Bắt đầu du nhập vào Việt Nam từ năm 2012, Calisthenics – môn thể hình đường phố, ban đầu chỉ có hai thành viên mày mò tập luyện. Sau đó không lâu, những lợi ích “đáng kể” như giảm căng thẳng, cải thiện vóc dáng, tăng sự tự tin… đã khiến Calisthenics trở nên phổ biến từ Bắc đến Nam.
Rẻ – khỏe – đẹp
So với nhiều môn thể thao khác, Calisthenics không tốn nhiều chi phí vì người chơi có thể tận dụng các dụng cụ luyện tập thể dục thể thao công cộng có sẵn ở các công viên hoặc một góc phố như: xà đơn, xà kép, bãi cát, nệm là có thể luyện tập.
Ở TP. Hồ Chí Minh, các không gian công cộng như: công viên Hoàng Văn Thụ (Q. Tân Bình), nhà luyện tập Phú Thọ (Q.11), công viên 23-9 (Q.1), công viên Phước Bình (Q.9), công viên Bình Phú (Q.6), Trường Đại học Tôn Đức Thắng (Q.7)… là những nơi thường xuyên được giới trẻ tìm đến và rèn luyện.
Khác với những người luyện tập thể hình (gym) khi phải luyện tập cơ bắp với nhiều dụng cụ, máy móc hỗ trợ khác nhau, người chơi Calisthenics đa phần sử dụng lực của các khớp, cơ và dùng trọng lượng cơ thể làm lực phối hợp luyện tập. Người chơi có thể tự tập một mình bằng các bài tập tay không hoặc tập theo nhóm để hỗ trợ và phối hợp cùng nhau luyện tập.
Anh Thái Việt Trường, nhóm Saigon Calisthenics cho biết: “Tập Calisthenics cho sức khỏe dẻo dai, thân hình rắn chắc không kém gì tập gym. Ngoài ra, người luyện tập nhiều có thể thực hiện được các động tác đẹp và khó nên nhiều người khi nhìn chúng tôi tập cứ tưởng nhóm đang làm xiếc”.
Trước đây, Hoàng Bảo Nam (sinh viên Trường Cao đẳng kỹ thuật Cao Thắng) rất gầy nên anh cố gắng ăn uống khoa học và đến phòng tập gym, nhưng chỉ được một thời gian là nản. Từ khi chuyển sang tập Calisthenics Bảo Nam có hứng thú và chăm chỉ tập hơn hẳn. “Khi tập tôi được anh em hướng dẫn và hỗ trợ rất nhiều, những động tác khó luôn có người chỉ dẫn cẩn thận. Không như tập gym, hình thức tập này giúp tôi luôn thích thú vì lúc nào cũng mang lại cảm giác mới mẻ”, Bảo Nam kể.
Không chỉ nam giới, nữ giới cũng tìm đến Calisthenics như bộ môn cải thiện vóc dáng và tăng sự tự tin. Chị Quỳnh Anh (27 tuổi, nhân viên văn phòng tại Q.3) cho biết chị biết đến bộ môn này nhờ có em trai đang tập luyện ở công viên Hoàng Văn Thụ, sau nhiều lần tò mò đi theo, chị bắt đầu hứng thú và tập luyện thử. “Sau khi đi làm về tôi lại thay đồ và đến tập cùng mọi người, ban đầu chỉ là mấy động tác đơn giản và căn bản trước như hít đất hay trồng chuối nhưng sau này tôi có thể làm cả những động tác khó hơn. Tập Calisthenics cần có sự tập trung cao và gắn bó với đồng đội nên tôi thường quên hết những mệt mỏi, căng thẳng trong công việc nhờ vậy mà tập xong lúc nào cũng cảm thấy phấn chấn”, Quỳnh Anh chia sẻ.
Trong khi đó, chị Phạm Thị Thu Mai, 22 tuổi thường xuyên tập ở công viên Bình Phú đã sáng tạo kết hợp các động tác của bộ môn Yoga vào luyện tập Calisthenics. Nhờ vậy, Thu Mai có riêng những bài tập độc đáo vừa giúp cơ thể rắn chắc, dẻo dai, vừa có được sự uyển chuyển, mềm mại và khéo léo.
