Bộ trưởng Bộ Giao thông Vận tải Đinh La Thăng đã có một thái độ dứt khoát nhằm xử lý thông tin liên quan đến “nghi án” một nhà thầu tư vấn Nhật Bản đã đưa hối lộ cho quan chức đường sắt 80 triệu yen để được nhận thầu một dự án đường sắt đô thị Hà Nội. Trong cuộc họp khẩn cấp chiều 23-3 với tất cả các cơ quan đơn vị có liên quan, Bộ trưởng Thăng khẳng định: “Nếu phát hiện cán bộ tham nhũng, tiêu cực như báo chí Nhật đã thông tin, sẽ xử lý nghiêm minh bất kể người đó là ai”.
Trước đó, vào ngày 21-3, nhật báo Yomiuri Shimbun của Nhật Bản đưa tin, ông Tamio Kakinuma, Chủ tịch Công ty tư vấn giao thông Nhật Bản (JTC) thừa nhận doanh nghiệp này đã đưa hối lộ cho lãnh đạo ngành đường sắt các nước Việt Nam, Uzbekistan và Indonesia, nhằm giành được các hợp đồng tư vấn thiết kế cho những dự án đường sắt sử dụng vốn ODA của Nhật Bản ở các nước này.
Trong đó riêng dự án ODA đường sắt nội đô tại Hà Nội tại Việt Nam có mức chi “lại quả” là 80 triệu yen (tương đương hơn 16 tỉ đồng), tờ báo trên cho biết.
Hành vi đưa hối lộ của JTC được phát hiện vào tháng 4-2013, khi cục thuế khu vực Tokyo kiểm tra và phát hiện một số khoản chi trái phép nhưng được liệt kê vào chi phí của JTC từ tháng 8-2008 đến tháng 2-2012.
Sau đó, ông Kakinuma đã ký vào biên bản lời khai sau khi bị tổ điều tra thuộc văn phòng công tố Tokyo thẩm vấn, cũng như đã khai chi tiết về thời gian cũng như số tiền cụ thể mà JTC hối lộ cho các quan chức.
Theo thông tin của Bộ Giao thông Vận tải, JTC hiện là nhà thầu của dự án xây dựng đường sắt đô thị Hà Nội (tuyến số 1, hay còn gọi là đường sắt trên cao Hà Nội, đoạn Ngọc Hồi – Yên Viên), vốn vay ODA của Nhật Bản.Dự án này được Thủ tướng chấp thuận chủ trương đầu tư tháng 2-2004.
Ngay sau khi nhận được thông tin về nghi án nhận hối lộ, Tổng công ty Đường sắt đã triển khai xác minh, yêu cầu các cán bộ báo cáo các sự việc có liên quan đến vụ hối lộ. Chức danh Trưởng ban Quản lý dự án đường sắt đã bị đình chỉ và một tổ điều tra nghi án nhận hối lộ được thành lập, do ông Nguyễn Đạt Tường – Tổng giám đốc Tổng công ty là tổ trưởng. Bộ Giao thông Vận tải cũng nhanh chóng yêu cầu rà soát lại tất cả các đơn vị có liên quan, đồng thời cử Thứ trưởng Nguyễn Ngọc Đông làm việc với Cơ quan Hợp tác quốc tế Nhật Bản (JICA) và Đại sứ quán Nhật để thông tin lại cho phía bạn biết về những động thái cũng như quyết tâm của Việt Nam trong việc chống tham nhũng, tiêu cực.
Đây không phải là lần đầu tiên một vụ hối lộ liên quan đến các khoản viện trợ ODA của chính phủ Nhật dành cho ngành giao thông vận tải nước ta. Hồi năm 2008, Cơ quan Cảnh sát điều tra (Bộ Công an) từng khởi tố vụ hối lộ cũng liên quan đến một công ty tư vấn của Nhật Bản, xảy ra ở dự án đại lộ Đông – Tây tại TP.HCM. Cụ thể, theo thông tin từ phía Nhật, bốn quan chức của Công ty Tư vấn quốc tế Thái Bình Dương (Pacific Consultants International – PCI) khai từ năm 2003 đến năm 2006, trong quá trình triển khai thực hiện dự án đại lộ Đông – Tây, đã hai lần đưa hối lộ cho ông Huỳnh Ngọc Sĩ (nguyên Phó giám đốc Sở Giao thông Vận tải TP.HCM, kiêm Giám đốc Ban quản lý dự án đại lộ Đông – Tây) để được thắng thầu tư vấn một phần dự án.
Ông Sĩ sau đó đã bị kết án chung thân, rồi được giảm xuống còn 20 năm tù giam tại phiên tòa phúc thẩm.
Nguyễn Thắng
