Chỉ còn hơn 1 tháng nữa, Joe Biden sẽ dẫn tay vợ mình vào tiếp quản tòa Bạch ốc. Người dân Mỹ sẽ vô cùng tự hào vì có vị đệ nhất phu nhân, năm nay đã 69 tuổi, tuy nhan sắc đã phôi phai theo thời gian, nhưng có trình độ học vấn cao vời vợi – đó chính là bà Jill Biden.
Cuộc hôn nhân đầu đổ vỡ
Năm 1951, bà Jill Jacobs sinh ra tại một gia đình công chức bang New Jersey, ba bà là viên chức ngân hàng, mẹ bà làm nội trợ. Bà là con cả trong 5 chị em. Do gia cảnh khó khăn, nên từ khi 15 tuổi, bà đã phải vừa đi học vừa phụ giúp trong một nhà hàng.
Năm 19 tuổi, mới tốt nghiệp THPT, bà đã cấp tốc kết hôn với đồng học của mình, cầu thủ bóng chày Bill Stevenson. Hai người đã mở quán bar Stone Ballon ở Delaware. Kết hôn ở tuổi còn quá trẻ, đó là việc làm sau này nghĩ lại, bà đã thấy hối hận. Cuộc hôn nhân chỉ duy trì được 4 năm, vào tuổi 23, đối với người khác mới bước vào cung điện hôn nhân, đối với bà thì đã trải mùi ly hôn.
Hôn nhân thất bại, khiến bà đã vỡ lẽ, muốn cuộc đời tươi đẹp hơn, cần phải học thêm, nên bà đã thi vào Đại học Delaware chuyện ngành Anh văn. Trong thời gian học tập, để duy trì cuộc sống, bà phải làm thêm mấy phần việc, như người mẫu, người bán hàng… oải đến mức muốn suy sụp.
Gặp “bạch mã hoàng tử” trong đời mình
Một năm sau khi kết thúc cuộc hôn nhân đầu, khi còn đang ngồi ghế đại học, Jill đã quen Biden, “bạch mã hoàng tử” trong đời mình.
Cũng như Jill Jacobs, Joe Biden xuất thân từ một gia đình bình dân, nhờ phấn đấu không ngừng mà đạt được thành công. Ông cũng từng có cuộc hôn nhân tạc cốt ghi xương. Sự kết hợp giữa 2 người cùng xuất thân hàn vi, cùng trải qua 1 cuộc hôn nhân, đúng là “duyên trời tác hợp”, môn đăng hộ đối.
Biden sinh ngày 20-11-1942, cha ông làm nghề mua đi bán lại xe đã qua sử dụng (used car). Thành tích học tập của ông chỉ trung bình, nhưng có tài hùng biện và tài giao tiếp, lại chơi bóng đá hay, có tố chất một nhà lãnh đạo bẩm sinh.
Khi còn học đại học, Biden đã gặp bà Neilia Hunter, 2 người đã bị tiếng sét ái tình, kết hôn vào năm Biden 24 tuổi. Vợ chồng đã hết mực thương yêu nhau, sinh được 2 trai 1 gái. Ông không những gia đình hạnh phúc, còn hoan lộ hanh thông. Năm 29 tuổi, ông trúng tuyển thượng nghị sỹ, trở thành một trong những thượng nghị sỹ trẻ tuổi nhất nước Mỹ. Phải chờ 1 tháng sau, khi ông đủ 30 tuổi mới được tuyên thệ nhậm chức.
Một tháng chờ đợi không ngờ lại là tháng tai ương, bà Neilia cùng 3 con, tự lái xe chở cây Noel về nhà, trên đường đụng phải xe tải. Xe bị bẹp dúm, Neilia và con gái út đã chết, 2 con trai bị thương nặng.
