Những ngày vừa qua, thông tin về doanh số, giá bán, xu thế… trên thị trường địa ốc phải nhường chỗ cho những âu lo về sự an toàn của người dân sống tại các khu căn hộ, khi mà nhiều vụ tai nạn cháy nổ liên tiếp xảy ra. Không ít người đang hoặc sẽ là những cư dân đô thị, cùng chia sẻ không gian sống chung với hàng trăm người khác cảm thấy không yên tâm và điều này gây ảnh hưởng tiêu cực đến nguồn cầu trên thị trường. Các chủ đầu tư đang tìm cách để khắc phục sự cố nếu có và trấn an dư luận. Có thể xem đây là một quãng trầm, để cho những hào hứng đẩy nhanh tốc độ tăng trưởng của thị trường tạm thời ngưng lại. Tuy nhiên, thách thức luôn đi kèm với cơ hội dành cho những doanh nghiệp trên thị trường bất động sản.
Thách thức cho phân khúc nhà giá rẻ
Ba vụ cháy xảy ra chỉ trong vòng một tháng tại các khu căn hộở Hà Nội. Vụ việc nghiêm trọng nhất xảy ra vào tối 11-10, bắt đầu từ tầng hầm của tòa nhà CT4 khu đô thị Xa La (phường Phúc La, quận Hà Đông, Hà Nội), sau đó lan theo đường dây điện, hộp kỹ thuật lên các tầng cao. Tuy không có thiệt hại về người, nhưng vụ cháy đã gây ra tổn hại đáng kể về tài sản, với khoảng ba trăm xe máy để dưới tầng hầm bị thiêu rụi, một số xe hơi hư hỏng nặng, hàng trăm hộ dân phải sơ tán. Quan trọng hơn, vụ việc gióng lên một hồi chuông lo ngại về vấn đề an toàn phòng chống cháy nổ tại các khu căn hộ, chất lượng công trình cũng như công tác quản lý, vận hành các chung cư.
Được biết, khu đô thị Xa La do Xí nghiệp xây dựng tư nhân số 1 Lai Châu đầu tư gồm ba tòa nhà liền nhau và được chủ đầu tư đưa vào hoạt động từ năm 2012. Trước đó, vào tháng 7-2015, Sở Cảnh sát Phòng cháy chữa cháy Hà Nội đã xử phạt chủ đầu tư 133 triệu đồng do vi phạm những quy định phòng cháy chữa cháy. Sau khi vụ cháy xảy ra, những sai phạm cũng được chỉ rõ, đó là cửa một số lối thoát nạn không ra theo chiều từ trong ra ngoài, chưa có giải pháp thoát nạn theo cầu thang bộ xuống tầng hầm, các trục kỹ thuật thông tầng chưa được chèn, bịt kín bằng vật liệu chống cháy theo quy chuẩn, tiêu chuẩn quy định, cửa các gian phòng kỹ thuật, buồng thang bộ không phải là cửa chống cháy. Chưa kể hành lang của khu căn hộ dài trên 60m nhưng không có giải pháp ngăn cháy, tòa nhà cũng không có hệ thống hút khói… Việc vụ cháy chỉ gây ra thiệt hại về tài sản có thể xem là may mắn, nếu nhìn vào những lỗi vi phạm kể trên. Sau những sự việc cháy nổ xảy ra khá dày này, các cơ quan ban ngành trên cả nước tích cực rà soát và phát hiện nhiều công trình đã đi vào hoạt động mà chưa được nghiệm thu phòng cháy chữa cháy. Công tác bảo vệ an toàn tài sản và tính mạng cho người dân sống tại các khu chung cư đang được chấn chỉnh. Hành động tuy chậm nhưng còn hơn không, bởi nếu không tiến hành ngay thì sẽ còn có thêm những vụ việc đau lòng xảy ra.
