Theo Bloomberg, Đông Nam Á đang chứng kiến dòng chảy ồ ạt vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) khi căng thẳng thương mại giữa Mỹ – Trung Quốc ngày càng leo thang dẫn đến các công ty tìm cách chuyển hoạt động sản xuất sang các nước Đông Nam Á.
Trong giai đoạn từ tháng 1 đến tháng 7-2018, dòng vốn FDI ròng vào Thái Lan tăng 53% so với cùng kỳ năm trước và đạt mức 7,6 tỉ USD, trong đó dòng vốn vào hoạt động sản xuất công nghiệp tăng gần năm lần, dựa trên dữ liệu từ Ngân hàng Trung ương Thái Lan (BoT). Ở Philippines, dòng FDI vào hoạt động sản xuất nhảy vọt lên mức 861 triệu USD trong bảy tháng đầu năm, cao hơn rất nhiều so với mức 144 triệu USD của năm trước. Theo báo cáo của Maybank Kim Eng Research Pte. ngày 22-10, Việt Nam cũng đang chứng kiến dòng vốn chảy vào hoạt động sản xuất công nghiệp nhảy vọt 18% trong chín tháng đầu năm 2018, nhờ các khoản đầu tư như dự án 1,2 tỉ USD của Tập đoàn Hàn Quốc Hyosung Corp.
Hai chuyên gia kinh tế tại Maybank Kim Eng Research là Chua Hak Bin và Lee Ju Ye cho biết trong báo cáo: “Chiến tranh thương mại Mỹ – Trung có thể thu hút nhiều công ty tới mở nhà máy ở Đông Nam Á để né tránh các hàng rào thuế quan. Các lĩnh vực như sản phẩm tiêu dùng, công nghiệp, phần cứng công nghệ và viễn thông, xe hơi và hóa chất đều rất hấp dẫn ở Đông Nam Á”. Khu vực Đông Nam Á đang hưởng lợi từ cuộc chiến thương mại, khi khu vực này trở thành cơ sở sản xuất thay thế cho các công ty muốn chuyển hoạt động sản xuất ra khỏi TQ để né tránh hàng rào thuế quan. Khoảng 1/3 của hơn 430 công ty Mỹ ở TQ đã hoặc đang xem xét chuyển nhà máy sản xuất ra nước ngoài giữa lúc căng thẳng thương mại Mỹ – Trung dâng cao, dựa trên kết quả khảo sát trong khoảng thời gian từ 29-8 đến ngày 5-9.
Chuyên gia kinh tế cấp cao tại Natixis Asia Ltd. ở Hongkong nhận định: Căng thẳng thương mại chỉ đẩy nhanh xu hướng trên. Đông Nam Á vừa là thị trường tăng trưởng mạnh, vừa là một nơi để thuê nhờ có chi phí sản xuất thấp và tự do hóa thương mại, đồng thời để giảm thiểu rủi ro địa chính trị. Tuy nhiên, không vì vậy mà khu vực này chắc chắn không hoàn toàn miễn nhiễm trước những tác động của cuộc xung đột thương mại Mỹ – Trung. Một báo cáo công bố trong ngày 22-10 cho thấy, chiến tranh thương mại là một lý do để giải thích tại sao kim ngạch xuất khẩu của Thái Lan bất ngờ suy giảm trong tháng 9-2018.
