Chỉ có 37,5% khoản tiền tiết kiệm sẽ được chuyển đổi thành cổ phiếu ngân hàng, trong khi phần còn lại có thể bị đóng băng, chuyển sang hình thức vốn sở hữu khác, hoặc cuối cùng có thể sẽ không bao giờ được hoàn lại.
Mặc dù người gửi tiền tại Ngân hàng Cyprus cuối cùng sẽ có thể chuyển đổi cổ phần của họ thành tiền trở lại, song vào thời điểm này, giá trị cổ phiếu đang xuống thấp và không chắc khi nào thì giá cổ phiếu mới lên lại để bù vào khoản thiệt hại của khách hàng, nếu như điều đó có xảy ra.
Một chi nhánh ngân hàng ở Cyprus trong ngày mở cửa trở lại vào hôm 28-3
Đây là lần đầu tiên trong ba năm, châu Âu xử lý cuộc khủng hoảng nợ mà khách hàng của ngân hàng một nước bị buộc phải gánh một phần chi phí của gói giải cứu.
Các ngân hàng ở Cyprus đã mở cửa trở lại vào hôm 28-3 sau gần hai tuần đóng cửa. Trong khoảng thời gian đó, chính phủ Cyprus đã đàm phán với EU, Quỹ Tiền tệ Quốc tế và Ngân hàng Trung ương châu Âu để xin được cứu trợ và cuối cùng đã đạt một thỏa thuận giải cứu sơ bộ, đưa nước này thoát khỏi nguy cơ phá sản.
Theo thỏa thuận, các khoản tiền gửi dưới 100.000 euro sẽ được đảm bảo theo luật tiền gửi, nhưng Cyprus sẽ đóng băng các khoản trên 100.000 euro ở hai ngân hàng Bank of Cyprus và Laiki để trả nợ của Laiki và tiếp vốn cho Bank of Cyprus. Chính phủ Cyprus, Liên minh châu Âu và Quỹ Tiền tệ Quốc tế sẽ đàm phán về tỷ lệ phần trăm thu được từ những tài khoản này, có thể lên tới 40%. Và điều này đã xảy ra đúng như tiên liệu.
Cùng với đó, Chính phủ Cyprus đã lập một cơ quan giám sát để điều hành việc tái cơ cấu Bank of Cyprus sau khi tiếp nhận một phần tài sản từ ngân hàng Laiki. Hôm 26-3, Thống đốc Ngân hàng Trung ương Cyprus Panicos Demetriades đã sa thải Tổng giám đốc Yiannis Kypri của Bank of Cyprus theo yêu cầu của “bộ ba” chủ nợ.
Chỉ riêng các tài khoản lớn ở Laiki sẽ giúp Cyprus có được 4,2 tỉ euro.Giới chuyên gia nhận định đây sẽ là cú sốc lớn với các nhà đầu tư lớn tại Cyprus, đặc biệt là Nga.Theo thống kê, tiền gửi tại các ngân hàng ở Cyprus của nhà đầu tư Nga lên tới 30 tỉ euro.
Mặc dù Cyprus đã chuẩn bị cẩn thận cho đợt tái mở cửa hệ thống ngân hàng vào ngày 28-3, nhưng theo giới phân tích, vẫn có thể có nhiều rủi ro. Những điều khoản mà Cyprus đã chấp thuận với các chủ nợ vẫn chưa có gì là chắc chắn cho đảo quốc này sẽ vượt qua khó khăn. Đứng trước một bối cảnh nhiều rủi ro như vậy, nhiều người dân sẽ chọn phương án rút sạch tiền về nhà.
Một điều đáng lo hơn, là nếu hiện tượng người dân Cyprus ồ ạt rút tiền ra khỏi ngân hàng một lần nữa xảy ra, thì rất có khả năng người dân ở các quốc gia khác trong khu vực đồng tiền chung cũng đang có vấn đề về nợ công, sẽ có phản ứng dây chuyền, nhất là khi Chủ tịch Eurogroup, nhóm tư vấn gồm các bộ trưởng bộ tài chính khu vực đồng euro, nói biện pháp cứu Cyprus có thể là một hình mẫu.
Đã có những dấu hiệu cho thấy nhà đầu tư quốc tế sợ hãi trước những tin đồn về khả năng một lượng vốn lớn trong hệ thống ngân hàng thuộc khu vực đồng tiền chung châu Âu sẽ bị rút ra, nếu như tình hình tại Cyprus trở nên xấu và người dân tại đảo quốc này lại đổ xô rút tiền khỏi ngân hàng.
Đình Nam