Cần ý chí kiên định
Không đòi hỏi nhiều về dụng cụ, thậm chí trong hẻm cũng có thể tập luyện được, nhưng Calisthenics đòi hỏi người theo đuổi nó một sự đam mê và kiên trì với tinh thần nghiêm túc. Bởi không sử dụng tạ để có thể điều chỉnh mức tạ nặng nhẹ khác nhau, người tập luyện Calisthenics phải sử dụng chính sức nặng của cơ thể trong quá trình tập luyện nên khó hơn rất nhiều.
Tùy theo thể trạng của mỗi người mà từ sáu tháng đến một năm, một người tập luyện Calisthenics có thể thực hiện những động tác cơ bản như hít đất vỗ tay, hít đất vỗ tay sau lưng, hít đất một tay hay trồng chuối… Còn với những động tác cao cấp, mang tính biểu diễn cao như trồng chuối một tay, back lever, front lever, planche, human flag, dragon flag… thì phải lâu hơn. Cao hơn nữa, để thực hiện những động tác khó theo ý muốn, mang dấu ấn của cá nhân thì người tập phải có sự tích lũy về thể lực, sự dẻo dai và đặc biệt là kinh nghiệm thông qua quá trình tập luyện chuyên nghiệp từ ba đến bốn năm.
Trong quá trình tập luyện, mọi người cũng cần tuân thủ chặt chẽ các nguyên tắc trong tập luyện như phải khởi động kỹ, đặc biệt là khi thực hiện những động tác khó, phải bổ sung dinh dưỡng đầy đủ và nghỉ ngơi hợp lý. “Khởi động là điều cực kỳ quan trọng trước khi bước vào tập luyện chính thức, thông thường người tập sẽ hít đất khoảng vài trăm lần và hít xà đơn khoảng 100 lần trước khi bước vào tập kỹ năng tùy theo thể trạng mỗi người. Nếu không khởi động kỹ, người tập dễ bị chấn thương, chuột rút hay không tập được các động tác dù cơ bản hay nâng cao”, anh Thái Việt Trường chia sẻ kinh nghiệm.
Calisthenics cũng được biết đến như môn thể thao đồng đội vì rất nhiều động tác phải cần tới nhiều người cùng thực hiện. Hơn nữa, tập theo nhóm sẽ giúp các thành viên kiên trì và ít bỏ cuộc. Anh Việt Trường cho biết thêm: “Tập theo nhóm giúp kết nối mọi người với nhau, tạo động lực cho các thành viên. Trong khi tập thể hình thông thường, người tập thường chỉ có một mình nên dễ nhàm chán”. Chính vì vậy, từ hai thành viên là hai chàng sinh viên Trường ĐH Kinh tế Quốc dân, đến nay, Calisthenics thu hút được hàng chục nhóm lớn nhỏ khác nhau, trong đó nổi bật ở Hà Nội là Bar Brother và ở TP. Hồ Chí Minh là Saigon Calisthenics.
Không dừng lại ở việc chỉ tập luyện, những cuộc thi giữa các nhóm Calisthenics đã được diễn ra hằng năm với hai nội dung thi đấu chính là: phần thi đối kháng cá nhân và phần thi biểu diễn kỹ thuật nhóm. Mức độ dẻo dai về thể lực, hình thể đẹp mắt và kỹ thuật điêu luyện, độc đáo là những tiêu chí cơ bản để đánh giá khả năng của các vận động viên.
Ngoài tham gia các cuộc thi do cộng đồng Calisthenics tổ chức, một số bạn trẻ còn thành lập nhóm để biểu diễn trong các sự kiện của doanh nghiệp. Đặc biệt, năm 2014, anh Thái Việt Trường còn được mời tham gia cuộc thi Calisthenics quốc tế tổ chức tại Kazakhstan và đã lọp vào Top 14.
Mặc dù là môn thể hình đường phố đang được giới trẻ yêu thích, nhưng những động tác khó và có phần nguy hiểm của môn này cũng được các bác sĩ khuyến cáo người tập nên hết sức cẩn thận. Theo BS Tăng Hà Nam Anh – Trưởng khoa Chấn thương chỉnh hình Bệnh viện Nguyễn Tri Phương (TP.HCM), thể dục thể thao là một hoạt động cần thiết cho cơ thể, nhưng đồng hành cùng nó là chấn thương, không loại trừ một môn thể thao nào kể cả Calisthenics.
Với bộ môn thể dục đường phố này thì nguy cơ chấn thương khá cao vì các động tác rất khó, đòi hỏi người tập phải học các kỹ năng thăng bằng, luyện sức, luyện cơ trước…
