Ngày 26-11, tại Hà Nội, Lễ ký kết Biên bản ghi nhớ Chương trình Hợp tác phòng, chống kháng kháng sinh tại VN 2021-2023 giữa Cục Quản lý Khám chữa bệnh – Bộ Y tế VN, Đại sứ quán Anh tại VN và Văn phòng đại diện GSK Pte Ltd tại VN đã diễn ra trong khuôn khổ các hoạt động hưởng ứng Tuần lễ Thế giới nhận thức về kháng sinh.
Đây là hợp tác y tế có ý nghĩa đồng hành với chiến lược dài hạn và kế hoạch hành động quốc gia về Kháng kháng sinh của VN, đồng thời cùng với những sáng kiến của Chính phủ Anh nhằm hỗ trợ các nước đang phát triển giải quyết tình trạng kháng kháng sinh (AMR).
“Thực hiện Kế hoạch hành động quốc gia về Kháng kháng sinh giai đoạn 2013-2020 và xây dựng chiến lược cho năm năm tiếp theo là một trong những trọng tâm quan trọng của ngành Y tế. Với sự đồng hành của Chính phủ Anh và các công ty trong lĩnh vực y tế của Anh như GSK, cuộc chiến chống lại kháng kháng sinh tại VN sẽ được tiếp cận toàn diện hơn, các chương trình đào tạo y khoa liên tục dành cho cán bộ y tế và hỗ trợ nâng cao nhận thức, giáo dục cộng đồng cũng được lên kế hoạch triển khai hiệu quả nhằm đẩy lùi gánh nặng y tế này”, PGS.TS Lương Ngọc Khuê, Cục trưởng Cục Quản lý Khám chữa bệnh, Bộ Y tế – Phó Trưởng ban chỉ đạo quốc gia về chống kháng thuốc chia sẻ.
Kháng kháng sinh (AMR) là một trong những thách thức về y tế lớn nhất toàn cầu. Tình trạng này xảy ra khi các vi sinh vật như vi khuẩn, vi rút, nấm và ký sinh trùng thay đổi theo hướng làm vô hiệu hóa hoặc giảm hiệu quả các loại thuốc được sử dụng để điều trị các bệnh nhiễm trùng. Kháng kháng sinh gây ra bởi tình trạng sử dụng thuốc chưa hợp lý, như sử dụng kháng sinh cho các nguyên nhân gây ra do vi rút như cúm, hoặc dùng thuốc kháng sinh theo đơn thuốc được kê cho người khác, tự mua thuốc kháng sinh để sử dụng, hoặc sử dụng thuốc kém chất lượng, hoặc kê đơn kháng sinh chưa hợp lý… Bên cạnh đó, công tác phòng, chống nhiễm khuẩn chưa hiệu quả cũng có thể dẫn đến sự phát triển và lan rộng của tình trạng kháng thuốc. Ước tính đến năm 2050, trên toàn thế giới, số người chết vì kháng kháng sinh có thể lên tới 10 triệu người.
Việt Nam là một trong những quốc gia có tỷ lệ kháng kháng sinh cao trong khu vực châu Á. Đáng chú ý, nhiễm khuẩn hô hấp trong cộng đồng tại các nước châu Á-Thái Bình Dương ngày càng tăng cao, đây là nguyên nhân không chỉ gây ra bệnh tật, mà còn kéo theo gánh nặng về điều trị y tế và tổn thất kinh tế. Một số bệnh nhiễm khuẩn hô hấp trong cộng đồng có thể kể đến như viêm mũi xoang, viêm phổi mắc phải cộng đồng, đợt kịch phát bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính… Bên cạnh đó, còn nhiều yếu tố dẫn đến sự lan rộng của kháng kháng sinh, như tình trạng quá tải tại các cơ sở y tế, thiếu thiết bị xét nghiệm vi sinh, thiếu nhân viên được đào tạo chính quy về vi sinh và dược lâm sàng.