Biden muốn bỏ ngay công việc về nhà chăm sóc 2 con bị thương, nhưng thượng nghị sĩ kỳ cựu đảng Dân chủ Ted Kennedy đã khuyên ông ở lại, tuyên thệ nhậm chức ngay bên giường bệnh.
Từ đó, Biden trở thành người cha đơn thân, nhưng ông là người cha tận tụy. Ông đã kiên trì trong nhiều năm, vừa đi làm, vừa trông con. Hàng ngày, ông phải đi xe lửa mất tiếng rưỡi từ nhà ở tại TP Wilmington bang Delaware tới Washington D.C. làm việc cho đến khi ông đắc cử Phó Tổng thống.
Cuộc hôn nhân Marathon phải mất tới… 5 lần cầu hôn
Ngay sau khi gặp gỡ lần đầu, Jill đã tự nhủ: “Trời ơi! Chuyện lứa đôi gì mà như đôi đũa lệch, anh ta lớn hơn mình tới 9 tuổi”! Mọi chuyện đã thay đổi, sau khi coi bộ phim Nam hoan nữ ái, 2 người đã nẹt ra tia lửa tình yêu. Trong bóng đêm, Joe đã đưa Jill về nhà, bà đã hưng phấn không sao ngủ được, gọi điện thoại thông báo ngay cho mẹ vào lúc 1 giờ sáng: “Mẹ ơi, con đã kết giao được với một gentleman thực sự”!
Sau 2 năm qua lại, Joe đã 4 lần ngỏ lời cầu hôn, nhưng vẫn không sao “rước nàng về dinh”. Lần thứ 5, ông đã giở đòn tuyệt chiêu, đọc bài thơ tình dài, Jill mới xiêu lòng. Đây là cuộc đua Marathon dài hơi nhất trong các lịch sử cầu hôn các đời Tổng thống Mỹ. Tiếc rằng tôi chưa tìm được bài thơ mà ông đã làm cho trái tim người tình rúng động.
Cả 2 bên đều là tái hôn, nói nôm na như ông cha mình là “rổ giá cạp lại”, người Mỹ vốn cởi mở, sao còn cao giá thế? Sau này, bà mới thổ lộ nguyên nhân không chịu lấy chồng: “Kỳ thực, tôi đã yêu anh ấy ngay lần gặp đầu tiên. Tôi chỉ muốn xác định lại một điều, phải thực sự làm mẹ của các con anh ấy. Chúng ta đến với nhau vì cần có nhau”.
Biden là người gốc Ireland theo đạo Công giáo, năm 1977, hai người làm lễ thành hôn tại New York. Sau hôn lễ, 2 vợ chồng đã cùng 2 con của Biden đi hưởng tuần trăng mật.
Sau khi cưới, bà đã tạm thời ngưng dạy học, làm vợ toàn thời gian, giúp Biden hàn gắn nỗi đau lòng. Bà đã nuôi dạy Hunter và Beau, 2 con riêng của Biden, đóng vai mẹ kế hết sức thành công, khiến chúng quý cô như mẹ đẻ. Đến khi sinh hạ người con gái, bà mới trở về trường.
Năm 1981, 2 người sinh được con gái duy nhất Ashley Biden. Biden từng nói: “Cô ấy đã làm sống lại cuộc đời tôi, tôi lại có một gia đình hoàn chỉnh”. Sự thật đã chứng minh, ông đã lượm được cục vàng ròng; ròng rã 43 năm, họ sống bên nhau không rời nửa bước; Biden chuyên tâm làm chính trị, còn vợ thì hiến thân cho sự nghiệp giáo dục.
Người con trưởng Beau Biden, luật sư, chánh thanh tra bang Delaware, đã chết năm 2015 ở tuổi 46 do ung thư não. Một lần nữa, Biden trải nỗi đau mất con, ông đã triệt để suy sụp. Chính Jill đã luôn ở bên cạnh động viên ông biến đau thương thành sức mạnh, tham gia cuộc bầu cử vào Nhà Trắng năm 2020, hoàn thành di nguyện của chính con ông.
