Canada đã bắt giữ bà Mạnh Vãn Châu, Giám đốc tài chính kiêm Phó chủ tịch Tập đoàn công nghệ Huawei của Trung Quốc, vì tình nghi bà vi phạm lệnh trừng phạt của Mỹ đối với Iran, báo Globe and Mail của Canada đưa tin hôm 4-12.
Bộ Tư pháp Canada nói rằng họ không thể cung cấp thêm chi tiết do lệnh cấm công khai mà bà Mạnh yêu cầu. Tờ Wall Street Journal hồi tháng 4 tiết lộ giới chức Mỹ đã mở cuộc điều tra về việc vi phạm lệnh trừng phạt Iran của Huawei.
Hãng tin AFP dẫn thông báo của Bộ Tư pháp Canada hôm qua cho biết: “Bà Mạnh Vãn Châu bị bắt tại thành phố Vancouver vào ngày 1-12 và Mỹ đang tìm cách dẫn độ bà. Một phiên điều trần để xem bà có được tại ngoại dự kiến diễn ra vào ngày 7-12” khi đề cập tới giám đốc tài chính của Tập đoàn viễn thông Trung Quốc Huawei.
Cơ quan chức năng Mỹ cáo buộc bà Mạnh cố tình lách lệnh cấm vận thương mại của Mỹ đối với Iran, song không cho biết cụ thể vụ việc.Các công tố viên tại New York đang điều tra việc liệu Huawei có vi phạm lệnh trừng phạt nhằm vào Tehran hay không. Tin này xuất hiện lần đầu hồi tháng 4 trên báo Wall Street Journal.
Ít nhất từ năm 2016, Mỹ đã xem xét việc Huawei được cho là vận chuyển các sản phẩm có nguồn gốc từ Mỹ đến Iran và các nước khác. Cuộc điều tra của Bộ Tư pháp Mỹ được tiến hành sau hàng loạt hành động nhằm chấm dứt hoặc hạn chế sự tiếp cận của Huawei và nhà sản xuất điện thoại Trung Quốc ZTE đối với nền kinh tế Mỹ sau những cáo buộc rằng các công ty này có thể sử dụng công nghệ để do thám người Mỹ.
Huawei, một trong những tập đoàn cung cấp thiết bị và dịch vụ viễn thông lớn nhất thế giới, đang bị giám sát chặt chẽ tại Mỹ do các quan chức an ninh nước này cáo buộc họ có mối liên hệ mật thiết với chính phủ Trung Quốc. Các sản phẩm của Huawei gây lo ngại rằng có thể hỗ trợ cho hoạt động gián điệp của Bắc Kinh.
Huawei cho biết họ không nhận thấy bất cứ vi phạm nào của bà Mạnh và được cung cấp rất ít thông tin về vụ bắt, đồng thời khẳng định tập đoàn tuân thủ tất cả luật hiện hành. Đại sứ quán Trung Quốc tại Canada cũng ra tuyên bố phản đối việc bắt bà Mạnh. “Theo yêu cầu từ Mỹ, Canada đã bắt một công dân Trung Quốc không vi phạm bất cứ điều luật nào của cả Mỹ và Canada. Trung Quốc kịch liệt phản đối những hành động gây tổn hại nghiêm trọng tới quyền của nạn nhân như vậy”, tuyên bố viết.
Phía Bắc Kinh cho biết đã kêu gọi trả tự do cho bà Mạnh ngay lập tức, đồng thời khẳng định đại sứ quán đang theo sát trường hợp này và sẽ “áp dụng mọi biện pháp để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của công dân Trung Quốc”.
