Đã có sự khác biệt trong cách tính toán chia lợi nhuận ở một số liên doanh đang gây xôn xao công luận. Trong một văn bản gửi Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Ủy ban Nhân dân TP. Hồ Chí Minh cho biết một số trường hợp doanh nghiệp nhà nước liên doanh với doanh nghiệp nước ngoài không được chia lợi nhuận, dù đối tác liên doanh nhiều năm liền lãi lớn, trong đó có trường hợp Phú Mỹ Hưng.
Nguyên nhân là tỷ lệ nắm giữ vốn của doanh nghiệp Nhà nước trong liên doanh không chi phối nên không quyết định được việc chia lợi nhuận này, dẫn đến doanh nghiệp Nhà nước bị giữ lại lợi nhuận không chia, ảnh hưởng đến việc nộp ngân sách trong tình hình khó khăn hiện nay.
Theo ủy ban, ước tính khoản lợi nhuận lẽ ra liên doanh phải chia cho Việt Nam trong liên doanh, tức Công ty Phát triển Công nghiệp Tân Thuận (IPC), khoảng 1.444 tỉ đồng, do đó việc không chia đã ảnh hưởng đến nguồn thu của ngân sách nhà nước từ lợi nhuận sau khi trích lập các quỹ của các công ty 100% vốn nhà nước.
Trước thông tin này, Công ty Liên doanh Phú Mỹ Hưng trong một văn bản phản hồi cho rằng năm 2014, Công ty TNHH Phát triển Phú Mỹ Hưng đã nộp ngân sách 1.292 tỉ đồng, là doanh nghiệp đứng thứ năm nộp ngân sách cao nhất được thành phố khen thưởng. Nếu tính lũy kế nhiều năm thì tổng số nộp ngân sách lũy kế từ ngày thành lập đến nay là 7.071 tỉ đồng.
Về tình hình phân chia lợi nhuận, tính đến năm 2010, Công ty IPC đã được chia lợi nhuận và thực nhận là 2.425 tỉ đồng. Như vậy, nếu tính cả phần lãi Công ty IPC thực nhận, phần thuế đã nộp vào ngân sách và tiền sử dụng đất đã nộp vào ngân sách là 5.827 tỉ đồng thì cho đến nay liên doanh này đã đóng góp cho ngân sách thành phố tổng cộng 15.323 tỉ đồng.
Từ cuối năm 2009, hoạt động kinh doanh của liên doanh gặp nhiều khó khăn do thị trường bất động sản không thuận lợi. Để nâng cao chất lượng phục vụ và thu hút khách hàng, Công ty TNHH Phát triển Phú Mỹ Hưng đã đầu tư xây dựng các công trình có quy mô lớn như khu The Cresent (2.000 tỉ đồng). Thêm vào đó, từ năm 2011, thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ và UBND TP.HCM, công ty liên doanh phải đóng tiền sử dụng đất đối với phần diện tích chưa ký kết hợp đồng mua bán (khoảng 63ha) với số tiền gần 6.000 tỉ đồng.
Từ năm 2010 đến 2014, tuy việc kinh doanh có chiều hướng phục hồi, có lợi nhuận, nhưng liên doanh vẫn chưa trút bỏ được gánh nặng về tài chính.
Trước tình hình đó, thông qua tỷ lệ biểu quyết 67%, hội đồng thành viên Công ty Phú Mỹ Hưng đã thống nhất: tạm thời không chia lãi cho cả hai bên trong liên doanh, để lại nguồn lãi thu được từ kinh doanh để tái đầu tư, phát triển kinh doanh, bởi nếu chia lợi nhuận cho phía Việt Nam (IPC) 30% thì đồng thời phải chia lợi nhuận cho phía nước ngoài là 70%.
Trong hoàn cảnh khó khăn về tài chính, nếu thực hiện việc chia lợi nhuận cho cả hai bên, công ty buộc phải vay tiền ngân hàng với lãi suất 10%/năm, tiền lãi này sẽ cấu thành chi phí của công ty, làm giảm lợi nhuận của các năm sau đó.
Công ty Liên doanh Phú Mỹ Hưng cũng cho rằng việc tạm thời không chia lãi cho cả hai bên là phù hợp với tình hình tài chính thực tế và làm theo hướng dẫn của các bộ Tư pháp, Kế hoạch và Đầu tư.
Gia Minh (DNSGCT)