Con thứ Hunter, cũng làm nghề luật sư, liên quan đến những vụ làm ăn lùm xùm ở Ukraine và Trung Quốc, lại có tiền sử về nốc rượu và ma túy. Anh có quan hệ mờ ám với người chị dâu ở góa Hallie Biden, mới đây lại có tin đồn anh đã cặp kè với ngôi sao điện ảnh Trung Quốc Lưu Diệc Phi.
Giáo sư tiến sĩ, 2 bằng thạc sĩ
Trong thời gian giảng dạy ngữ văn tiếng Anh tại Đai học bang Delaware, bà đã lấy được văn bằng thạc sĩ khi đang mang bầu. Sau đó, bà dạy 5 năm tiếng Anh tại một bệnh viện tâm thần thanh thiếu niên, đồng thời giành được học vị thạc sĩ thứ 2 tại Đại học Villanova (bang Pennsylvania).
Năm 2007, ở tuổi 56, bà bảo vệ thành công luận án tiến sĩ giáo dục học tại Trường Đại học bang Delaware, và trở thành đệ nhất phu nhân đầu tiên ở Mỹ có học vị tiến sĩ.
Năm 2008, Biden trúng cử Phó Tổng thống. Trong suốt thời gian 8 năm tại chức “đệ nhị phu nhân” – bà Jill vẫn đảm nhiệm chức danh giáo sư Anh văn toàn thời gian ở ngoại ô Virginia, trở thành “đệ nhị phu nhân” đầu tiên của Mỹ vẫn giữ chức danh hưởng lương trong suốt nhiệm kỳ.
Đến tuổi về hưu, có người đã hỏi bà: “Bà còn muốn đứng lớp bao lâu”?
“Chỉ có chồng tôi là chưa bao bao giờ hỏi điền này”, bà trả lời, “Anh ấy bao giờ cũng đứng chung chiến hào với tôi, dành không gian cho tôi làm những điều mình ưa thích. Anh ấy nói với tôi: Em phải tiếp tục đi dạy, đó mới là bản sắc của em”!
Vậy công việc của “đệ nhị phu nhân” là gì? Theo giải thích của bà Jill, Phó Tổng thống chẳng khác gì chiếc vỏ xe sơ-cua, không được ở Nhà Trắng, không được đi chuyên cơ Air Force One, công việc hằng ngày là “sáng cắp ô đi, tối cắp ô về”, hỏi thăm: “Ngài Tổng thống có khỏe không”? Làm vợ của “chiếc vỏ sơ-cua” không được đụng chạm với “đệ nhất phu nhân”, nhưng lại phải biết phát ngôn đúng lúc khi cục diện tẻ nhạt. Với công việc độ khó cao như vậy, với cá tính khiêm nhường, không thích náo nhiệt, bà Jill đã nhập vai xuất sắc.
Theo tôi được biết, hiện giờ Phó Tổng thống Mỹ đã được giao thêm trọng trách làm Chủ tịch Thượng viện, nhưng không có quyền bỏ phiếu. Chỉ khi số phiếu Thượng viện ngang bằng, Phó Tổng thống mới có quyền bỏ lá phiếu quyết định. Phó Tổng thống vẫn là chức nhàn rỗi, ít khi dự họp, nên Thượng viện phải đặt chức Phó Chủ tịch Thường trực để xử lý công việc hằng ngày.
