Gulliver du ký thường được mọi người nghĩ tới như là một tác phẩm dành cho thiếu nhi với những câu chuyện giả tưởng và hài hước giữa những người khổng lồ và tí hon, giữa những tình huống đầy kịch tính và những nút thắt, mở bất ngờ… nhưng trên thực tế, với những ẩn ý đằng sau, nó chưa bao giờ là như vậy. Với sự chuyển thể tài tình của hai nhà biên kịch nổi tiếng người Mỹ Stebbing và Phil Smith của Tổ hợp các nhà hát sân khấu Mỹ tại châu Âu, Nhà hát TNT (Anh quốc) đã đưa tác phẩm văn học Gulliver du ký thành một vở kịch với những câu hỏi rất đáng suy gẫm dành cho chúng ta được J. Swift nêu ra từ cách đây 300 năm: Đâu là nền tảng luân lý của nhà nước? Giá trị của tiền bạc là gì? Mục tiêu của khoa học là gì? Và cuối cùng, khi con người hành xử như loài vật thì tại sao họ lại được đánh giá cao hơn cả những con quái vật? Mỗi câu hỏi được J. Swift đặt ra trong tác phẩm của mình trải đều trên nhiều vùng đất khác nhau chứ không phải chỉ riêng Lilliput – mảnh đất của những người tí hon. Nhà hát TNT đã kịch tính hóa các cuộc phiêu lưu đó bằng cái nhìn châm biếm, hài hước của Swift. Sự châm biếm của Swift được đặt vào thế giới còn muôn vàn khó khăn của chúng ta hiện nay, lại càng thấy nó trở nên sắc nét hơn, đương đại hơn.
Nếu như chủ đề xuyên suốt của Gulliver du ký được ghi nhận là sâu sắc, thì cách bố cục lại rất hài hước và đầy kịch tính. Là một trong những cuốn phiêu lưu ký hay nhất từ trước đến nay, Gulliver du ký còn được miêu tả như là tác phẩm giả tưởng kinh điển đầu tiên trên thế giới. Nhà hát TNT đã mời những diễn viên hài kịch, diễn viên nhào lộn, cà khoeo, sử dụng nhạc sống và những lời đối thoại sắc bén để thể hiện kiệt tác của J. Swift trong bối cảnh thế giới dường như đang ẩn chứa nhiều nguy cơ sụp đổ của chúng ta. Guilliver du ký từng được Nhà hát TNT dựng rất thành công năm vào năm 1996, lần này với sự làm mới của đạo diễn Paul Stebbing, vở kịch đã mang tới cho khán giả “Một buổi tối mà tất cả khán giả trong nhà hát đã bị mê hoặc, buổi biểu diễn luôn bị ngắt quãng bởi các tràng pháo tay… Nhà hát TNT đã làm mới một kiệt tác trào phúng, khiến nó trở nên thật hấp dẫn và giàu trí tưởng tượng…” (tạp chí Suddeutsche Zeitung Munich). Phiên bản mới này cũng đã được biểu diễn ở hơn 20 nước châu Âu và châu Á trong tám tháng, từ Indonesia tới Anh, từ Hàn Quốc tới Malta ở vùng Địa Trung Hải.
Nhà hát TNT hiện đang là nhà hát nổi tiếng nhất với các chuyến lưu diễn quốc tế, biểu diễn 12 tác phẩm trên 40 quốc gia ở ba châu lục vào mùa diễn năm nay, bao gồm từ các tác phẩm của William Shakespeare đến các vở kịch đương đại. Trong các mùa biểu diễn trước, Nhà hát TNT đã từng mang các vở Romeo và Juliet (của Shakespeare), A Chrismas Carol (của Charles Dickens) tới Việt Nam. Đặc biệt, Trung tâm Tổ chức Biểu diễn Nghệ thuật (Bộ VHTTDL) đã tổ chức cho Nhà hát TNT lưu diễn thành công hai vở Macbeth, Vua Lear của đại thi hào W. Shakespeare (2011) và vở Oliver Twist của Charles Dickens tại TP. Hồ Chí Minh, Hà Nội và Đà Nẵng (2012).
Năm nay, TNT sẽ mang Gulliver du ký đến Việt Nam biểu diễn tại hai thành phố lớn: Hà Nội (Nhà hát Lớn, tối 8-5) và TP. Hồ Chí Minh (Nhà hát TP, trưa ngày 10-5 và hai tối 10 và 11-5).
Diễm Anh
