Khi du học, tuy có khá nhiều con đường để dẫn đến cánh cửa đại học nhưng nhiều phụ huynh và học sinh vẫn chọn theo học các chương trình dự bị đại học, đặc biệt là với những học sinh đã có kế hoạch đi du học từ sớm. Các chương trình dự bị đại học thường kéo dài từ 1-2 năm. Trong thời gian này, học sinh được chuẩn bị các kiến thức, kỹ năng cần thiết ở bậc đại học. Đây cũng được xem là bước đi khá chắc chắn, giúp học sinh làm quen với môi trường đại học.
Có thể bắt đầu học dự bị đại học vào cuối cấp
Các chương trình dự bị đại học quốc tế
Chương trình dự bị đại học quốc tế là những chương trình được phát triển bởi các tổ chức giáo dục có uy tín và được công nhận bởi nhiều trường đại học trên khắp thế giới. Hai chương trình phổ biến nhất hiện nay là A-Levels (Tú tài Anh) và IB (International Baccalaureate – Tú tài quốc tế). Để theo học các chương trình này, học sinh có thể lựa chọn sang nước ngoài học hay đăng ký vào các trường quốc tế tại Việt Nam. Những trường quốc tế như ISHCMC, BIS, ACG, AIS tại Việt Nam có chất lượng giảng dạy cao, học sinh tốt nghiệp ở các trường này cũng có kết quả A-Levels và IB khá cao, không thua gì học sinh theo học ở nước ngoài. Chính nhờ sự linh hoạt này mà các học sinh chưa muốn phải xa gia đình và tự lập từ sớm có thể học tại Việt Nam mà vẫn đạt được kết quả tương đương.
Chọn môn một cách có chiến lược là bí quyết thành công
A-Levels
A-Levels là chương trình được phát triển tại Anh. Hầu hết các trường đại học lớn tại Anh đều yêu cầu học sinh phải hoàn tất chương trình A-Levels. Chính vì vậy A-Levels được xem là chuẩn đánh giá đầu vào ở bậc đại học tại Anh. Tuy nhiên, điều đó không có nghĩa A-Levels chỉ có thể sử dụng ở Anh. Hiện nay chứng chỉ A-Levels được công nhận tại nhiều trường đại học khắp thế giới, trong đó có cả Mỹ. Chương trình A-Levels dành cho học sinh đã hoàn tất lớp 11 và kéo dài hai năm. Chương trình học sẽ bao gồm 3-4 môn học liên quan đến ngành học ở đại học mà học sinh chọn lựa. Các môn học thông dụng là Toán cao cấp, Kinh doanh, Tài chính, Vi tính, Sinh học, Công nghệ thông tin, Truyền thông, Kinh tế, Hóa học, Xã hội học…
Để lựa chọn môn học cho A-Levels, phụ huynh và học sinh sẽ phải suy nghĩ thật kỹ về ngành học mà các bạn muốn theo đuổi cùng những kiến thức nền tảng mà mình muốn có. Tuy nhiên, bên cạnh đó, học sinh cũng phải chọn môn học thật “chiến lược” để có kết quả A-Levels càng cao càng tốt. Tất cả các môn trong chương trình A-Levels đều được xem trọng như nhau, tuy nhiên, một số trường đại học và một số chuyên ngành có yêu cầu về các môn bắt buộc. Với những môn tự chọn còn lại, chọn học những môn dễ đạt được điểm cao sẽ là một bước đi sáng suốt. Trong cuốn hướng dẫn Informed Choices, các trường đại học hàng đầu nước Anh đã liệt kê ra một số môn học mà các học sinh nên đăng ký là Văn học Anh, Vật lý, Sinh học, Hóa học, Địa lý, Lịch sử, Ngôn ngữ (cổ điển và hiện đại).
