Tháng 10-2011, tại Liên hoan phim quốc tế Busan (Hàn Quốc) lần thứ 16, bộ phim đầu tay Đó… hay đây? (Ici…ou là bas?) của nữ đạo diễn Việt kiều Síu Phạm đã được chọn dự tranh giải chương trình “Những xu hướng mới”. Còn những ngày này bà và chồng đang đón năm mới 2013 bằng một phòng tranh tại phố cổ Hội An.
Với chủ đề “Tạo hình và tạo bóng” (tại gallery Ami, số 46 Nguyễn Thái Học, Hội An) phòng tranh của Síu Phạm và Jean-Luc Mello là một kết hợp trái ngược hẳn với những gì đôi bạn đời này đã làm trong lĩnh vực điện ảnh. Sinh năm 1948, Síu Phạm – tên thật là Phạm Thị Nhung – từng tham gia làm phim tại Sài Gòn và từng theo học Trường Mỹ thuật Gia Định trước 1975, sau đó bà sang Thụy Sĩ định cư, theo học ngành sân khấu và múa, có lúc là một đạo diễn kịch hình thể hiện đại, có lúc lại vẽ tranh, từng triển lãm ở Paris, Washington D.C, Lausanne, Geneve, Bern… Năm 1990, sau khi kết hôn với ông Jean-Luc Mello, bà và chồng cùng cộng tác trong các lĩnh vực điện ảnh, sân khấu, làm phim video. Họ thường cùng thực hiện một tác phẩm, có thể nói họ bổ túc cho nhau như một duyên số.
Riêng trong lĩnh vực hội họa, đây là cuộc triển lãm chung thứ hai của họ (lần đầu cách đây hơn 10 năm, tổ chức ở Genève, Thụy Sĩ). Bởi tranh của hai người hoàn toàn trái ngược: Síu Phạm tạo bóng, dùng màu pastel nhạt nhòa vẽ trên toile theo kỹ thuật tổng hợp, Jean-Luc Mello tạo hình dùng màu sắc rực rỡ, thể nghiệm kỹ thuật bồi các lớp giấy khác nhau: giấy dó, giấy xuyến chỉ, giấy bản (dùng trong việc cúng bái)…, để hé lộ những hình ảnh muốn diễn đạt bằng những lớp véc-ni khác nhau. Hai tác giả hy vọng sự đối chọi giữa hai bảng màu và hai kỹ thuật khác biệt sẽ đem lại cho người xem một cuộc triển lãm lý thú với những bức tranh chứa đầy cảm xúc của người vẽ.
Trong bộ phim Đó… hay đây? (vừa được chiếu tại Liên hoan phim quốc tế Hà Nội cuối tháng 11-2012 sau khi đã tham gia các liên hoan phim quốc tế tại Busan, Osaka, Madrid,…), ông Jean-Luc Mello vừa đảm nhận vai diễn viên chính vừa là người viết kịch bản cùng với vợ. Kế đó, họ dành một năm để viết kịch bản và chuẩn bị cho bộ phim thứ hai Căn phòng của mẹ tại TP. Hồ Chí Minh; tác phẩm này đã được hoàn tất vào cuối năm 2012.
Đến Hội An từ tháng 5-2012, trong những ngày nghỉ ngơi ở phố cổ, đôi vợ chồng nghệ sĩ tiếp tục sáng tác tranh để hôm nay có được phòng tranh “Tạo hình và tạo bóng”. Trả lời một người bạn muốn tìm hiểu “ý tưởng sâu xa” của những bức tranh, họa sĩ Síu Phạm trả lời “Cứ cảm nhận thôi, còn mình chỉ vẽ bóng một người đi trên đường…”. Quả vậy, tranh của bà rất rõ ràng về mặt ngôn ngữ hội họa và giản dị trong ý tưởng. Với chất liệu pastel acrylic rất trong, Síu Phạm thể hiện những bóng người trong tranh nhẹ nhàng và rất dễ tan biến, biểu lộ một nỗi xúc động sâu xa về sự cô đơn của con người. Và có thể thấy chất điện ảnh rất rõ nét trong tranh của bà: đôi khi trong một toàn cảnh rất mờ, một chi tiết cụ thể của đời sống hằng ngày lại hiển hiện rất rõ nét. Trong khi đó, bằng kỹ thuật bồi giấy điêu luyện, Jean-Luc Mello bộc lộ qua tác phẩm cái nhìn dịu dàng của ông về vấn đề hội nhập và ảnh hưởng của những nền văn hóa khác nhau.
Khai mạc từ cuối tháng 12-2012, triển lãm “Tạo hình và tạo bóng” sẽ bế mạc vào ngày 19-1-2013.
- Đông Hà
