Một liên minh gồm trên 50 tổ chức xã hội dân sự (CSOs: Civil Society Organizations) xuất phát từ hơn 20 nước vừa thúc giục hai nhà bán lẻ trên mạng lớn nhất thế giới là Amazon và eBay hãy ngưng tiếp thị “các loại kem làm trắng da có chứa thủy ngân nguy hiểm và mua bán bất hợp pháp”.
Phản ứng của CSOs là một phần trong chiến dịch toàn cầu nhằm đối phó với tình trạng nguy hiểm cho sức khỏe do mỹ phẩm mang lại. Tổ chức này còn đi xa hơn khi tiếp cận với Cơ quan quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ (FDA), Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) và Cảnh sát Quốc tế (Interpol) nhằm đề nghị mở cuộc điều tra rộng rãi về những hàng hóa bán qua mạng bất hợp pháp.
Trả lời phỏng vấn của tờ báo mạng IPS, ông Michael Bender, điều phối viên quốc tế của Tổ hợp hành động vì sự triệt tiêu thủy ngân, cho rằng các doanh nghiệp sừng sỏ trên thế giới cần ngưng ngay việc vi phạm luật lệ qua hoạt động mua bán bất hợp pháp các mỹ phẩm có hại. Theo Bender, hai tập đoàn eBay và Amazon có trách nhiệm không để khách hàng của họ mua loại neurotoxin nguy hiểm trên.
Mặt khác, FDA cần tăng cường luật lệ về việc mua bán mỹ phẩm có chứa thủy ngân, bất luận với các nhà bán lẻ nhỏ hay lớn. Đến nay, CSOs xác định 19 sản phẩm dưỡng da do Amazon và eBay bán ra có chứa một hàm lượng thủy ngân nguy hại cho sức khỏe người tiêu dùng, doanh số đang tăng vọt trên khắp thế giới, đặc biệt ở châu Phi, châu Mỹ Latinh, Trung Đông và châu Á.
Trong một thư gửi ông Jeff BeZos – Giám đốc điều hành Tập đoàn Amazon, CSOs yêu cầu tập đoàn này tự kiểm soát trang web của họ để đảm bảo hàm lượng thủy ngân trong sản phẩm bán cho khách hàng không vượt quá mức 1ppm (1 phần triệu). Trong một thư khác gửi cho Devin Newig, Chủ tịch kiêm Giám đốc điều hành của eBay, nhóm này cho rằng những sản phẩm rao bán trên trang web của eBay là “không được phép và bất hợp pháp”.
Về phần mình, WHO cho biết thủy ngân là chất liệu phổ biến được sử dụng làm xà bông và kem trắng da. Ngoài ra, chất liệu này cũng còn tìm thấy trong những mỹ phẩm khác như chất tẩy trang mắt, mascara. Xà bông và kem trắng da bán nhiều ở các nước Á – Phi và trong cộng đồng những người da màu ở Bắc Mỹ và châu Âu. Theo WHO, tỷ lệ phụ nữ sử dụng mỹ phẩm làm trắng da tại các nước Mali, Nigeria, Senegal, Nam Phi và Togo được ghi nhận theo thứ tự như sau: 25%, 77%, 27%, 35%, và 59%.
Trong hai năm 2017-2018, 17 tổ chức phi chính phủ (NGO) đã lấy mẫu 338 loại kem trắng da từ 22 quốc gia khác nhau và kết quả phân tích cho thấy có 35 mẫu kem (chiếm 10,4% số mẫu) chứa hàm lượng thủy ngân từ 260 đến 16.353ppm, trong khi mức tối đa cho phép chỉ 1ppm! Hậu quả của việc sử dụng những sản phẩm nguy hại đó sẽ là các tổn thương ở da, mắt, phổi, thận, bộ phận tiêu hóa, hệ thần kinh và hệ miễn dịch.
Để ngăn chặn một nguy cơ hiển hiện trong việc sử dụng những mỹ phẩm chứa nhiều thủy ngân, các nhà nghiên cứu đề xuất một số biện pháp cơ bản sau:
– Các chính phủ ban hành những quy định chặt chẽ về sản xuất mỹ phẩm.
– Thường xuyên cập nhật các trang web đăng danh sách những vi phạm về sản phẩm, bao gồm hình ảnh, nơi sản xuất, người bán…
– Tăng cường hoạt động của các đơn vị thuế quan ở biên giới.
– Thông báo người tiêu dùng về các nguy cơ khi sử dụng sản phẩm, đặc biệt các phụ nữ đang mang thai, đang nuôi con, hoặc phụ nữ trong độ tuổi sinh sản.
– Giám sát kỹ những địa điểm bán loại sản phẩm có chứa thủy ngân.
– Kiểm tra kỹ lời hướng dẫn trên các nhãn mác của sản phẩm, đảm bảo rằng người tiêu dùng được thông báo đầy đủ về những chất gây hại có trong sản phẩm…
Với một thị trường khổng lồ, các sản phẩm có chứa thủy ngân cần được quan tâm đúng mức, nhất là trong thời điểm hiện nay, khi doanh số loại hàng này đang ở mức tăng vọt: 17,9 tỉ USD năm 2017 và dự kiến tăng lên 31,2 tỉ USD vào năm 2024.
– Tổng hợp