Chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 12-8 đã công bố một thay đổi lớn về chính sách định cư mà một số chuyên gia cho rằng có thể cắt giảm một nửa người nhập cư hợp pháp bằng cách từ chối thị thực tạm thời hoặc lâu dài (thẻ xanh) cho hàng trăm nghìn người vì quá nghèo.
Quy định mới, được gọi là “Quy định gánh nặng xã hội”, được đăng tải trên Công báo Liên bang – tạp chí chính thức của chính phủ liên bang Mỹ – và sẽ chính thức có hiệu lực từ ngày 15-10 tới.
Theo đó, quy định sẽ nhắm vào những người nhập cư nghèo nhiều khả năng phải phụ thuộc vào các hỗ trợ của chính phủ. Đơn xin thị thực tạm thời hay lâu dài sẽ bị từ chối nếu chính phủ thấy rằng người xin thị thực không đáp ứng các tiêu chuẩn thu nhập đủ cao, hoặc nếu họ phải nhận sự hỗ trợ của chính phủ trong tương lai như phúc lợi, hỗ trợ lương thực, nhà ở công cộng hoặc bảo hiểm y tế Medicaid.
Reuters dẫn lời các chuyên gia nói rằng quy định dài 837 trang có thể là thay đổi mạnh mẽ nhất trong chính sách nhập nhập cư cứng rắn lâu nay của chính quyền Trump nhắm vào hệ thống di cư hợp pháp.
Theo BBC, chính sách mới của chính quyền Trump sẽ khiến những người nhập cư hợp pháp nghèo gặp khó khăn hơn trong việc gia hạn thị thực hoặc xin thẻ xanh.
Giới chức chính quyền nói rằng, quy định mới sẽ thúc đẩy “các ý tưởng về sự tự túc”, tức là người nhập cư phải dựa vào khả năng của chính họ để sống tại Mỹ mà không phụ thuộc vào các nguồn lực của chính phủ.
Ai sẽ bị ảnh hưởng?
Theo chính sách mới, những người nhập cư đã có giấy phép định cư lâu dài (thẻ xanh) tại Mỹ nhiều khả năng sẽ không bị ảnh hưởng. Quy định mới cũng không áp dụng với người tỵ nạn và người xin tỵ nạn.
Nhưng những người xin gia hạn thị thực, thẻ xanh hoặc quốc tịch Mỹ sẽ bị ảnh hưởng bởi chính sách mới.
Người di cư không đáp ứng các tiêu chuẩn về thu nhập hoặc nhiều khả năng phải phụ thuộc vào các hỗ trợ của chính phủ như chương trình bảo hiểm y tế chính phủ Medicaid, tem phiếu thực phẩm và nhà ở trong tương lai sẽ bị từ chối vào Mỹ.
Những người đã sống tại Mỹ cũng có thể bị từ chối thị thực.
Ước tính có khoảng 20 triệu người đang sống hợp pháp tại Mỹ hiện chưa có quốc tịch Mỹ và nhiều người trong số này dự kiến sẽ bị ảnh hưởng.
Chính phủ Mỹ ước tính tình trạng của khoảng 382.000 người nhập cư có thể bị xem xét lại ngay khi theo các quy định mới. Trong khi đó, những người ủng hộ người nhập cư lo ngại rằng con số thực tế còn cao hơn nhiều, đặc biệt nếu chính sách trên được áp dụng mở rộng với hàng triệu người xin thị thực tại các cơ quan ngoại giao của Mỹ khắp thế giới.
Các nhóm bảo vệ quyền lợi dân sự cho rằng sự thay đổi trên nhắm một cách không công bằng vào những người có thu nhập thấp.
Nhưng Nhà Trắng lại cho rằng hệ thống nhập cư hiện thời quá thiên về những người nhập cư dựa vào các quan hệ gia đình, thay vì những người có khả năng độc lập và không sống dựa vào các nguồn hỗ trợ công cộng.
Ngay sau khi Nhà Trắng công bố quy định mới trên, nhiều người đã lên tiếng phản đối chính quyền Trump. Trung tâm Luật di cư Quốc gia (NILC) đã tuyên bố sẽ kiện chính quyền để ngăn chính sách trên có hiệu lực.