Có lẽ việc VN-Index không bị “chìm sâu” trước sự “xả hàng” của khối ngoại trong nhiều tuần liên tiếp đã giúp cho tâm lý của nhiều nhà đầu tư trong nước trở nên vững vàng hơn. Và họ đã tự chuyển trạng thái từ “canh mua rẻ” cổ phiếu trong những phiên thị trường giảm điểm sang chủ động mua vào và giúp HSX có những phiên tăng điểm. Phiên giao dịch ngày 16-12 cho thấy điều này rõ nhất, khi các quỹ ETF kết thúc hoạt động tái cơ cấu với nhiều cổ phiếu bị bán ra. VN-Index vẫn duy trì được sắc xanh nhờ dòng tiền đổ vào đủ sức hấp thu hết nguồn cung cổ phiếu. Dĩ nhiên, nhà đầu tư nước ngoài cũng góp sức đáng kể khi họ không còn bán ròng mạnh nữa, đặc biệt là đã mua trở lại đối với VNM. Nếu loại bỏ giao dịch thỏa thuận đột biến ở VIC thì trong tuần đảo danh mục của các quỹ ETF, khối ngoại còn mua ròng nhẹ! Đấy là điểm nhấn đáng khích lệ sau chuỗi ngày miệt mài bán ra trước đó của họ. Cùng với đó là sự “phối hợp nhịp nhàng” của nhà đầu tư trong nước, khi chủ động mua cổ phiếu bị các quỹ ETF bán ra, đã giúp cho chỉ số tăng điểm tích cực – với đa số cổ phiếu tăng điểm, điều không thường xảy ra trong quá khứ.
Cũng có thể nhờ nhà đầu tư chủ động phòng ngừa rủi ro lãi suất đồng USD sẽ tăng lên bằng cách bán ròng từ nhiều tuần trước, nên thị trường có bị tác động nhưng mức độ ảnh hưởng đã được giảm đến mức thấp nhất. Đã không xảy ra sự cộng hưởng bán tháo từ các nhà đầu tư trong nước, dù đa phần cũng bị tác động tâm lý nhất định, họ hạn chế mua vào khiến cho thanh khoản suy giảm. Chính nhờ sự chuẩn bị tích cực của các nhà đầu tư trong một thời gian dài và quan trọng hơn, nhờ sự kỳ vọng lạc quan về đà tăng trưởng của kinh tế Mỹ sau khi ông Trump đắc cử tổng thống đã khiến nhà đầu tư quốc tế cũng như nước ta mua vào các tài sản mang tính rủi ro cao như cổ phiếu. Việc VN-Index có diễn biến tăng điểm tích cực ngay trước và sau khi thông tin USD tăng lãi suất đã chứng minh điều này.
Tương tự như vậy là vấn đề tăng giá của USD. Tất nhiên, khi USD tăng giá, NAV của các quỹ đầu tư nước ngoài sẽ bị ảnh hưởng trực tiếp khi quy đổi từ tiền đồng sang USD, khiến khối ngoại bán ròng. Nhưng trong dài hạn, điều này khiến cho cổ phiếu trên thị trường tính bằng tiền đồng trở nên rẻ hơn, lại là động lực khiến các nhà đầu tư nước ngoài chuyển USD thành tiền đồng để đầu tư. Ngoài ra, việc tiền đồng giảm giá cũng sẽ giúp cho các doanh nghiệp xuất khẩu hưởng lợi, từ đó cổ phiếu của những doanh nghiệp này sẽ tăng giá. Tuy vậy, nhóm ngành có vay nợ nhiều ngoại tệ hay các đơn vị phải nhập khẩu nguyên liệu lại bị ảnh hưởng đáng kể bởi sự mạnh lên của đồng USD.
Với diễn biến tương đối tích cực như hiện nay, có thể nói thị trường đang ở xu hướng tăng ngắn hạn và có khả năng hồi phục trong trung hạn. Đó là nhờ quá trình tích lũy giá thấp tương đối của nhóm cổ phiếu vốn hóa lớn vài tháng vừa qua. Trong thời gian tới, nhóm cổ phiếu được hưởng lợi từ sự hồi phục của giá hàng hóa thế giới như cao su, thép, dầu khí… có thể sẽ bứt tốc. Ngoài ra, quý IV cũng là thời điểm hoàn nhập các khoản dự phòng và ghi nhận doanh thu từ kinh doanh của nhóm cổ phiếu bất động sản, nên có thể nhóm này sẽ thu hút được sự quan tâm của dòng tiền trên thị trường. Tất nhiên, còn phải kể đến một số cổ phiếu mới lên sàn trong thời gian tới sẽ “khuấy đảo” thị trường, thu hút cả dòng vốn nội lẫn vốn ngoại. Một khi dòng tiền của khối ngoại trở lại trong năm 2017, tương lai của thị trường sẽ càng tươi sáng.
- Ngọc Khang