Hãng tin AFP dẫn lời ông Obama tại buổi lễ tốt nghiệp của Học viện Quân sự West Point ngày 28-5, cho biết quân đội Mỹ phải sẵn sàng đối phó với những cuộc khủng hoảng.
“Sự hung hăng mất kiểm soát trong khu vực, dù ở Ukraina, trên Biển Đông hoặc bất kỳ nơi nào trên thế giới cuối cùng cũng sẽ ảnh hưởng đến đồng minh của chúng ta và có thể buộc quân đội của chúng ta can thiệp”, ông Obama nói.
Mặc dù không nêu đích danh quốc gia nào nhưng theo AFP, ông Obama đang ám chỉ những hành động của Trung Quốc trên Biển Đông gần đây mà Washington từng lên án là “khiêu khích”.
Ông Obama tại buổi lễ tốt nghiệp của Học viện Quân sự West Point
Tuy vậy, ông nói nước Mỹ sẽ không thể nỗ lực giải quyết các vấn đề tại Biển Đông khi mà Thượng viện còn từ chối phê chuẩn Công ước Liên Hiệp Quốc về Luật biển, bất chấp việc các lãnh đạo quân sự cấp cao cho rằng công ước này sẽ tăng cường an ninh quốc gia.
Đã có 164 quốc gia, bao gồm các đồng minh của Mỹ, phê chuẩn Công ước Liên Hiệp Quốc về Luật biển (UNCLOS). Tuy vậy, Mỹ vẫn chưa phê chuẩn công ước này.
Tiến sĩ Mark Valencia (Mỹ) nhận định chính việc chưa phê chuẩn UNCLOS có thể sẽ khiến cho Mỹ bị coi là đạo đức giả khi lại đem công ước này ra để phê phán các tuyên bố chủ quyền và hành vi trên biển của Trung Quốc.
Các chuyên gia phân tích cho rằng nguyên nhân mấu chốt khiến Mỹ chưa phê chuẩn UNCLOS xuất phát từ sự không đồng thuận giữa chính phủ và Thượng viện. Các đời Tổng thổng Mỹ, từ Bill Clinton trong thập niên 1990 cho đến Obama hiện giờ, đã liên tục thúc giục Thượng viện phê chuẩn UNCLOS nhưng đều bất thành.
Trong bài phát biểu ngày 28-5, Tổng thống Obama gọi sự chần chừ phê chuẩn UNCLOS của Thượng viện Mỹ là “sự thoái lui, chứ không phải lãnh đạo”. “Đó không phải là thế mạnh, mà là điểm yếu”.
Đình Nam