Những năm gần đây, đặc biệt từ khi thị trường căn hộ cao cấp đóng băng, phân khúc căn hộ giá rẻ trên dưới 1 tỉ đồng được nhiều chủ đầu tư quan tâm, xây dựng. Trong số những doanh nghiệp tham gia phân khúc căn hộ giá rẻ, có những đơn vị luôn đảm bảo uy tín, đảm bảo chất lượng công trình, nhưng cũng có những doanh nghiệp coi nhẹ vấn đề an toàn của người dân. Một số dự án căn hộ giá rẻ vừa đưa vào sử dụng đã bộc lộ những vấn đề về chất lượng xây dựng cũng như năng lực quản lý của chủ đầu tư. Nhiều dự án mới đi vào hoạt động không lâu, hệ thống hạ tầng nội khu chưa hoàn thiện thì cơ sở vật chất đã xuống cấp, hư hỏng. Chính những dự án như vậy đã gây ấn tượng xấu về chất lượng của những sản phẩm giá rẻ, ảnh hưởng đến tâm lý chung của người mua nhà, tạo sự lệch lạc cho thị trường bất động sản khi cả người mua lẫn người bán đều cố gắng hướng đến phân khúc cao cấp hơn. Càng ngày, nguồn cung nhà giá rẻ càng ít hơn so với các dự án căn hộ cao cấp.
Cơ hội cho những chủ đầu tư mới
Thực ra, ở nước nào cũng vậy, đã có khu căn hộ cao cấp thì cũng có khu căn hộ bình dân, giá rẻ dành cho đối tượng có thu nhập thấp hoặc trung bình. Dù vậy, ở bất kỳ đâu thì một dự án căn hộ không chỉ cung cấp cho khách hàng nơi ở mà còn cung cấp không gian sống an toàn, văn minh cũng như những tiện ích khác. Người mua dù không đòi hỏi căn hộ phải có tiện nghi cao cấp, nội thất sang trọng, nhưng vẫn muốn được cung ứng những sản phẩm xây dựng đúng cam kết, với đầy đủ dịch vụ tiện ích sinh hoạt và đảm bảo an toàn phòng chống cháy nổ. Không ai muốn sống ở nơi mà họ cảm thấy không an toàn, luôn canh cánh với nỗi lo cháy nổ. Cũng không ai muốn sống trong một căn hộ 35-40 tầng mà chỉ có vài thang máy, lối vào thang bộ bị khóa và các thiết bị phòng cháy chữa cháy chỉ mang tính minh họa. Vậy mà ở nước ta, một số nhà đầu tư đã tận dụng yếu tố “giá rẻ” để giảm bớt các tiện ích và yếu tố an toàn cho người sử dụng.
Giới kinh doanh bất động sản từ lâu đã biết rằng trong phân khúc thị trường nhà ở giá rẻ tại Hà Nội, Xí nghiệp xây dựng tư nhân số 1 Lai Châu thuộc Tập đoàn Mường Thanh là cái tên nổi bật. Các dự án chung cư giá rẻ của doanh nghiệp này luôn gây “sốt” ngay từ khi khởi công. Chủ đầu tư cùng các nhà đầu tư thứ cấp và hàng ngàn môi giới, sàn bất động sản đi theo đã thành công, với bí quyết là tiến độ xây dựng nhanh, căn hộ diện tích nhỏ (từ 45 – 50m2) và được bán với giá rẻ, bất chấp tai tiếng là vượt qua những quy chuẩn về quy hoạch và an toàn trong vận hành. Việc các sản phẩm chưa hoàn hảo nhưng vẫn bán chạy là vì nhu cầu về căn hộ giá rẻ, trên dưới 1 tỉ đồng là quá lớn. Nay, loạt sự cố cháy nổ vừa xảy ra đã đem đến thách thức không nhỏ cho đơn vị này và những doanh nghiệp tham gia phân khúc nhà giá rẻ cũng như toàn bộ thị trường. Nếu không thể khiến người mua – mới và cũ – an tâm về tính an toàn khi sống tại các khu căn hộ, thị trường chắc chắn sẽ gặp khó.
Tuy nhiên, vấn đề luôn có tính hai mặt, thách thức luôn đi kèm cơ hội. Với chủ đầu tư có những dự án xảy ra sự cố, phải thực sự quan tâm đến việc khắc phục hậu quả, làm rõ ra đâu là các quy chuẩn đáp ứng mà doanh nghiệp còn thiếu sót và đâu là các nguyên nhân khách quan, để xử lý và khẳng định rằng các sản phẩm sau này sẽưu việt và thực sự an toàn cho người dân. Đây cũng là một cơ hội cho các doanh nghiệp mới gia nhập thị trường. Phân khúc căn hộ giá rẻ có chất lượng đảm bảo vẫn nên được khuyến khích để đáp ứng nhu cầu thực về nhà ở của người dân đô thị. Quan trọng là khi quyết định đầu tư vào phân khúc nhà giá rẻ, bên cạnh những toan tính về lợi nhuận, chủ đầu tư cần thực sự quan tâm đến lợi ích của người mua.
Phi Yến (DNSGCT)
