là khả năng nới tỷ lệ đầu tư tối đa (room) của nhà đầu tư nước ngoài trên thị trường chứng khoán và sự ra đời của thị trường chứng khoán phái sinh. Về nới room, Ủy ban chứng khoán Nhà nước đã hoàn tất những bước cuối cùng, xin ý kiến các bên liên quan và trình lên Thủ tướng Chính phủ văn bản hoàn thiện lần cuối. Một khi văn bản này được ban hành sẽ tạo hành lang pháp lý mới, động lực mới cho nhà đầu tư nước ngoài nới rộng không gian đầu tư vào thị trường chứng khoán Việt Nam. Còn về thị trường chứng khoán phái sinh, bộ khung pháp lý cho thị trường này có thể được hoàn thiện vào cuối năm nay, trong lộ trình dự kiến đến cuối năm 2015 hoặc đầu năm 2016 sẽ chính thức mở cửa. Theo các chuyên gia, khi ra đời thị trường chứng khoán phái sinh sẽ tạo thêm động lực thu hút các dòng vốn lớn, vì thị trường này vừa là cơ hội gia tăng đầu tư, vừa tạo công cụ để các nhà đầu tư chuyên nghiệp phòng ngừa rủi ro.
Điểm nổi bật của thị trường thời gian vừa qua là xu thế bán ròng của khối ngoại và khối tự doanh của các công ty chứng khoán, thậm chí xu thế này của khối tự doanh còn diễn ra trước cả khối ngoại, được họ thực hiện ngay từ đầu năm Âm lịch. Trong tháng 3, dù có một số phiên mua ròng, nhưng tính ra khối tự doanh của các công ty chứng khoán đã bán ròng với giá trị gần 600 tỉ đồng. Có người bán thì phải có người mua, đó là khối các nhà đầu tư cá nhân, khiến cho thị trường chứng khoán tháng 3 nói riêng và quý I nói chung có sự gia tăng mạnh mẽ cả về điểm số và khối lượng giao dịch. Nếu như trong giai đoạn đầu, các cổ phiếu blue-chip dẫn dắt thị trường thì những phiên gần đây mức tăng trưởng nóng đa phần thuộc về những cổ phiếu penny. Như trong tuần cuối tháng 3, có tới 4/5 cổ phiếu tăng giá mạnh nhất có giá dưới mệnh giá. Điều này cho thấy dòng tiền đầu cơ đang chiếm ưu thế, thị trường chưa bền vững và có thể rung lắc một khi các nhà đầu tư xả hàng để chốt lời, đem đến rủi ro cho những người nắm giữ cuối cùng.
Ngoài ra, việc thị trường tăng trưởng trong suốt quý I cũng đem niềm vui đến cho những nhà đầu tư được nhận cổ tức bằng cổ phiếu vào những ngày cuối năm ngoái. Tính trong quý IV-2013, có 17 doanh nghiệp tiến hành trả cổ tức bằng cổ phiếu và thưởng cổ phiếu cho cổ đông. Với mức tăng của thị trường chứng khoán trong thời gian qua, cổ đông của các doanh nghiệp nói trên đã hưởng lợi, khi những cổ phiếu này đều tăng giá, có cổ phiếu tăng đến hơn 83%. Thời điểm kết thúc năm 2013, VN-Index xoay quanh mốc 500 điểm, HNX-Index dưới 70 điểm, còn hiện nay hai chỉ số trên đã xấp xỉ 600 điểm và 90 điểm, mức tăng lần lượt khoảng 20% và 30%.
Hai phiên giảm điểm liên tục trong tuần cuối tháng 3 là tín hiệu cho thấy thị trường đang tự điều chỉnh sau một thời gian tăng trưởng nóng. Tuy vậy, những thông tin tích cực từ mùa đại hội cổ đông có thể hỗ trợ thị trường tránh được biến động mạnh khi dòng tiền đầu cơ hạ nhiệt. Các chỉ số trong thời gian tới có thể dao động trong biên độ hẹp và sự phân hóa giữa các nhóm cổ phiếu sẽ càng rõ rệt. Những cổ phiếu cơ bản tốt và triển vọng lợi nhuận khả quan trong quý I sẽ được nhà đầu tư bổ sung vào danh mục. Các nhà đầu tư cá nhân được khuyến nghị nên duy trì tỷ trọng tiền mặt hợp lý trong tài khoản.
Phiên giao dịch đầu tuần (31-3) kết thúc trong sắc đỏ của cả hai sàn. Đang trong giai đoạn tự điều chỉnh nên thanh khoản của thị trường giảm sút so với những tuần trước, chứng tỏ tâm lý thận trọng đang bao trùm các nhà đầu tư. Sàn HNX-Index dù giảm điểm nhưng nhiều mã vốn hóa lớn như BVS, VND, SHS, KLS… vẫn duy trì được đà tăng. Còn tại HoSE, số mã giảm nhiều hơn số mã tăng khiến cho VN-Index đóng cửa giảm 2,72 điểm so với phiên trước, dừng tại 591,57 điểm. Khối lượng giao dịch đạt 119,51 triệu đơn vị, trị giá 2.098,74 tỉ đồng.
Thành Huân