Câu chuyện trên khiến tôi nghĩ đến chuyện trong Tây du ký, khi Tôn Ngộ Không được triệu lên thiên đình, phong chức Tề thiên đại thánh, nhưng chẳng cai quản việc gì. Thấy quá nhàn rỗi, Ngọc hoàng liền phân cho việc trông coi Vườn bàn đào, từ đó diễn ra hàng loạt chuyện đầy kịch tính…
Sống trong nốt nhạc trầm
Tuy là vợ chính trị gia nổi tiếng, nhưng trừ trường hợp hiếm hoi đứng trợ tuyển cho chồng, bà Jill ít khi lộ diện trước công chúng. Bà thầm lặng chăm chú vào nghề dạy học của mình. Trước khi Biden trở thành Phó Tổng thống, học trò và đồng nghiệp của bà ít ai biết bà là vợ của một thượng nghị sĩ kỳ cựu. Bà luôn dùng họ thời con gái Jacobs hoặc viết tắt Dr. B (tiến sĩ Biden).
Mỗi khi có sinh viên hỏi bà: “Có phải giáo sư đã gả cho Phó Tổng thống”? Bà chỉ điềm nhiên trả lời: “Tôi bất quá là người nhà của anh ấy”. Bà không màng danh lợi, chỉ trầm lặng phục vụ cho nền giáo dục của đất nước và sự nghiệp công ích.
Năm 1988, khi Biden lần đầu tranh đề cử đề danh Tổng thống đảng Dân chủ, đột nhiên vùng cổ ông bị đau dữ dội. Bà Jill đã quả quyết nói với ông: “Anh hãy rút lui ngay, đi coi bác sĩ. Tổng tuyển cử 4 năm sau lại có, nhưng mạng sống đến với anh chỉ có 1 lần! Ông đã vỡ lẽ: đừng vì 1 trận chiến mà thua cả chiến dịch, nên đã rút lui ngay. Bác sĩ đã nhanh chóng chẩn đoán ông bị ung thư não; nhờ phát hiện sớm, nên đã được chữa khỏi. Ông đã thốt lên: “Em đã cứu sống anh”! (She gave me back my life).
Làm mẹ đã khó, làm mẹ kế còn khó hơn. Bà đã xử lý tốt quan hệ gia đình, hòa thuận với các con riêng của Biden. Năm 2016, khi nhiệm kỳ Tổng thống Obama kết thúc, ông chuẩn bị ra tranh cử Tổng thống lần nữa, thì lại gặp biến cố: Con lớn Beau lại bị ung thư não. Ông đành phải bỏ cuộc chơi, nhường chỗ cho bà Hillary Clinton, nhưng Beau vẫn không qua khỏi.
Đeo khẩu trang chống dịch ở nước ta là hết sức bình thường, ra đường mà không mang khẩu trang sẽ bị thiên hạ coi như một quái vật; thế mà ở Mỹ, nó lại trở thành ranh giới giữa 2 đảng Cộng hòa và Dân chủ. Bà Jill cực lực cổ xúy cho việc mang khẩu trang. Bà từng nói: “Mang khẩu trang không những không che khuất sắc đẹp của bạn, mà ngược lại, nó che bớt những nếp nhăn, bảo vệ cho bạn được an toàn”! Khi đi cùng Biden, bà luôn mang khẩu trang với khẩu hiệu: “Cần sắc đẹp, nhưng an toàn trên hết”!
Ngày 7-11-2020, để ăn mừng ngày đắc cử Tổng thống, bà Jill đã cho phát lên Twitter tấm hình rất ý nghĩa: Bà cùng Biden ở trong nhà giương cao tấm carton đề chữ “Dr. Jill và (phó) Tổng thống Biden ở nơi này”. Bà đã khéo léo dùng tay phải che chữ “phó”, ám thị chồng bà đã thực hiện bước nhảy vọt lên chức Tổng thống.
Sắp trở thành “đệ nhất phu nhân” nhưng bà vẫn điềm nhiên tuyên bố: “Tôi sẽ tiếp tục đi dạy; tôi muốn làm gương cho mọi người, đề cao nghề dạy học”. Phải làm tốt vai trò của nữ tiến sĩ Jill Biden, bà nói: “Giảng dạy không còn chỉ là công việc, mà còn là mục đích cuộc đời tôi” (Teaching is not what I do. It’s who I am, LK. Tạm dịch).