Hãy học tất cả các kỹ năng có thể
International Baccalaureate
Bằng Tú tài quốc tế IB được phát triển bởi tổ chức Tú tài quốc tế, đây là một tổ chức độc lập không phụ thuộc bất cứ quốc gia nào. Chương trình IB được xây dựng để có thể phù hợp với bất kỳ hệ thống giáo dục phát triển nào. Vì vậy có thể nói, IB là một chứng chỉ thật sự mang tính “quốc tế”. Chương trình IB cũng kéo dài hai năm, nhưng được xem là thử thách hơn hẳn với số lượng môn học nhiều hơn: sáu môn. Chính vì khối lượng kiến thức nhiều như vậy nên IB được đánh giá là chương trình toàn diện, giúp nâng cao khả năng của học sinh về nhiều mặt chứ không phải chỉ tập trung vào một hoặc vài nhóm kiến thức. Chính vì lý do này nên IB thường được các học sinh chưa chọn được ngành học ưa chuộng hơn.
Chương trình IB có sáu nhóm môn học: Ngôn ngữ thứ nhất, Ngôn ngữ thứ hai, Xã hội, Toán, Khoa học tự nhiên, Nghệ thuật (tự chọn). Ngoài ra, để đạt đủ tiêu chuẩn nhận bằng IB, học sinh còn cần hoàn thành một bài luận nghiên cứu tự chọn dài 4.000 từ (Extended Essay – EE) và một khóa học “Lý thuyết của nhận thức” (Theory of Knowledge – TOK) kéo dài một năm giúp học sinh đặc biệt trong lứa tuổi đang trưởng thành định hình rõ ràng hơn về con người và cuộc sống. Những yêu cầu này là sự chuẩn bị quan trọng và bổ ích cho định hướng tương lai cũng như môi trường học tập ở đại học sau này.
Học cùng với các sinh viên quốc tế sẽ là một kỷ niệm đáng nhớ
Các chương trình dự bị đại học tại chỗ
Khác với A-Levels và IB, các chương trình dự bị đại học tại chỗ thường dành cho các học sinh có sự chuẩn bị muộn hơn, hoặc đã đi du học nhưng chưa thể vào học thẳng đại học. Giải pháp lúc này là học chương trình dự bị đại học tại chính trường đại học mình sẽ theo học hay một trường đại học tương đương.
Tại Anh, với những học sinh không muốn theo học A-Levels với thời gian hai năm, chương trình Dự bị quốc tế IFY (International Foundation Year) với thời gian một năm sẽ là lựa chọn phù hợp. IFY là chương trình dành cho học sinh đã tốt nghiệp lớp 12. Đây là chương trình được phát triển riêng cho các sinh viên quốc tế nên bạn học cũng sẽ là các sinh viên đến từ khắp nơi trên thế giới. Tuy nhiên, không phải trường đại học nào ở Anh cũng sẽ chấp nhận chứng chỉ IFY. Tốt nhất các bạn hãy chọn trước ngành học và trường đại học, sau đó tìm hiểu xem IFY có được chấp nhận hay không. Tuy nhiên, nhìn chung IFY vẫn là một sự lựa chọn kinh tế, hiệu quả với nhiều bạn trẻ. Nguyễn Hoàng Thông sau khi nhận được học bổng ngành Khoa học Vũ trụ tại Trường Queen’s University Belfast đã theo học một khóa IFY. Hoàng Thông cho biết: “Chương trình được xây dựng khoa học. Tôi đã học được những kiến thức và kỹ năng cần thiết cho bậc đại học của mình”.
Tại Úc, năm dự bị được gọi là Foundation Program. Foundation Program là chương trình được phát triển cho sinh viên quốc tế, với khối lượng kiến thức tương đương với năm lớp 12 trong hệ thống giáo dục Úc. Đa phần các trường đại học lớn tại Úc đều tổ chức giảng dạy các khóa Foundation Program cho sinh viên của mình. Chính vì vậy, khóa học này cũng phù hợp hơn với những bạn đã có định hướng về ngành học và trường mình sẽ theo học. Các môn học trong chương trình cũng khá đa dạng và học sinh có thể lựa chọn theo yêu cầu của từng ngành học.
Nhật Hà
