Phong trào biểu tình cuối tuần mang tên “Áo vàng” nhằm phản đối việc tăng thuế xăng dầu bước vào tuần thứ ba với hàng chục ngàn người đổ tới trung tâm thủ đô Paris vào ngày 1-12 và đụng độ với lực lượng cảnh sát chống bạo động.
Theo hãng tin Reuters, cảnh sát đã sử dụng súng bắn hơi cay, lựu đạn gây choáng và vòi rồng để giải tán đám đông biểu tình trên đại lộ Chams-Elysées, trong khi những người biểu tình đeo mặt nạ dùng gạch đá để ném vào cảnh sát và châm lửa nhiều tòa nhà.
Ít nhất 110 người đã bị thương, trong đó có 17 thành viên của lực lượng an ninh, 270 người bị cảnh sát bắt giữ.
Cuộc biểu tình phản đối tăng thuế xăng dầu áp dụng vào đầu tháng 10 vừa qua đã lan rộng thành một phong trào, phản đối chi phí sinh hoạt gia tăng ở trên toàn nước Pháp. Bộ Nội vụ Pháp cho biết có ít nhất 75.000 người đã xuống đường biểu tình vào cuối tuần qua.
Trong khi đó, Tổng thống Pháp Emmanuel Macron nói chính sách thuế xăng dầu của ông là cần thiết để chống tình trạng trái đất nóng lên. Theo chủ trương của ông Macron, điều này nhằm khuyến khích người tiêu dùng chuyển sang năng lượng thân thiện với môi trường, giảm sự phụ thuộc vào nguồn nhiên liệu hóa thạch.
Chính phủ Pháp còn đưa ra đề án lập Quỹ hỗ trợ đổi xe cũ sang xe mới trong cố gắng loại bỏ những chiếc xe gây ô nhiễm môi trường. Việc tăng thuế đối với cả những phương tiện gây ô nhiễm cũng được kỳ vọng sẽ giúp chính phủ Pháp có thêm 40 triệu euro, nâng tổng quỹ hỗ trợ việc mua xe mới thân thiện với môi trường đến năm 2019 lên tới 610 triệu euro.
Tổng thống Pháp còn tuyên bố sẽ đóng cửa từ bốn đến sáu nhà máy điện hạt nhân từ nay đến năm 2028, cũng như toàn bộ nhà máy điện chạy than trước năm 2022. Trong khoảng thời gian từ 2028 đến 2035, sẽ tiếp tục đóng 6-8 nhà máy điện hạt nhân nữa để đạt mục tiêu điện hạt nhân chỉ chiếm phân nửa tổng sản lượng điện quốc gia thay vì 75% như hiện nay dù rằng năng lượng hạt nhân mang đến nhiều lợi ích như giảm phát thải cacbon và chi phí thấp.
Để đảm bảo nhu cầu năng lượng quốc gia, Pháp sẽ đầu tư mạnh vào sản xuất điện gió và điện mặt trời. Công suất điện mặt trời sẽ tăng gấp năm lần so với hiện nay và đạt 40 gigawatt (GW) vào năm 2028. Các nhà máy điện gió trên đất liền cũng tăng gấp đôi công suất và đạt 35GW vào năm 2029. Nhà máy điện gió trên biển đầu tiên sẽ được xây dựng ngoài khơi năm 2030. Vốn đầu tư cho năng lượng tái tạo điện hiện nay từ 5 tỉ euro sẽ tăng lên 7-8 tỉ euro/năm trong những năm tới. Nhà nước sẽ đầu tư thêm tiền để hỗ trợ những gia đình khó khăn do việc tăng thuế ảnh hưởng, đồng thời sẽ thảo luận với người dân về những vấn đề bất đồng.
Phát biểu từ Buenos Aires khi đang dự thượng đỉnh khối G20, ông Macron nói những gì đang diễn ra mấy tuần qua “không liên quan gì đến một cuộc biểu tình hòa bình để bày tỏ sự bất mãn chính đáng”.
Ông cáo buộc những người chịu trách nhiệm cho những gì đang xảy ra ở Paris thực chất không muốn có sự thay đổi, mà chỉ nhằm mục đích “gây náo loạn”.
Đầu tuần này, ông Macron đã cố gắng thể hiện thái độ hòa giải, nói rằng ông đang cân nhắc giữa các ý tưởng về triển khai nâng thuế xăng dầu như thế nào. Tuy nhiên, phát biểu này của ông có vẻ không đủ sức trấn an những người có quan điểm cho rằng ông thiếu sự gần gũi với cuộc sống của dân thường.
Trên các mạng xã hội ở Pháp đang diễn ra một làn sóng phản đối mức thuế cao và chi phí sinh hoạt tăng, chỉ trích các chính sách kinh tế của Tổng thống Pháp Emmanuel Macron.
- Xem thêm: Biểu tình bùng phát ở thủ đô Paris: Cảnh sát dùng vòi rồng, lựu đạn cay trấn áp người biểu tình
Làn sóng này có sự ủng hộ của mọi tầng lớp chính trị ở Pháp, từ cánh tả đến cánh hữu, trong khi ông Macron cáo buộc đối thủ chính trị lợi dụng phong trào biểu tình để cản trở chương trình cải cách của ông.
Giá dầu diesel, loại nhiên liệu phổ biến nhất cho ôtô ở Pháp, đã tăng 23% trong 12 tháng qua, lên mức cao nhất kể từ đầu thập niên 2000. Sự tăng giá này diễn ra khi chính phủ của ông Macron tăng thuế hydrocarbon thêm 7,6 cent/lít dầu diesel và thêm 3,9 cent/lít xăng, như một phần trong chiến dịch bảo vệ môi trường.
Tổng thống Pháp Macron cho rằng những người ủng hộ phong trào “Áo vàng” chính là nạn nhân đầu tiên của sự xuống cấp môi trường và xã hội. Theo ông, giá bán lẻ nhiên liệu tăng có nguyên nhân chính là sự tăng mạnh của giá dầu thô trên thị trường thế giới, chứ không phải hoàn toàn do tăng thuế trong nước.
Tổng thống tỏ ra thông hiểu sự giận dữ của những người biểu tình và tuyên bố rằng việc đánh thuế nhiên liệu sẽ được tính toán lại phù hợp với biến động giá cả trên thị trường dầu mỏ thế giới, nhằm giảm thiểu tác động tiêu cực lên những người chủ yếu sử dụng xe ôtô cá nhân làm phương tiện di chuyển, nhất là ở vùng nông thôn và miền núi.
